ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางสังคมกับการป่วยด้วยโรคเรื้อรังและไม่ติดต่อ

Relationship between social characteristics and chronic-noncommunicable illness

Name: ประพิม ศุภศันสนีย์

Organization : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะพยาบาลศาสตร์

Name: สุชาดา รัชชุกูล

Organization : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะพยาบาลศาสตร์

ThaSH: หลอดเลือดสมอง -- โรค

ThaSH: ระบาดวิทยา

ThaSH: พฤติกรรมสุขภาพ

ThaSH: หลอดเลือดโคโรนารีย์ -- โรค

Abstract: การศึกษาย้อนหลังจากผลไปหาเหตุ (Case – control study) ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อหาตัวชี้วัดลักษณะทางสังคมของบุคคลที่ป่วยด้วยโรคเรื้อรังและไม่ติดต่อ และหาความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางสังคมของบุคคลที่ป่วยด้วยโรคเรื้อรังและไม่ติดต่อกับบุคคลที่มีสุขภาพดี กลุ่มตัวอย่างแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มศึกษา (case) เป็นผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ 198 ราย ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง 198 ราย และกลุ่มควบคุม (control) เป็นบุคคลที่มีสุขภาพดีจำนวน 202 ราย โดยสุ่มตัวอย่างหลายขั้นตอนในโรงพยาบาล 11 แห่ง เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาเป็นแบบสอบถาม ซึ่งมีค่าความเที่ยงเท่ากับ .80 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติความถี่ ค่าร้อยละ และการวิเคราะห์ ความถดถอยโลจิสติค (Binary logistic regression analysis) ผลการศึกษาสรุปได้ว่า ตัวชี้วัดลักษณะทางสังคมที่มีความสัมพันธ์กับการเจ็บป่วยเป็น โรคหลอดเลือดหัวใจ ประกอบด้วย การพักผ่อนนอนหลับ การออกกำลังกาย อายุ และระดับการศึกษา โดยพบว่าโอกาสเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจจะลดลงเมื่อเปรียบเทียบกับบุคคลที่มีสุขภาพดีดังนี้ มีการนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ (OR = .18, 95% CI = .05-.71, p = .01) มีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ (OR = .43, 95% CI = .22-.85, p = .01) มีการศึกษาสูง (OR = .88, 95% CI, = .82-.94, p = .01) ยกเว้นอายุมากมีโอกาสเสี่ยงต่อการเป็นโรคเพิ่มขึ้น (OR = 1.22, 95% CI = 1.17-1.28, p = .01) ส่วนตัวชี้วัดลักษณะทางสังคมที่มีความสัมพันธ์กับการเจ็บป่วยเป็นโรคหลอดเลือดสมองประกอบด้วย ความดันโลหิต การออกกำลังกาย ท้องถิ่นที่อาศัยอยู่ การดื่มสุรา ระดับการศึกษา และอายุ โดยพบว่าโอกาสเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยเป็นโรคหลอดเลือดสมองจะเพิ่มขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับบุคคลที่มีสุขภาพดีดังนี้ มีความดันโลหิตสูง (OR = 6.58, 95% CI = 2.22-19.51, p = .01) ดื่มสุราเป็นประจำ (OR = 3.66, 95% CI = 1.18-11.37, p = .03) มีอายุมาก (OR = 1.19, 95% CI = 1.13-1.25, p = .01) แต่โอกาสเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยเป็นโรคจะลดลงในกรณีที่มีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ (OR = .18, 95% CI = .07-.51, p = .01) อาศัยอยู่ในเมือง (OR = .23, 95% CI = .08-.68, p = .01) และมีการศึกษาสูง (OR = .76, 95% CI = .68-.84, p = .01)

Abstract: This case-control study was conducted with the objectives to determine social characteristic indicators and to examine the relationship among social characteristics in person who had chronic-noncommunicable illnesses. One hundred and ninety-eight cases of patients with CHD, an equal number of patients with CVD, and 202 healthy controls were recruited in 11 hospitals using multi-stage sampling strategy. A reliable research questionnaires with a Cronbach alpha of .80 was administered to the subjects. Data analyses were performed using frequency, percentage and binary logistic regression. The results suggested that among social characteristic indicators, only relaxing and sleeping, exercise, age and education were associated with a risk of CHD. Further analysis revealed that adequate relaxing and sleeping (OR, .18; 95% CI, .05 to .71; p, .01), regular exercise (OR, .43; 95% CI, .22 to .85; p, .01), higher education (OR, .88; 95% CI, .82 to .94; p, .01) were associated with decreased CHD as compared to the control counterparts. However, older age (OR, 1.22; 95% CI, 1.17 to 1.28; p, .01) was related to an increase risk of CHD. For the CVD group, blood pressure, exercise, geographic dwelling, alcohol consumption, education and age were associated with a risk of CVD. A binary logistic regression revealed risk of CVD to be associated with current hypertension (OR, 6.58; 95% CI, 2.22 to 19.51; p, .01), habitual alcohol consumption (OR, 3.66; 95% CI, 1.18 to 11.37; p, .03) and older age (OR, 1.19; 95% CI, 1.13 to 1.25; p, .01). Regular exercise (OR, .18; 95% CI, .07 to .51; p, .01), urban dwelling (OR, .23; 95% CI, .08 to .68; p, .01) and higher education (OR, .76; 95% CI, .68 to .84; p, .01) were inversely related to CVD. Health care providers could utilize the findings from this study to identify those who are at risk for CHD and CVD. The social characteristics, thus, can be modifi ed in order for early prevention.

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Address: กรุงเทพมหานคร (Bangkok)

Email: cuir@car.chula.ac.th

Name: ทุนอุดหนุนงบประมาณแผ่นดิน

Created: 2545

Issued: 2005-11-12

Modified: 2552-03-10

งานวิจัย/Research report

URL: http://wb-cu.car.chula.ac.th/chula-iknowledge/openbook.nsp?view=IKNOW&db0=EResearch&cid_bookid=200208271421323590000006170&cid_chapid=10000000001&recid=&numresults=1

CallNumber: จฬ พบ 15 011165

tha

©copyrights จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	PrapimSupa.pdf	1.27 MB	556	2025-04-02 09:51:42

ใช้เวลา

0.018316 วินาที