A Study of the Administrative Process of the School which has Successfully Developed its Students Honesty Characteristics: A Case Study at Ban Tak Dad School which is under the Supervision of the Pang-nga Educational Region Office
Abstract:
งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษากระบวนการบริหารจัดการกับการพัฒนา
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียนด้านความซื่อสัตย์สุจริต ของโรงเรียนที่ผ่านการประเมิน
สถานศึกษา ของสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.) มาตรฐาน
ด้านผู้เรียน มาตรฐานที่ 1 ตัวบ่งชี้ที่ 2 ระดับ ดี 2) เพื่อศึกษาเงื่อนไขที่มีผลต่อการบริหาร
จัดการ กับการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียนด้านความซื่อสัตย์สุจริต ของโรงเรียนที่
ผ่านการประเมินสถานศึกษา ของสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา
(สมศ.) มาตรฐานด้านผู้เรียนมาตรฐาน ที่ 1 ตัวบ่งชี้ที่ 2 ระดับ ดี
กาวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative research) ผู้วิจัยได้เลือกศึกษา
โรงเรียนบ้านตากแดด สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาพังงา ที่ประสบผลสำเร็จในการพัฒนา
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน ด้านความซื่อสัตย์สุจริต ที่ผ่านการประเมินสถานศึกษาของ
สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.) มาตรฐานด้านผู้เรียน
มาตรฐานที่ 1ตัวบ่งชี้ที่ 2 ระดับ ดี วิธีที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือการบันทึกภาพ การจด
บันทึกข้อมูล จากเอกสาร ที่แสดงให้เห็นถึงสิ่งที่เกี่ยวข้องกับโรงเรียน การสังเกตแบบไม่มีส่วน
ร่วม การสัมภาษณ์ระดับลึก และการสนทนากลุ่ม รวมทั้งการอัดสำเนาแถบบันทึกเสียง จากผู้ให้
ข้อมูลหลัก
กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาค้นคว้าที่ผู้วิจัยศึกษา คือผู้ให้ข้อมูลหลักที่เลือกอย่าง
เฉพาะเจาะจงได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียน ครูผู้สอนทุกคน นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้น
พื้นฐานของโรงเรียน ผู้ปกครองนักเรียน ผู้นำชุมชน เช่น พระสงฆ์ ผู้ใหญ่บ้าน อสม.
กรรมการกองทุนหมู่บ้าน กลุ่มแม่บ้าน และผู้ที่เกี่ยวข้องกับโรงเรียน รวม 25 คน
ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการบริหารจัดการของผู้บริหารกับ การพัฒนาคุณลักษณะ
อันพึงประสงค์ของผู้เรียน ด้านความซื่อสัตย์สุจริต มี 4 ขั้นตอน คือ 1) การร่วมกันกำหนด
เป้าหมายในการปลูกจิตสำนึกการฝึกเพื่อสร้างเจตคติ ปรับพฤติกรรม โดยพ่อ แม่ ผู้ปกครองคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน พระสงฆ์ และผู้นำชุมชน ได้มีส่วนร่วมในการร่วมคิด
ร่วมทำ ร่วมกันกำหนดหลักสูตร และแนวทางการพัฒนา ช่วยกัน ปลูกจิตสำนึก สร้างเจตคติ และ
ช่วยกันปรับพฤติกรรมของบุตรหลาน 2) การหาต้นแบบสืบทอดในการจัดการเรียนการสอน ครู
ได้ปรับกระบวนการเรียนรู้ โดยบูรณาการ เรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้
เน้นการปฏิบัติ โดยให้นักเรียนได้บันทึกความดี และค้นหาต้นแบบสืบทอด การเป็นแบบอย่าง
แก่นักเรียนคนอื่นๆ ตามโครงการเด็กดีศรีตากแดด 3) การสร้างเครือข่ายขยายผล บ้าน วัด
โรงเรียน โดยการเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง ในลักษณะเครือข่ายขยายผล บ้าน วัด โรงเรียน
โดยมี พ่อ แม่ ผู้ปกครอง ครู พระสงฆ์ ผู้นำชุมชน เพื่อนนักเรียน ร่วมกันดูแลเอาใจใส่ ปลูกฝัง
ส่งเสริม และพัฒนาให้นักเรียน มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ และผ่านเกณฑ์การประเมิน ด้านความ
ซื่อสัตย์สุจริต 4) การกำกับติดตาม และประเมินผล มีการประเมินผลร่วมกันระหว่าง ครู พ่อ แม่
ผู้ปกครอง พระสงฆ์ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานของโรงเรียน นักเรียนประเมินตนเอง
ให้เพื่อนประเมิน โดยการใช้แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ การสังเกต นำผลการประเมินมาสรุป
มีการให้ขวัญและกำลังใจในการทำความดี โดยมอบวุฒิบัตร เกียรติบัตร ให้รางวัล ให้คำยกย่อง
ชมเชย ต่อสาธารณชน มีการประเมินผลเป็นระยะ และสรุปเมื่อสิ้นปีการศึกษา เพื่อปรับปรุง
แก้ไขในปีต่อไป
เงื่อนไขที่ส่งผลให้กระบวนการบริหารจัดการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ของ
ผู้เรียนด้านความซื่อสัตย์สุจริต ซึ่งทำให้โรงเรียนประสบความสำเร็จในการบริหารจัดการ มี 4
ประการ ได้แก่ 1) เงื่อนไขจากนโยบาย มีนโยบายที่ชัดเจน ในการให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วม
ในการจัดการศึกษาทุกขั้นตอน มีการประชุมชี้แจงทำความเข้าใจ กับผู้ปกครอง ครูผู้สอน ซึ่งเป็น
