การศึกษาวิเคราะห์บทบาทของสตรีในพระพุทธศาสนา : ศึกษาเฉพาะกรณีบทบาทของสตรีในสังคมไทยปัจจุบัน

An Analytical Study of The Roles of Women in Buddhism : A Case Study of the Roles of Women in Present Thai Society.

Name: พระมหากมล ถาวโร (มั่งคำมี)

keyword: สตรี แง่ศาสนา พุทธศาสนา

; สตรีในพุทธศาสนา

Abstract: วิทยานิพนธ์เรื่องนี้ ผู้วิจัยได้ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับเรื่องการศึกษาวิเคราะห์บทบาทของสตรีในพระพุทธศาสนา : ศึกษากรณีเฉพาะบทบาทของสตรีในสังคมไทยปัจจุบัน มัวัตถุประสงค์หลักเพื่อศึกษาบทบาท และหน้าที่ของสตรีในสมัยก่อนพุทธกาลสมัยพุทธกาล และบทบาทของสตรีในสังคมไทยปัจจุบัน พร้อมกันนั้นได้ศึกษาบทบาทของสตรีผู้ที่สอนสมาธิวิปัสสนาในประเทศไทย การศึกษาพบว่า ในสัฒนธรรมของอินเดีย สตรีมีบทบาทเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาน้อย ต่อมาเมื่อพระพุทธเจ้าได้ยอมรับ ยกย่องให้สตรีได้บวชในพระพุทธศาสนาเรียกว่าภิกษุณีซึ่งถือว่าเป็นพระศาสดาพระองค์แรกในโลกที่ทรงรับสตรีเข้าในพระศาสนา อีกภิกษุณีซึ่งถือว่าเป็นพระศาสดพระองค์แนกในโลกที่ทรงรับสตรีเข้าในพระศาสนา อีกประการหนึ่งสตรีที่ไม่ออกบวชเป้นภิกษุณีก็ทรงยกย่องให้ในฐานะเป็นอุบาสิกา ผู้อยู่ครองเรือนบทบาท และหน้าที่สำคัญในการอุปถัมภ์บำรุงพระพุทธศาสนา ช่วยพระสงฆืชำระอธิกรณ์ ปกป้อง คุ้ทครองพระพุทธศาสนา เช่น นางวิสาขามหาอุบาสิกา ในประเทศไทย มีสตรีเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาออกบวชเป้นภิกษุณีแต่คณะสงฆ์ไม่รับรอง กฎหมายก็ยังไม่รับรอง รวมถึงแม่ชี กฏหมายยังไม่รับรอง แต่คณะสงฆ์รับรองให้ตตั้งเป็นสถาบันแม่ชีไทย มีการบริหารจัดการ ในปัจจุบันแม่ชีไทย20,000 รูป การอนุญาตให้สตรีบวชในพระพุทธศาสนานับว่าเป็นประวัติศาสตร์ตอนสำคัญของสตรี เพราะพระพุทธเจ้านับว่าเป้นพระศาสดาพระองค์แรกที่มองเห็นสิทธิมนุษยชนและความเสมอภาคกัน พระพุทธเจ้าทรงยอมรับว่าสตรีก็มีศักภาพและสติปัญญาเท่าเทียมกับบุรุษในการตรัสรู้ธรรม สามารถจะกล่าวได้ว่าพระพุทธเจ้าเป็นนักต่อสู้เพื่อสิทธิของสตรีคนแรกของโลก พระพุทธศาสนาได้กล่าวถึงบทบาทและหน้าที่ของสตรีไว้ เช่น บทบาทของมารดา ภรรยา ลูก รวมทั้งมีคำสอนที่เกี่ยวกับการคุ้มครองสตรีทั้งโดยตรงและโดยอ้อมหากศึกษาสำรวจคัมภีร์ทั้งหมดโดยตลอดแล้ว อาจกล่าวได้ว่าโดยการเปรียบเทียบกับข้อความที่สรรเสริญหรือพูดถึงสตรีในแง่บวกมีมากกว่า สตรีในสังคมไทยปัจจุบันมีบทบาทชัดเจนในการอุปถัมภ์บำรุงพระพุทธศาสนาด้านปัจจัยสี่ ทั้งยังเป็นกำลังสำคัญในการปกป้องคุ้มครองพระพุทธศาสนา มีอิสระตามรัฐธรรมนูญให้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาที่ตนนับถือโดยไม่รบกวนบุคคลอื่น มีอุบาสิกาตั้งสถาบันแม่ชีไทย บวชภิกษุณี ตั้งสำนักสอนสทาธิวิปัสสนาอย่างแพร่หลาย สตรีในสมัยพุทธกาลมีการศึกษาน้อย แต่ในปัจจุบันสตรีมีโอกาสที่จะพัฒนาตนเองทั้งการศึกษาและปฏิบัติพระพุทธศาสนาได้ยกฐานะ หรือสถานภาพของสตรีให้ความเสมอภาคเท่าเทียมกันกับบุรุษ เช่น ตั้งภิกษุณีและอุบาสิกาในเอตทัคคะเหมือนกับภิกษุและอุบาสกเช่นกันด้านการเผยแผ่ สตรีปัจจุบันมีเทคโนโลยีช่วยได้กว้างขวางกว่าในสมัยพุทธกาล

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพฯ

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระเทพวิสุทธกวี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระสุธีวรญาณ (ณรงค์ จิตฺตโสภโณ)

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: สมภาร พรมทา

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2550

Issued: 2552-08-12

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ใช้เวลา

0.015962 วินาที