Factors related to the use of complementary and alternative medicine among diabetic patients in Phra Pathom Chedi Community Health Center, Nakhon Pathom, Thailand

ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกกับผู้ป่วยเบาหวาน ในศูนย์สุขภาพชุมชนชุมชนองค์พระปฐมเจดีย์ จ.นครปฐม ประเทศไทย

Name: Jatuphoom Neelasri

MeSH: Complementary Medicine

MeSH: Alternative Medicine

MeSH: Diabetics

Abstract: omplementary and alternative medicine (CAM) has become increasingly popular over the past decade. Especially in chronic disease, diabetes is the most important chronic disease which causes serious complication such as stroke and cardiovascular disease. The previous study found the relationship between diabetic patient and CAM utilization, but the prevalence and factors related to the use of CAM were varied. The purpose of the study was to determine the prevalence and factors related to CAM use among diabetic patient in Thailand. A cross-sectional descriptive study was conducted for diabetic patients that registered in Phra Pathom Chedi Community Health Center, Nakhon Pathom Province Thailand. Systematic random sampling was employed to enroll the adults aged 15 years and older who were able to provide personal information and willing to participate. A total 369 participants were randomly selected from diabetic patients that registered with Phra Pathom Chedi Community Health Center (3,250 people). A questionnaire was developed based on PRECEDE (Predisposing, Reinforcing, Enabling, Causes in Educational Diagnosis, and Evaluation) model and was modified according to diabetic patients. A descriptive statistic (Frequency, percentage, mean, and standard deviation) was used as to describe both prevalence of CAM utilization of the respondents and to analyze the variation. The chi-square test determined the relationship between each independent variable and the outcome variable. Multiple logistic regression was applied to identify the predictor of CAM use among diabetic patients. The study revealed that the prevalence of CAM use among diabetic patient was 56.6 percent. The most popular type of CAM was natural products including herbal products (74.1%), and dietary supplements (39.2%). Most of diabetic patient respondents had the poor knowledge toward CAM use (78%), whereas they had a high attitude toward CAM use (52.5%). Bivariate analysis identified the variables were significantly related to the use of CAM among diabetic patients, and there were nine significant associated variables; gender, age, education, employment status, income, diabetic duration, diabetic complications blood glucose level, and attitude to use CAM. By multivariate analysis, six variables; male gender (adjusted OR:1.683, 95% CI: 1.182- 2.617), primary and lower educational level (adjusted OR:2.751, 95% CI:1.223-6.189), private business owner occupation (adjusted OR:8.82, 95% CI:4.48-17.37), income >10,000 bath per month (adjusted OR:14.24, 95% CI:7.81-25.97), diabetic complication (adjusted OR: 3.72, 95% CI:2.26-6.12), and high attitude level to use CAM (adjusted OR:1.61, 95% CI:1.03-2.52) were found to be significant predictors of CAM use among diabetic patient. This study revealed most of diabetic patient respondents had the poor knowledge toward CAM utilization, whereas the high attitude toward CAM use. Thus, diabetic patients should alert to find more CAM knowledge to use CAM appropriately. It is very necessary to strengthen the knowledge and skill of diabetic patient consumers to use CAM with awareness. The health care provider, especially Applied Thai Traditional Medicine doctor could cooperate with the governmental organization to support the correct information to people for improving knowledge of CAM. Complementary and alternative medicine (CAM) has become increasingly popular over the past decade. Especially in chronic disease, diabetes is the most important chronic disease which causes serious complication such as stroke and cardiovascular disease. The previous study found the relationship between diabetic patient and CAM utilization, but the prevalence and factors related to the use of CAM were varied. The purpose of the study was to determine the prevalence and factors related to CAM use among diabetic patient in Thailand. A cross-sectional descriptive study was conducted for diabetic patients that registered in Phra Pathom Chedi Community Health Center, Nakhon Pathom Province Thailand. Systematic random sampling was employed to enroll the adults aged 15 years and older who were able to provide personal information and willing to participate. A total 369 participants were randomly selected from diabetic patients that registered with Phra Pathom Chedi Community Health Center (3,250 people). A questionnaire was developed based on PRECEDE (Predisposing, Reinforcing, Enabling, Causes in Educational Diagnosis, and Evaluation) model and was modified according to diabetic patients. A descriptive statistic (Frequency, percentage, mean, and standard deviation) was used as to describe both prevalence of CAM utilization of the respondents and to analyze the variation. The chi-square test determined the relationship between each independent variable and the outcome variable. Multiple logistic regression was applied to identify the predictor of CAM use among diabetic patients. The study revealed that the prevalence of CAM use among diabetic patient was 56.6 percent. The most popular type of CAM was natural products including herbal products (74.1%), and dietary supplements (39.2%). Most of diabetic patient respondents had the poor knowledge toward CAM use (78%), whereas they had a high attitude toward CAM use (52.5%). Bivariate analysis identified the variables were significantly related to the use of CAM among diabetic patients, and there were nine significant associated variables; gender, age, education, employment status, income, diabetic duration, diabetic complications blood glucose level, and attitude to use CAM. By multivariate analysis, six variables; male gender (adjusted OR:1.683, 95% CI: 1.182- 2.617), primary and lower educational level (adjusted OR:2.751, 95% CI:1.223-6.189), private business owner occupation (adjusted OR:8.82, 95% CI:4.48-17.37), income >10,000 bath per month (adjusted OR:14.24, 95% CI:7.81-25.97), diabetic complication (adjusted OR: 3.72, 95% CI:2.26-6.12), and high attitude level to use CAM (adjusted OR:1.61, 95% CI:1.03-2.52) were found to be significant predictors of CAM use among diabetic patient. This study revealed most of diabetic patient respondents had the poor knowledge toward CAM utilization, whereas the high attitude toward CAM use. Thus, diabetic patients should alert to find more CAM knowledge to use CAM appropriately. It is very necessary to strengthen the knowledge and skill of diabetic patient consumers to use CAM with awareness. The health care provider, especially Applied Thai Traditional Medicine doctor could cooperate with the governmental organization to support the correct information to people for improving knowledge of CAM.

