รูปแบบการส่งเสริมทักษะการเรียนรู้สังคมศึกษาโดยใช้หลักไตรสิกขาสำหรับนักเรียน ระดับมัธยมศึกษา ของโรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครขอนแก่น

Name: พระพันธวัฒน์ ธมฺมวฑฺฒโน (ภูมิรัง)

keyword: ไตรสิกขา

; สังคมศึกษา

; นักเรียน

; ส่งเสริมทักษะการเรียน

Abstract: การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน 2) เพื่อพัฒนารูปแบบ 3) เพื่อประเมินการทดลองใช้รูปแบบ และ 4) เพื่อประเมินประสิทธิผลรูปแบบการส่งเสริมทักษะการเรียนรู้สังคมศึกษาโดยใช้หลักไตรสิกขาสำหรับนักเรียน ระดับมัธยมศึกษาของโรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครขอนแก่น รูปแบบวิธีวิจัยเป็นการวิจัยและพัฒนา (R&D) กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียน และครูผู้สอน จำนวน 52 คน กลุ่มเป้าหมายสัมภาษณ์ ได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียนและครูผู้สอน จำนวน 10 คน กลุ่มผู้เชี่ยวชาญสนทนากลุ่มเฉพาะ จำนวน 10 รูป/คน ด้วยวิธีการเลือกแบบเจาะจง กลุ่มทดลอง ได้แก่ นักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 1 ห้อง รวม 35 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ ประเด็นสนทนากลุ่ม คู่มือการใช้รูปแบบ แบบประเมินประสิทธิผลผลรูปแบบ สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าความถี่ (Frequency) และค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย () และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) การทดสอบค่าที (t-test) ค่าประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E1/E2) ผลจากการวิจัยพบว่า 1. สภาพปัจจุบันการส่งเสริมทักษะการเรียนรู้สังคมศึกษาโดยใช้หลักไตรสิกขาสำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาของโรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครขอนแก่น โดยรวมอยู่ในระดับมาก รายด้าน ได้แก่ ทักษะการแก้ปัญหา ทักษะการเรียนรู้ ทักษะการคิด และทักษะกระบวนการกลุ่ม อยู่ในระดับมาก 2. ผลการพัฒนารูปแบบการส่งเสริมทักษะการเรียนรู้สังคมศึกษาโดยใช้หลักไตรสิกขา ได้แก่ 1) ด้านหลักการ 2) ด้านวัตถุประสงค์ 3) ด้านเนื้อหา 4) ด้านกระบวนการจัดการเรียนรู้ 5) ด้านวัดผลประเมินผล 6) ด้านเงื่อนไขการใช้รูปแบบ และความสอดคล้องของคู่มือ มีค่าดัชนีความสอดคล้อง 1.00 ได้แก่ ด้านเนื้อหา ด้านรูปแบบและการใช้ภาษา ด้านการออกแบบ ด้านรูปเล่ม ด้านประโยชน์จากการนำคู่มือไปใช้ และด้านความเป็นไปได้ 3. ผลการทดลองใช้คู่มือรูปแบบ ประสิทธิภาพของกระบวนการ (E1) เท่ากับ 86.57 และ ประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E1) เท่ากับ 92.87 แสดงว่ารูปแบบการส่งเสริมทักษะการเรียนรู้สังคมศึกษาโดยใช้หลักไตรสิกขาสำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษา ของโรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครขอนแก่น มีประสิทธิภาพ (E1/E2) 86.57/92.87 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สูงกว่าคะแนนเฉลี่ยของการทดสอบก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 4. ประสิทธิผลของรูปแบบ คะแนนก่อนเรียนได้ค่าเฉลี่ย 25.60 คะแนนหลังเรียนได้ค่าเฉลี่ย 35.94 โดยเปรียบเทียบผลการเรียนระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน ค่าดัชนีประสิทธิผล (E.I.= 0.456) นักเรียนมีความก้าวหน้าทางการเรียนหลังเรียนเพิ่มขึ้นร้อยละ 45.64 และค่าเฉลี่ยของความพึงพอใจ โดยรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด

Abstract: The objectives of this research were: 1) to study the current state, 2) to develop the model, 3) to evaluate the model experiment, and 4) to assess the effectiveness of the model for promoting social studies learning skills by using the Tisikkhā principle for secondary school students of schools under Khon Kaen Municipality. The research method was research and development (R&D). The sample group consisted of 52 school administrators and teachers. The interview target group consisted of 10 school administrators and teachers. The purposive selection of the experimental group consisted of one classroom consisting of 30 third-year secondary school students, obtained by group random sampling. The tools used were a questionnaire, an interview form, a focus group discussion, model manual. The statistics used in data analysis were: frequency, percentage, mean, standard deviation, index of item-objective congruence (IOC), t-test, and effectiveness values (E1/E2). The research results were as follows: 1) The overall current state of promoting social studies learning skills by using the Tisikkhā principle for secondary school students of schools under Khon Kaen Municipality was at a high level. All studied aspects including problem-solving skills, learning skills, thinking skills, and group process skills were at a high level. 2) The results of the development of the model for promoting social studies learning skills by using the Tisikkhā principle indicated that the model’s components were (1) principles, (2) objectives, (3) contents, (4) learning management processes, (5) evaluation and (6) conditions for using the model. The congruence index of the manual was 1.00 in terms of content, style and language usage, design, form, and the benefit from the use of the manual and possibilities. 3) The model try-out suggested that the process efficiency (E1) was 86.57 and the outcome efficiency (E2) was 92.87. It showed that the effectiveness of the model for promoting social studies learning skills by using the Tisikkhā principle for secondary school students of schools under Khon Kaen Municipality was (E1/E2) 86.57/92.87. The learning achievement was higher than the average score of the pre-test statistically significant level of 0.05. 4) The model effectiveness: the average score before learning was 25.60, and the average score after learning was 35.94 by comparing the results before and after learning. The effectiveness index (E.I.= 0.456). The students had a 45.64 percent increase in their post-learning progress and the mean of their satisfaction was at the highest level.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ประยูร แสงใส

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: สมควร นามสีฐาน

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2566

Modified: 2025-09-16

Issued: 2568-08-19

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: ครุศาสตรดุษฏีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาการสอนสังคมศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระพันธวัฒน์ ธมฺมวฑฺฒโน (ภูมิรัง).pdf	6.37 MB	1	2025-09-28 19:26:06

ใช้เวลา

0.024756 วินาที