การรับรู้บทบาทหน้าที่ในการให้บริการด้านยาของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน กรณีศึกษาพื้นที่โครงการร้อยใจรักษ์ ตำบลท่าตอน อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่

Perception of the roles and responsibilities in drug service delivery among village health volunteers case study: Roi Jai Ruk Project, Thaton Subdistrict, Mae Ai District, Chiang Mai Province

Name: แคทรียา โสภา

ThaSH: อาสาสมัครสาธารณสุข -- ไทย -- อำเภอแม่อาย (เชียงใหม่)

ThaSH: ยา -- การจัดการ -- ไทย -- อำเภอแม่อาย (เชียงใหม่)

ThaSH: เวชภัณฑ์ -- การจัดการ -- ไทย – อำเภอแม่อาย (เชียงใหม่)

Abstract: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการรับรู้บทบาทหน้าที่ในการให้บริการด้านยาและศึกษาปัญหาอุปสรรคความต้องการสนับสนุนของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน กรณีศึกษาพื้นที่โครงการร้อยใจรักษ์ ตำบลท่าตอน อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ เป็นการการวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบผสมผสาน กลุ่มตัวอย่างเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จำนวน 125 คน ที่ผ่านการอบรมการพัฒนาศักยภาพกองทุนยาและเวชภัณฑ์ประจำหมู่บ้าน ระยะเวลาที่ใช้ในการศึกษาตั้งแต่เดือนมีนาคม ถึง เดือนธันวาคม พ.ศ.2566 โดยใช้แบบสอบถามข้อมูลลักษณะส่วนบุคคล และแบบสอบถามการรับรู้บทบาทหน้าที่อาสาสมัครสาธารณสุข กองทุนยาและเวชภัณฑ์ประจำหมู่บ้าน ใช้สถิติและนำเสนอความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ใช้สถิติการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยกลุ่มเดียว (Independent-Samples T-Test) และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One-way Anova) ที่ระดับนัยสำคัญ .05ผลการศึกษาข้อมูลเชิงปริมาณ การรับรู้บทบาทหน้าที่อาสาสมัครสาธารณสุขกองทุนยาและเวชภัณฑ์ประจำหมู่บ้าน ในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ข้อมูลลักษณะส่วนบุคคล ได้แก่ เพศ การผ่านการอบรมพัฒนาศักยภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านกองทุนยาและเวชภัณฑ์ประจำหมู่บ้าน และวิธีการที่อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านเข้ามาเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านกองทุนยาและเวชภัณฑ์ประจำหมู่บ้านมีการรับรู้บทบาทหน้าที่อาสาสมัครสาธารณสุข กองทุนยาและเวชภัณฑ์ประจำหมู่บ้านที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ 0.05 ผลการศึกษาข้อมูลเชิงคุณภาพ พบว่า ประชาชนขาดความเชื่อมั่นในศักยภาพ องค์ความรู้และความสามารถในการถ่ายทอดความรู้ในด้านสาธารณสุขและการรักษาพยาบาลเบื้องต้นของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ยาในกองทุนยาและเวชภัณฑ์ไม่เพียงพอต่อสัดส่วนประชาชนในชุมชน ยาขาดการตรวจเช็คคุณภาพของยา ขาดการจัดเรียงยาตามลำดับอายุการใช้งาน ไม่มีระบบควบคุมยาใกล้หมดอายุอย่างเหมาะสม ภาชนะในการจัดเก็บที่ไม่เหมาะสมส่งผลให้ยาเสื่อมคุณภาพสรุปได้ว่า ผลการศึกษาในครั้งนี้ สามารถนำข้อมูลไปใช้ในการพัฒนาต่อยอดในการจัดโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้บทบาทหน้าที่ให้แก่ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เพื่อให้มีความพร้อมในการปฏิบัติหน้าที่ในชุมชนต่อไป

Abstract: The objective of this study was to examine Perception of the roles and responsibilities in drug service delivery among village health volunteers, using the Roi Jai Rak Project in Tha Ton Subdistrict, Mae Ai District, Chiang Mai Province as a case study. This research employed a mixed-methods approach. The sample group consisted of 125 village health volunteers who had undergone training in the development of the village medicine and pharmaceutical fund. The study was conducted from March to December 2023, using a questionnaire to collect demographic data, a role perception questionnaire, and a task assessment for public health volunteers in the village medicine and medical program. Descriptive statistics, including frequencies, percentages, means, and standard deviations, were used for data analysis. Additionally, single group mean comparison statistics (Independent-Samples T-Test) and one-way analysis of variance (One-Way ANOVA) were applied at the significance level of 0.05.The results of the quantitative analysis indicated that the overall perception of the role of public health volunteers in drug service delivery within the village medicine and pharmaceutical fund was moderate. Gender, as one of several personal characteristics, was found to significantly influence perceptions of the roles and responsibilities of village health volunteers and the methods used to develop their potential statistically significant .05 the results of the qualitative data analysis revealed that respondents lacked confidence in their capacities, as well as in their knowledge and ability to convey information related to public health and primary medical care. Village health volunteers also reported that the medicines in the village medicine and pharmaceutical fund were insufficient for the community’s needs. Additionally, there was a lack of drug quality control, no system for organizing medicines according to their expiration dates, and no proper system for monitoring medicines that were nearing expiration. Furthermore, the storage containers were unsuitable, which impacted the quality of the medicines. In conclusion, the results of this study can be used to develop programs aimed at enhancing the perception of the volunteers' roles, ensuring they are better prepared to perform their duties in the community.

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. สำนักหอสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: cmulibref@cmu.ac.th

Name: วราภรณ์ บุญเชียง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: นภชา สิงห์วีรธรรม

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2568

Issued: 2568-09-23

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

Spatial: อำเภอแม่อาย (เชียงใหม่)

DegreeName: สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Grantor: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

©copyrights มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ใช้เวลา

0.016602 วินาที