การศึกษาวิเคราะห์การแก้ปัญหาการบรรพชาอุปสมบทของพระอุปัชฌาย์

An Analytical Study of Problem – Solving in Preceptors’ Ordination

Name: พระครูนิเทศปริยัติกิจ (จันทร์ โฆสกิตฺติโก สิงห์โท)

keyword: บรรพชาอุปสมบท

Abstract: วิทยานิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์ คือ ๑) เพื่อศึกษารูปแบบการแก้ไขปัญหาการบรรพชาอุปสมบทในครั้งพุทธกาล ๒) เพื่อศึกษาปัญหาการให้การบรรพชาอุปสมบทในสังคมไทยปัจจุบัน ๓) เพื่อศึกษาวิเคราะห์รูปแบบการแก้ไขปัญหาการบรรพชาอุปสมบทของอุปัชฌาย์ในสังคมไทยปัจจุบัน การศึกษาวิจัยในครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เน้นศึกษาค้นคว้าจากเอกสารทั้งจากพระไตรปิฎก อรรถกถา หนังสือ เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งการศึกษาสัมภาษณ์พระอุปัชฌาย์จำนวน ๑๐ รูปในจังหวัดนครสวรรค์ ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบบรรพชาอุปสมบทในสมัยพุทธกาลมี ๓ รูปแบบ ได้แก่ ๑)เอหิภิกขุอุปสัมปทา คือ การบรรพชาอุปสมบทที่พระพุทธองค์ทรงประทานการบรรพชาอุปสมบทด้วยพระองค์เอง ๒) ไตรสรณคมณ์ คือ การบรรพชาอุปสมบทด้วยการถึงไตรสรณะ และ ๓) ญัตติจตุตถกรรมอุปสัมปทา คือ การบรรพชาอุปสมบทที่มีพระสงฆ์เป็นใหญ่ โดยการบรรพชาอุปสมบทแบบญัตติจตุตถกรรมอุปสัมปทานี้ ยังคงใช้ต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน ส่วนการแก้ไขปัญหาการบรรพชาอุปสมบทในสมัยพุทธกาลนั้น คณะสงฆ์และพระอุปัชฌาย์ถือได้ว่า เป็นกำลังสำคัญในการบรรพชาอุปสมบท เพราะเป็นบุคคลที่คอยคัดสรรและนำอุปสัมปทาเปกขะเข้ามาใช้ชีวิตในพระศาสนา อีกทั้งยังเป็นผู้คอยดูแลให้การศึกษาอบรมสัทธิวิหาริกให้ได้รับการศึกษาตามวัตถุประสงค์ของพระศาสนา คือ การอบรมพระธรรมวินัย และการปกครองสัทธิวิหาริกในสังกัดของตนเอง การบรรพชาอุปสมบทในสังคมไทยปัจจุบันนั้นเป็นไปตามพระธรรมวินัยและตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. ๒๕๐๕ แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. ๒๕๓๕ และบทบัญญัติแห่งกฎมหาเถรสมาคม โดยมีการกำหนดคุณสมบัติของพระอุปัชฌาย์ ว่าจำต้องเคร่งครัดในจริยาของพระอุปัชฌาย์ตามพระธรรมวินัย ปฏิบัติหน้าที่ตามคำสั่งด้วยความระมัดระวัง มิให้บรรพชาอุปสมบทกรรมวิบัติบกพร่องไม่ว่าด้วยเหตุใด ๆ ทั้งนี้ ก็เพราะพระอุปัชฌาย์เป็นเหมือนบิดาผู้คอยเลี้ยงดูบุตร ส่วนปัญหาการบรรพชาอุปสมบทในสังคมไทยปัจจุบันนั้น พบว่า เป็นปัญหาที่เกิดทั้งจากผู้มีความประสงค์จะอุปสมบท เช่น การบวชตามประเพณี การบวชเพื่อแก้บน การบวชเพื่อหวังลาภสักการะ เป็นต้น ซึ่งทำให้เกิดผลเสียหายต่อพระศาสนา เช่น การไม่ประพฤติปฏิบัติตนให้เคร่งครัดตามพระธรรมวินัย การละเมิดสิกขาบท เป็นต้น ส่วนปัญหาที่เกิดขึ้นจากพระอุปัชฌาย์ได้แก่ การที่พระอุปัชฌาย์ไม่ค่อยได้สั่งสอนสัทธิวิหาริกตามพระธรรมวินัย และย่อหย่อนต่อหน้าที่ในการคัดเลือกผู้จะบรรพชาอุปสมบท รวมทั้งปัญหาการแสวงหาลาภสักการะจากการบวช เป็นต้น สำหรับรูปแบบการแก้ไขปัญหาการบรรพชาอุปสมบทของอุปัชฌาย์ในสังคมไทย สรุปได้ว่า การที่พระศาสนาจะได้บุคลากรที่ดีเข้ามาสืบต่อพระศาสนาหรือไม่นั้น จึงขึ้นอยู่กับคุณภาพของพระอุปัชฌาย์ในการทำหน้าที่ตามพุทธประสงค์เป็นสำคัญ ดังนั้น พระอุปัชฌาย์จึงควรให้ความสำคัญกับบทบาทในด้านการพระศาสนาตามพระธรรมวินัยให้มากกว่าบทบาทในด้านการประกอบพิธีกรรมในการให้อุปสมบท เพราะว่าพระอุปัชฌาย์เป็นเสมือนตัวแทนของพระพุทธเจ้าในการทำหน้าที่นำกุลบุตรเข้ามาสู่หมู่สงฆ์ เป็นเสมือนบิดาผู้ให้คำสั่งสอนให้มีความงอกงามเจริญไพบูลย์ในพระศาสนา นอกจากนี้พระอุปัชฌาย์ควรปฏิบัติตามหลักการในพระธรรมวินัยโดยเคร่งครัดเพื่อที่จะจรรโลงและสืบต่ออายุพระศาสนาสืบต่อไป

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระราชปริยัติ, ผศ. ดร.

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ศ.ดร. กาญจนา เงารังษี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: นายอานนท์ เมธีวรฉัตร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2552

Modified: 2553-10-14

Issued: 2553-10-14

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	2552648.pdf	910.79 KB	146	2024-12-16 22:07:42

ใช้เวลา

0.030775 วินาที