การออกแบบสิ่งทอสร้างสรรค์จากการพัฒนาเส้นใยกัญชา

Creative textile design from the development of cannabis fibers

Name: นันทิยา ณ หนองคาย

Name: พิทักษ์ พรมหมสถิตย์

Name: ทัศนียา นิลฤทธิ์

keyword: การออกแบบสิ่งทอ

; สิ่งทอสร้างสรรค์

; การพัฒนาเส้นใยกัญชา

; สินค้าแฟชั่น

; สินค้าไลฟ์สไตล์

; Textile design

; Cannabis fiber development

; Creative textiles

; Fashion products

; Lifestyle products

Abstract: โครงการวิจัยเรื่องการออกแบบสิ่งทอสร้างสรรค์จากการพัฒนาเส้นใยกัญชานี้มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาคุณสมบัติของกัญชาและทำการทดลองผลิตเส้นใยจากกัญชา 2) พัฒนาเส้นใยจากกัญชาให้เหมาะสมกับการนำไปใช้งานในระบบอุตสาหกรรม 3) ออกแบบสร้างสรรค์สิ่งทอจากเส้นใยกัญชาที่พัฒนา พื้นที่ในการศึกษาวัสดุกัญชาคือ ฟาร์มกัญนคร ณ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน การจัดประเภทของเหลือทิ้งสามารถแบ่งได้เป็น 2 ส่วน คือ ลำต้นและใบที่เป็นใบร่วงหล่น ในงานวิจัยครั้งได้ทำการทดลองสกัดเส้นใยจากลำต้น โดยการนำลำต้นที่เพิ่งตัด ไปทดลองสกัดเส้นใยกระบวนการสกัดเส้นใยจากลำต้นกัญชาลำต้นกัญชาที่ทำการทดลองในครั้งนี้ ต้นกัญชา (ก่อนการทำความสะอาด) น้ำหนัก 62 กิโลกรัม นำไปล้างทำความสะอาดได้น้ำหนัก 31 กิโลกรัม สกัดเป็นเส้นใยแผ่นที่ได้ทั้งหมด น้ำหนัก 1.33 กิโลกรัม โครงการวิจัยนี้ทำการทดลองสางเส้นใยกัญชาร่วมกับเส้นใยธรรมชาติ 2 ชนิด คือเส้นใยฝ้ายและเส้นใยขนแกะ โดยอัตราส่วนในการผสมครั้งนี้คือ 50:50 ประเมินความเหมาะสมโดยผู้เชี่ยวชาญในชุมชน สรุปคะแนนรวมของทั้ง 2 กลุ่ม จากการประเมินถึงความเหมาะสมของการผสมเส้นใยของผู้เชี่ยวชาญในครั้งนี้ เส้นใยกัญชาผสมเส้นใยฝ้าย มีความเหมาะสมในระดับ “มาก” (x−𝒙-= 3.80 , SD = 0.43) และเส้นใยกัญชาผสมเส้นใยขนแกะ มีความเหมาะสมในระดับ “น้อย” (x−𝒙-=3.46 , SD = 0.58 ) จากนั้นนำผ้าที่ทอแล้วไปทดสอบความแข็งแรง ด้วยเครื่อง Tensile testing machine จากการดึงทั้ง 5 ครั้ง พบว่า เส้นใยแนวตั้งหรือเส้นยืนความแข็งแรงของผ้าเส้นใยกัญชาผสมเส้นใยฝ้าย มีความแข็งแรงมากที่สุด คือ 11.34 MPa ค่าเฉลี่ยคือ 4.35 MPa และ เส้นใยแนวนอนหรือเส้นพุ่งความแข็งแรงของผ้าเส้นใยกัญชาผสมเส้นใยฝ้ายมากที่สุดเช่นกัน ค่าเฉลี่ยคือ 2.35 MPa จากนั้นจึงนำผ้าที่ได้ไปออกแบบเป็นผลิตภัณฑ์ 3 กลุ่มสินค้าคือ กลุ่มสินค้าแฟชั่น กลุ่มสินค้าไลฟ์สไตล์ และกลุ่มสินค้าของเล่น / ของที่ระลึก นำต้นแบบผลิตภัณฑ์ไปให้กับผู้เชี่ยวชาญและผู้บริโภคประเมินผล ผลประเมินคุณภาพของผลิตภัณฑ์โดยผู้เชี่ยวชาญจำนวน 10 คน เรื่อง ลักษณะของ ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ (Quality in Goods) ได้ผลคือ กลุ่มสินค้าแฟชั่นมีความเหมาะสมสูงสุดคือคะแนนเฉลี่ยที่ (x−𝒙-= 4.26 , SD = 0.71) อยู่ในระดับมาก รองลงมาคือสินค้ากลุ่มไลฟ์สไตล์ คะแนนเฉลี่ยที่ (x−𝒙 = 4.24 , SD = 0.67) อยู่ในระดับมาก และ กลุ่มสินค้าของเล่น / ของที่ระลึก คะแนนเฉลี่ยที่ (x−𝒙-= 4.14 , SD = 0.74) อยู่ในระดับมากแบบสอบถามสอบถามความคิดเห็นถึงกระบวนการตัดสินใจซื้อของผู้บริโภค (Consumer Buying Process) จำนวน 100 คน ได้ผลดังต่อไปนี้ กลุ่มสินค้าแฟชั่นมีความเหมาะสมสูงสุดคือคะแนนเฉลี่ยที่ (x−𝒙-= 4.23 , SD = 0.71) อยู่ในระดับมาก รองลงมาคือสินค้ากลุ่มไลฟ์สไตล์ คะแนนเฉลี่ยที่ (x−𝒙-= 4.20 , SD = 0.69 ) อยู่ในระดับมาก และ กลุ่มสินค้าของเล่น / ของที่ระลึก คะแนนเฉลี่ยที่ (x−𝒙-= 4.17 , SD = 0.74) อยู่ในระดับมาก เมื่อเปรียบเทียบจากผลการประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญ และผู้บริโภค มีความคิดเห็นไปในแนวทางเดียวกันว่า ผ้าที่ทอมากจากเส้นใยกัญชามีความเหมาะสมที่ผลิตเป็นสินค้าในกลุ่มสินค้าแฟชั่นมากสุด เนื่องจากความสวยงามและความแตกต่างของผิวสัมผัสและเรื่องราวของวัสดุที่มีมูลค่าสูงแม้ว่าจะเป็นเศษวัสดุก็ตาม แสดงให้เห็นว่าสินค้าแฟชั่นยังคงเป็นที่ต้องการของผู้บริโภค โดยเฉพาะแนวโน้มของการบริโภควัสดุที่เป็นการช่วยลดปริมาณของเหลือทิ้ง เป็นแนวทางของการออกแบบที่ยั่งยืน

