การปรับปรุงพันธุ์ข้าวปทุมธานี 1 ให้มีอายุเก็บเกี่ยวสั้นโดยใช้พันธุกรรมออกดอกเร็วจากข้าวพันธุ์ กข61 ด้วยวิธีการผสมกลับ

Improvement of early maturity in Pathum Thani 1 rice variety by using early flowering gene from RD61 rice variety by backcross method

Name: สุภาวิณี โลกคำลือ

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (พืชไร่) 2563.

Classification :.LCCS: SB191.R5

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาพืชไร่ -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: ข้าว -- การปรับปรุงพันธุ์

ThaSH: ข้าว -- พันธุ์ปทุมธานี 1.

ThaSH: ข้าว -- พันธุ์ กข61.

Abstract: ข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1 เป็นข้าวเจ้าไม่ไวต่อช่วงแสง ให้ผลผลิตสูง มีคุณภาพการหุงต้มดี (ปริมาณอะมิโลสต่ำและมีกลิ่นหอม) ดังนั้นจึงมีการปลูกกันอย่างแพร่หลายในพื้นที่ชลประทานของประเทศไทย แต่เป็นพันธุ์ข้าวที่อายุเก็บเกี่ยวนาน 115-126 วัน ซึ่งในปัจจุบันเกษตรกรมีแนวโน้มปลูกข้าวอายุสั้นเพิ่มมากขึ้น งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อถ่ายทอดลักษณะออกดอกเร็วจากข้าวพันธุ์ กข 61 สู่ข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1 โดยวิธีการผสมกลับ ซึ่งข้าวพันธุ์ กข 61 เป็นข้าวเจ้าไม่ไวต่อช่วงแสงที่ให้ผลผลิตสูง มีอายุเก็บเกี่ยวสั้น 87-95 วัน ใช้เป็นพันธุ์ให้สู่ข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1 ที่เป็นพันธุ์รับด้วยวิธีการผสมกลับ ผสมข้ามระหว่างข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1 (พันธุ์รับ) และข้าวพันธุ์ กข 61 (พันธุ์ให้) ได้ลูกผสมชั่วที่ 1 จากนั้นผสมกลับไปยังพันธุ์ปทุมธานี 1 ได้ลูกผสมกลับชั่วที่ BC1F1 และ BC2F1 คัดเลือกต้นที่ออกดอกระหว่างพันธุ์พ่อแม่ และ BC2F2 คัดเลือกต้นที่ออกดอกเร็วเหมือนพันธุ์ กข 61 และผลผลิตต่อต้นสูงกว่าพันธุ์ให้และพันธุ์รับได้จำนวน 10 ต้น จากนั้นนำลูกผสมกลับชั่วที่ BC2F3 จำนวน 10 สายพันธุ์ที่คัดเลือกไว้ไปปลูกทดสอบผลผลิตเบื้องต้นในแปลงทดลองร่วมกับพันธุ์พ่อแม่และพันธุ์เปรียบเทียบ พบว่า ลูกผสมกลับชั่วที่ BC2F3 ทั้ง 10 สายพันธุ์มีผลผลิตต่อต้นไม่แตกต่างทางสถิติกับพันธุ์พ่อแม่ และมี 9 สายพันธุ์ที่ออกดอกเร็วเหมือนพันธุ์ กข 61 จาก 9 สายพันธุ์ พบว่ามี 3 สายพันธุ์ ได้แก่ PR4-4, PR6-1 และ PR9-2 ที่คุณภาพเมล็ดทางกายภาพ คุณภาพหุงต้มและรับประทานเหมือนพันธุ์ปทุมธานี 1 Pathum Thani 1 rice variety has good cooking quality (low amylose content and fragrance), thus it is widely cultivated in irrigated areas of Thailand but it is a late maturing rice variety with harvesting period of 115 -126 days. Currently, farmers tend to grow early maturity rice varieties. The objective of this research was to transfer the early maturing trait from RD61 variety to Pathum Thani 1 (PTT1) rice variety by backcross method. RD61 is a photoperiod insensitive and early maturing rice variety with 87-95 days. Thus, early flowering trait from RD61 variety was introgressed to Pathum Thani 1 variety by backcross method. Crossing between Pathum Thani 1 (recurrent parent) and RD61 (donor parent) rice varieties was made to produce F1 hybrids. Then the F1 hybrids were backcrossed to Pathum Thani 1 to generate BC1F1 and BC2F1 progenies. The progenies with flowering time between PTT 1 and RD61 varieties were selected in each generation. In BC2F2 progenies, the progenies which have similar flowering time as RD61 as well as yield per plant higher than their parents were selected. Ten progeny lines were selected in BC2F2 generation. Preliminary yield trail of the 10 BC2F3 lines together with their parents and check varieties was conducted in the paddy field. It was shown that all of the 10 BC2F3 lines were not statistically different from their parents in yield per plant. There are 9 lines that have flowering time as RD61. Among these 9 lines, the appearance quality and, cooking and eating quality of 3 BC2F3 lines, including PR4-4, PR6-1 and PR9-2 were similar to Pathum Thani 1 variety.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ธานี ศรีวงศ์ชัย

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: ธนพล ไชยแสน

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2563

Modified: 2568-07-10

Issued: 2568-07-10

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2563/supawinee-lok-all.pdf

CallNumber: SB191.R5 .ส4611

tha

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: พืชไร่

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	supawinee-lok-all.pdf	1.81 MB

ใช้เวลา

0.021417 วินาที