กระบวนการมีส่วนร่วมของชาวเขาในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมจาริกในหมู่บ้านห้วยปง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่

The participation process of hilltribes in the propagation of Buddhism of Phra Dhammajarika in ban huai pong,Chang dao,Chaingmai

Name: ประเสริฐ ชัยพิกุสิต

keyword: พุทธศาสนา วิจัย.

; พระธรรมจาริก

; การเผยแผ่พระพุทธศาสนา

; โครงการธรรมจาริก

; การจาริกแสวงบุญในพุทธศาสนา

Abstract: การศึกษาวิจัยเรื่อง กระบวนการมีส่วนร่วมของชาวเขาในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมจาริก ในหมู่บ้านห้วยปง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ มีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาวิธีการที่เหมาะสมสำหรับการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในหมู่บ้านชาวเขาธรรมจาริก ทั้งนี้ได้นำแนวทางเกี่ยวกับกระบวนการมีส่วนร่วมของชาวเขา เป็นปัจจัยสำคัญในการดำเนินงานด้านการแก้ไขปัญหาและพัฒนาตนเองเป็นลำดับแรก ลำดับต่อมาคือการเผยแผ่พระพุทธศาสนา โดยมีกิจกรรมหลักที่สำคัญ ทำให้ชาวบ้านมีส่วนร่วมเพื่อบังเกิดความรู้ ความเขาใจเกี่ยวกับหลักธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนา แล้วนำไปปฏิบัติให้มีชีวิตอยู่ในสังคม ได้อย่างร่มเย็นเป็นสุข วิธีการศึกษาวิจัย ได้ใช้วิธีการวิจัยทางมนุษยวิทยา โดยผู้วิจัยจำเป็นต้องเดินทางไปสร้างความสัมพันธ์ที่ดีและเก็บข้อมูลภาคสนามจากชาวเขาในหมู่บ้าน ซึ่งมีการใช้การสังเกตการณ์ การใช้แบบสอบถาม การประชาชน การพบปะสนทนากับผู้นำและผู้รู้ในหมู่บ้านอย่างไม่เป็นทางการ แล้วบันทึกไว้ ข้อมูลที่ได้จากภาคสนามส่วนหนึ่งจะนำมาตรวจสอบความถูกต้องกับเนื้อหาสาระที่มีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะเผ่าได้เขียนไว้ โดยเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวกับวัฒนธรรมประเพณี ผลของการศึกษาวิจัยพบว่า การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมจาริกในหมู่บ้านชาวเขาบ้านห้วยปง มีวิธีการที่เหมาะสมและเป็นไปได้อย่างค่อยเป็นค่อยไป ไม่ขัดต่อวัฒนธรรมประเพณีและความรู้สึกนึกคิดของชาวเขา คือ การนำเอาวิธีการของกระบวนการมีส่วนร่วมของชาวเขามาเป็นปัจจัยหลักในการค้นปัญหาแก้ไขปัญหาและพัฒนาตนเอง ขณะเดียวกันก็ใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของชาวเขาในการดำเนินงานด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ซึ่งเป็นวิธีการที่กระตุ้นทำให้ชาวเขามีความตระหนักว่า เป็นกิจกรรมที่เขามีส่วนร่วมเป็นเจ้าของ มีส่วนร่วมรับผิดชอบและมีส่วนได้รับผลประโยชน์ ผลที่เกิดขึ้นย่อมทำให้การเผยแผ่พระพุทธศาสนามีประสิทธิภาพ มีคุณค่าและมีความยั่งยืน สืบทอดต่อยังชนรุ่นหลังต่อไป ประเด็นสำคัญเรื่อง กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนที่อาศัยอยู่ร่วมกันเป็นหมู่บ้านในด้านการพัฒนาหรือด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือด้านอื่น ๆ ก็คือ การดำเนินกิจกรรมสร้างสรรค์ที่ทำให้สมาชิกในหมู่บ้านเกิดการเรียนรู้และเข้าใจเรื่องข้อฒุล ข้อเท็จจริง ปัญหา และวิธีการแก้ไข ปัญหาหรือการพัฒนาตนเองและชุมชน แล้วนำไปสู่การใช้ปัญญาในการวิเคราะห์ชุมชนร่วมกันและการหาแนวทางที่ถูกต้องเหมาะสมสำหรับการดำเนินงานกิจกรรมหรือโครงการต่อไป สำหรับการขยายงานด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในหมู่บ้านชาวเขา ทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ จำเป็นต้องมีการสรรหาและฝึกอบรมแกนนำชาวพุทธที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านเพิ่มขึ้นให้มากเท่าที่สามารถทำได้ ซึ่งจะเป็นตัวแทนของพระธรรมจาริกได้เป็นอย่างดี และเป็นการแก้ปัญหาขาดแคลนพระธรรมจาริกด้วย อย่างไรก็ตาม การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมจาริกที่มีปณิธานเพื่อสงเคราะห์ชาวโลก เพื่อให้เกิดประโยชน์สุขแก่คนหมู่มากนั้น วิธีการที่เหมาะสมที่สุดในปัจจุบันคือ ใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของชาวเขาในกิจกรรมการเผยแผ่ที่สำคัญคือ การใช้สื่อเสียงตามสาย การสร้างและฝึกแกนนำชาวพุทธ การจัดกิจกรรมในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและวันสำคัญของชาติ การสอนศีลธรรมในโรงเรียน การปฏิบัติตนตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา และการจัดงานแสดงตนเป็นพุทธมามกะ ซึ่งคาดว่าจะมีชาวเขาหันมายอมรับนับถือพระพุทธศาสนามากขึ้นและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพฯ

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระมหาสุทิตย์ อาภากโร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระครูพิพิธสุตาทร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: เทพประวิณ จันทร์แรง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2550

Issued: 2552-08-14

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

Spatial: เชียงใหม่

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ใช้เวลา

0.017681 วินาที