Abstract: การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกเป็นที่นิยมในช่วง10 ปี มานี้โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เบาหวานถือเป็นโรคเรื้อรังที่มีความสำคัญที่ก่อให้เกิดผลแทรกซ้อนที่รุนแรงเช่น โรคหลอดเลือดสมองและเส้นเลือดหัวใจตีบตัน การศึกษาก่อนหน้านี้พบความสัมพันธ์ระหว่างผู้ป่วยป่วยเบาหวานกับการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือก แต่ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการใช้ยังไม่ทราบแน่ชัด การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์ที่จะหาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกในผู้ป่วย เบาหวาน วิธีการศึกษาเป็นการวิจัยภาคตัดขวางด้วยใช้การสุ่มตัวอย่างอย่างเป็นระบบในผู้ป่วยเบาหวานอายุมากกว่า15ปี ที่สมัครใจและสามารถตอบแบบสอบถามได้จำนวน369คนจากที่ขึ้นทะเบียนเบาหวานทั้งหมด 3,250 คนที่ศูนย์สุขภาพชุมชนองค์พระปฐมเจดีย์ แบบสอบถามพัฒนาจาก PRECEDE (Predisposing, Reinforcing, Enabling, Causes in Educational Diagnosis, and Evaluation) model และถูกปรับให้เหมาะกับผู้ป่วยเบาหวาน สถิติเชิงพรรณนาใช้การวิเคราะห์ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยนเบนมาตรฐาน หาค่าความสัมพันธ์ใช้ chi-square และ การวิเคราะห์การถดถอยพหุ (Multiple logistic regression) ผลการวิเคราะห์พบว่าความชุกของผู้ป่วยเบาหวานต่อการแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกเท่ากับร้อยละ56.6 พบการใช้ผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ เช่นสมุนไพรและอาหารเสริมมากที่สุด ร้อยละ 74.1 และ 39.2 ตามลำดับ ส่วนใหญ่ผู้ป่วยเบาหวานที่ตอบแบบสอบถามมีความรู้น้อยเกี่ยวกับการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกร้อยละ78 แต่มีทัศนคติที่ดีต่อการใช้ การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกร้อยละ52.5 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ระหว่างการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกกับผู้ป่วยเบาหวานได้แก่ เพศ, อายุ,การศึกษา, อาชีพ, รายได้, ระยะเวลาที่ป่วยเป็นเบาหวาน, ภาวะแทรกซ้อน, ระดับน้ำตามในเลือด, ทัศนคติต่อการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือก ส่วนปัจจัยทำนายของการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกใน ผู้ป่วยเบาหวานคือ เพศชาย การศึกษาระดับประถมหรือต่ำกว่า อาชีพเจ้าของธุรกิจส่วนตัว รายได้มากกว่าหนึ่งหมื่นบาทต่อเดือน ผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนและทัศนคติที่ดีต่อการแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือก จากการศึกษาที่พบว่าผู้ป่วยเบาหวานมีความรู้น้อยเกี่ยวกับการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือก บุคลากรทางการแพทย์สาขาต่างๆ โดยเฉพาะแพทย์แผนไทยประยุกต์ต้องร่วมกันผลักดันเชิงนโยบายให้มีการเผยแพร่ความรู้ในการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกเพื่อให้ผู้ป่วยเบาหวานมีความรู้เพิ่มขึ้น ต่อไป

Mahidol University. Mahidol University Library and Knowledge Center

Address: NAKHONPATHOM

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: Boonyong Keikarnka

Role: Thesis Advisors

Name: Jutatip Sillabutra

Role: Thesis Advisors

Name: Jiraporn Chompikul

Role: Thesis Advisors

Created: 2017

Modified: 2025-04-10

Issued: 2025-04-10

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

eng

DegreeName: Master of Primary Health Care Management

Level: Master's Degree

Descipline: Primary Health Care Management

Grantor: Mahidol University

©copyrights Mahidol University

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	5437345.pdf	1.87 MB

ใช้เวลา

-0.659738 วินาที