ผู้ที่อยู่ใกล้ชิด และมีส่วนร่วมในการผลักดัน ให้นักเรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านความ
ซื่อสัตย์สุจริต 2) เงื่อนไขจากตัวบุคคล ผู้บริหารมีวิสัยทัศน์ เป็นแบบอย่างที่ดี มีความซื่อสัตย์
ครูตั้งใจสอน ดูแลเอาใจใส่ และติดตามการทำความดีของนักเรียน ผู้ปกครอง กำกับ ติดตาม
ดูแล เอาใจใส่ บุตรหลานอย่างสม่ำเสมอ และเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับบุตรหลาน พระสงฆ์ มี
ส่วนช่วยในการอบรมสั่งสอน ขัดเกลา จิตใจของนักเรียน และคนในชุมชน ให้มีความซื่อสัตย์สุจริต
3) เงื่อนไขจากการสร้างแรงบันดาลใจ โดยการให้รางวัล การยกย่องชมเชยในที่สาธารณชน การ
ให้คะแนน การมอบเกียรติบัตร เพื่อให้นักเรียน เกิดความภาคภูมิใจ และมีกำลังใจที่จะกระทำ
ความดี 4) เงื่อนไขจากค่านิยมวิถีชีวิตดั้งเดิมของชุมชน โดยได้รับการเลี้ยงดูอบรมสั่งสอน ให้
ได้รับความรู้จากการเรียนรู้และเห็นแบบอย่างที่ดีในสิ่งที่ถูกต้องและเหมาะสม รู้จักความกตัญญู
ความมีระเบียบวินัย การตรงต่อเวลา ความซื่อสัตย์สุจริต จาก พ่อ แม่ ครูบาอาจารย์ ปู่ ย่า
ตา ยาย และบุคคลในชุมนุมชน ซึ่งถือว่า เป็นทุนทางสังคม และเป็นแบบอย่างที่ดี ในการให้
นักเรียนมีความซื่อสัตย์สุจริต The purposes of this research were 1) to investigate the process of the school
which has successfully developed the students honesty characteristics which have passed
the second index of the first standard criteria (honesty characteristics) of the Office for
National Education Standards and Quality Assessment with distinction and 2) to examine
the factors affecting the schools success.
The study employed a qualitative design. The researcher chose Ban Tak Dad School
in Pang-nga as the site of the study, since this school has successfully passed the second
index of the first standard criteria (honesty characteristics) of the Office for National
Education Standards and Quality Assessment. Research instruments included photographs,
documents, non- participatory observation, in-depth interview, and a focus group. The
sample for this project was comprised of 25 people including administrators, teachers,
students, parents, members of school boards, and community leaders such as Buddhist
monks, head of villages, and members of housewives club . The results of the analysis
were as follows :
1. There were four stages the school employed to develop their students honesty
characteristics : 1) parents, members of school boards, and community leaders such as
Buddhist monks worked together to establish guidelines to build an awareness and attitudes
about honesty and modifying the childrens behavior according to the guidelines 2)
teachers integrated honesty in their lessons, and organized the project called Good
Student of Ban Tak Dad School to promote students who showed their honest behavior as
good models for other students. 3) Involved local community organizations, including parents, monks, community leaders built a learning network to encourage students to
directly learn about honesty from their experiences. 4) parents, members of school boards,
and community leaders, and students themselves regularly assessed the students behavior
concerning honesty using questionnaires, interviews, and observations. An award was
given to students who showed an improvement in their behaviour.
2. There were four factors affecting the schools management to develop the
students honesty characteristics which were as follows : 1) the school has a clear policy
which emphasizes on cooperation and participation from various units in the community 2)
people in the school which include an administrators and teachers and Buddhist monks in
the community, as well as honest people in the community, are good models for students.
3) the school has set up a strategy to reward students who are honest, which promotes
students self esteem and determination to be honest 4) the community itself has its
own traditional culture for its people to raise their children to grow up to be honest, and
students can learn about the honesty characteristics from their parents and people in their
community.