Abstract: This research project on Creative textile design from the development of cannabis fibers has 3 objectives as follows: 1) to study the properties of hemp and experiment on the production of cannabis fibers; 2) to develop cannabis fibers that are suitable for industrial use; 3) to design and create textiles from the developed cannabis fibers. The study area of ​​cannabis materials is Kannakorn Farm at the Rajamangala University of Technology Isan. Waste can be classified into 2 parts: stems and fallen leaves. In this research, an experiment was conducted to extract fibers from stems by using freshly cut stems to experiment with the fiber extraction process. The cannabis stems used in this experiment weighed 62 kilograms (before cleaning). After cleaning, 31 kilograms were obtained, and the total extracted fiber sheets weighed 1.33 kilograms. This research project tested the combination of cannabis fibers with two types of natural fibers, cotton and wool. The ratio of this combination was 50:50. The suitability was assessed by experts in the community. The combined scores of both groups were summarized. Cannabis fiber mixed with cotton fibers was at the “high” level (x− = 3.80, SD = 0.43) and cannabis fiber mixed with wool fibers was at the “low” level (x− = 3.46, SD = 0.58). The woven fabrics were then tested for strength using a Tensile testing machine. From all five pulls, it was found that the vertical or warp fibers of the cannbis fiber mixed with cotton fibers had the highest strength, at 11.34 MPa, with an average of 4.35 MPa. The horizontal or weft fibers of the cannabis fiber mixed with cotton fibers also had the highest strength. The average value is 2.35 MPa. The fabrics are then designed into three product groups: fashion product group, lifestyle product group, and toy/souvenir product group. The product prototypes are given to experts and consumers for evaluation. The results of product quality evaluation by 10 experts on the topic of Quality in Goods showed that the fashion product group had the highest appropriateness with an average score of (x− = 4.26, SD = 0.71) at a very high level, followed by the lifestyle product group with an average score of (x− = 4.24, SD = 0.67) at a very high level, and the toy/souvenir product group with an average score of (x− = 4.14, SD = 0.74) at a very high level. The questionnaire asking for opinions on the consumer buying decision process with 100 people had the following results: The fashion product group had the highest appropriateness with an average score of (x− = 4.23, SD = 0.71) at a very high level, followed by the lifestyle product group. The mean score at (x− = 4.20 , SD = 0.69 ) was at a high level and the toy/souvenir product group, the mean score at (x− = 4.17 , SD = 0.74) was at a high level. When comparing the evaluation results by experts and consumers, they have the same opinion that fabrics woven from cannabis fibers are most suitable for producing fashion products because of the beauty and difference in texture and story of the high-value materials even though they are scrap materials. This shows that fashion products are still in demand by consumers, especially the trend of consuming materials that help reduce the amount of waste, which is a sustainable design approach.

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: นครราชสีมา

Email: library@rmuti.ac.th

Name: สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)

Role: ผู้ให้ทุน

Created: 2566

Modified: 2568-06-02

Issued: 2568-06-02

งานวิจัย/Research report

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล อีสาน

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	RMUTI_Ratima_Res68-10.pdf	24.98 MB	1	2025-11-09 11:10:07

ใช้เวลา

0.041323 วินาที