การสอบสวนที่มิชอบด้วยกฎหมายศึกษาเฉพาะกรณีเหตุที่ทำให้การสอบสวนเสียไปทั้งหมด

THE UNLAWFUL INVESTIGATIONS: CASE STUDY THE CAUSE OF THE INVESTIGATION INEFFECTIVENESS

Name: วัชรพล ศรีปักษา, พ.ต.อ.

Address: คณะตำรวจศาสตร์

Organization : โรงเรียนนายร้อยตำรวจ

keyword: การสอบสวน

; การสอบสวนที่มิชอบด้วยกฎหมาย

; การสอบสวนเสียไปทั้งหมด

Abstract: การศึกษาวิจัยเรื่อง “การสอบสวนที่มิชอบด้วยกฎหมาย ศึกษาเฉพาะกรณีเหตุที่ทำให้การ สอบสวนเสียไปทั้งหมด” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาที่ทำให้การสอบสวนคดีอาญามิชอบด้วย กฎหมายอันเป็นเหตุทำให้การสอบสวนเสียไปทั้งหมด และเพื่อเสนอแนะแนวทางในการป้องกันปัญหา ที่ทำให้การสอบสวนคดีอาญามิชอบด้วยกฎหมาย เป็นการศึกษาด้วยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้ วิธีดำเนินการศึกษา 2 แบบ ได้แก่ การวิจัยเอกสาร และการสัมภาษณ์บุคคลแบบเชิงลึก ผลการวิจัย พบว่าการสอบสวนที่บกพร่องในสาระสำคัญอันเป็นเหตุทำให้การสอบสวนนั้นไม่ชอบด้วยกฎหมาย และถือว่าคดีนั้นไม่มีการสอบสวนมาก่อน ส่งผลให้พนักงานอัยการไม่มีอำนาจฟ้องมีอยู่ด้วยกัน 4 กรณี ดังนี้ กรณีที่ 1 บุคคลที่ทำการสอบสวนมิได้ดำรงตำแหน่งพนักงานสอบสวนตาม ป.วิ.อ. มาตรา 2 (6) กรณีที่ 2 พนักงานสอบสวนทำการสอบสวนคดีอาญาที่มิได้เกิดขึ้นในเขตอำนาจสอบสวน ของตนและมิได้เป็นพนักงานสอบสวนผู้รับผิดขอบตาม ป.วิ.อ. มาตรา 18 และมาตรา 19 กรณีที่ 3 พนักงานสอบสวนไม่แจ้งข้อหาให้กับผู้ต้องหาทราบตาม ป.วิ.อ. มาตรา 134 และ กรณีที่ 4 ในความผิดต่อส่วนตัว พนักงานสอบสวนทำการสอบสวนโดยมิได้มีคำร้องทุกข์ ตามระเบียบของผู้เสียหายตาม ป.วิ.อ. มาตรา 121 วรรคสอง การสอบสวนที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายที่ทำให้การสอบสวนเสียไปทั้งหมดนั้น ถือเป็น ข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน ศาลมีอำนาจหยิบยกขึ้นวินิจฉัยเองได้ โดยไม่ต้องมีผู้ใดร้องขอ หากศาลได้พิพากษายกฟ้องด้วยเหตุที่ว่าการสอบสวนนั้นไม่ชอบด้วยกฎหมายแม้ว่าสิทธินำคดีอาญามาฟ้องใหม่จะยังไม่ระงับไปตามมาตรา 39 (4) สามารถนำคดีนั้นมาฟ้องใหม่ได้ก็ตาม แต่ก็จะก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมากต่อกระบวนการยุติธรรมต่อผู้เสียหาย ผู้ต้องหาหรือจำเลย รวมถึงสังคมอีกด้วย กระทบต่อผู้เสียหาย ได้แก่ การเสียสิทธิในยื่นคำร้องขอให้บังคับจำเลยคืนทรัพย์สินหรือ ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนจากการกระทำความผิด การที่จะต้องเสียหายเพราะต้องฟ้องร้องคดีใหม่ หรือ การที่ศาลยกฟ้องเพราะพนักงานสอบสวนมิได้จัดให้ผู้เสียหายร้องทุกข์ในความผิดต่อส่วนตัวเสียก่อน หากผู้เสียหายร้องทุกข์ใหม่ก็ล่วงเลยระยะเวลาในการร้องทุกข์คดีความผิดต่อส่วนตัวเสียแล้ว ผลกระทบต่อผู้ต้องหาหรือจำเลย ได้แก่ การที่ต้องถูกดำเนินคดีซ้ำจะการกระทำความผิดเพียง ครั้งเดียว และผลกระทบต่อสังคม ได้แก่ ต้นทุนทางสังคมที่ต้องทำการสอบสวนฟ้องร้องคดีใหม่นั้น ไม่คุ้มค่ากับผลประโยชน์ทางสังคมที่ได้รับจากการยกฟ้องเพราะเหตุเหล่านี้ เนื่องจากต้นทุนในเรื่อง การปล่อยให้จำเลยที่มีหลักฐานว่าได้กระทำความผิดจริงได้รับการยกฟ้องและกลับสู่สังคม รวมถึงต้นทุนในการดำเนินคดีใหม่อีกครั้งหนึ่ง น่าจะมีต้นทุนที่สูงกว่าเมื่อเทียบกับประโยชน์ที่สังคมได้รับ อีกทั้งการยกฟ้องด้วยเรื่องดังกล่าวเหล่านี้มิใช่เป็นสาเหตุที่เกิดจากความผิดพลาดบกพร่องของ ผู้เสียหาย ผู้ต้องหาหรือจำเลยแต่อย่างใด ข้อเสนอแนะจากการวิจัย ได้แก่ การพิจารณาแก้ไขกฎหมาย ระเบียบ คำสั่ง แนวคำพิพากษา ฎีกาที่เกี่ยวข้องกับการสอบสวนคดีอาญาทั้งระบบ โดยในเบื้องต้นแนวทางที่สามารถทำได้สะดวกและ รวดเร็วก็คือ สำนักงานตำรวจแห่งชาติควรแก้ไขเพิ่มเติมระเบียบหรือคำสั่งที่เกี่ยวข้องกับการสอบสวน กรณีการตรวจสำนวนเบื้องต้น และเมื่อสรุปสำนวนการสอบสวนเสร็จเรียบร้อยแล้ว ก่อนที่จะส่ง สำนวนการสอบสวนไปยังพนักงานอัยการ ให้หัวหน้าพนักงานสอบสวนและผู้กำกับการสถานีตำรวจ ต้องทำการตรวจสอบเหตุแห่งการสอบสวนไม่ชอบด้วยกฎหมายเหล่านี้อย่างเคร่งครัด หากไม่แน่ใจว่า ถูกต้องหรือไม่ เช่น กรณีเขตอำนาจสอบสวนอยู่ในเขตอำนาจของตนเองหรือไม่ ก็ให้หารือไปยัง พนักงานอัยการหรือศาลเสียก่อน ข้อเสนอเหล่านี้จะช่วยลดจำนวนคดีที่เกิดขึ้นจากการสอบสวนที่ ไม่ชอบด้วยกฎหมายได้ และจะช่วยให้เกิดความเชื่อมั่นของประชาชนที่มีต่อกระบวนการยุติธรรมและ สำนักงานตำรวจแห่งชาติมากยิ่งขึ้น

โรงเรียนนายร้อยตำรวจ. ห้องสมุดโรงเรียนนายร้อยตำรวจ.

Address: นครปฐม

Email: library@rpca.ac.th

Name: โรงเรียนนายร้อยตำรวจ

Role: ผู้ให้ทุนวิจัย

Created: 2567

Issued: 2568-02-21

งานวิจัย/Research report

application/pdf

CallNumber: วจ.02549 2567

tha

©copyrights โรงเรียนนายร้อยตำรวจ

ใช้เวลา

0.017238 วินาที