ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคที่ขึ้นทะเบียนรักษาในจังหวัดลำพูน ปีงบประมาณ 2560-2564

Factors Affecting Mortality of Tuberculosis Patients Registered for Treatment in Lamphun Province, Fiscal years 2017 – 2021

Name: คฤณณภรณ์ ปาลี

ThaSH: วัณโรค -- ผู้ป่วย

ThaSH: วัณโรค -- ผู้ป่วย -- การฟื้นฟูสมรรถภาพ

ThaSH: วัณโรค -- ผู้ป่วย -- ลำพูน

Abstract: "วัณโรคเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญในประเทศไทย องค์การอนามัยโลกจัดให้ประเทศไทย เป็น 1 ใน 14 ประเทศที่มีภาระวัณโรคสูง เพื่อรับมือกับปัญหานี้ ยุทธศาสตร์ที่ 2 ของประเทศได้กำหนดเป้าหมายเพื่อลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคให้ไม่เกินร้อยละ 5 อย่างไรก็ตาม จังหวัดลำพูนยังคงพบว่ามีผู้ป่วยวัณโรคที่เสียชีวิตระหว่างการรักษาสูงกว่าเป้าหมายในทุกปีงบประมาณ จากข้อมุลย้อนหลัง 5 ปี ตั้งแต่ปีงบประมาณ 2560 - 2564 พบว่าอัตราการป่วยตายคิดเป็นร้อยละ 12.18 ซึ่งสูงกว่าเป้าหมายที่กำหนดไว้ การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง (Retrospective study design) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตในผู้ป่วยวัณโรคที่ขึ้นทะเบียนรักษาในจังหวัดลำพูน ปีงบประมาณ 2560 – 2564 จากโปรแกรมบันทึกข้อมูลวัณโรคระดับชาติ (National Tuberculosis Information Program: NTIP) โปรแกรมบริหารงานคลินิกวัณโรค (TB-Clinic Management: TBCM) และทะเบียนการรักษาผู้ป่วยวัณโรค สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำพูน (Hospital Data Center) ซึ่งมีจำนวนทั้งสิ้น 1,823 คน และสามารถติดตามประวัติครบ จำนวน 1,708 ราย กลุ่มตัวอย่างถูกเก็บข้อมูลโดยใช้แบบ Case record form ประกอบด้วยข้อมูลทั่วไป ประวัติพฤตกรรมเสี่ยงด้านสุขภาพ และ ประวัติการรักษาวัณโรคในการวิเคราะห์ข้อมูลใช้การถดถอยโลจิสติกเชิงพหุ (Logistic Regression Analysis) ผลการศึกษา พบว่า ผู้ป่วยวัณโรคเสียชีวิต จำนวน 205 คน คิดเป็นร้อยละ 12.0 ผู้ป่วยวัณโร พบมากที่สุด คือ เพศชาย ร้อยละ 72.9 อายุเฉลี่ย 55.29 ปี (Mean 55.29, S.D. 17.79) ค่าดัชนีมวลกาย (BMI) โดยเฉลี่ยเท่ากับ 18.91 (Mean 18.91, S.D. 3.73) โดยปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณ โรคประกอบด้วย อายุ 60 ปีขึ้นไป (AOR = 4.37, 95%CI 3.02-6.32, p-value <0.001) ผลย้อมเสมหะขณะขึ้นทะเบียนเป็นบวก (AOR = 2.24, 95%CI 1.61-3.12, p-value <0.001) และมีโรคร่วมอื่น ๆ (AOR = 1.70, 95%CI 1.22-2.38, p-value = 0.002) จากผลการศึกษาครั้งนี้บุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขควรตระหนักถึงความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตในกลุ่มผู้ป่วยวัณโรคมีปัจจัยเสี่ยง คือ เป็นผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป มีโรคร่วมอื่น ๆ และควรเฝ้าระวังติดตามอาการกลุ่มผู้ป่วยวัณโรคที่มีผลย้อม เสมหะเป็นบวกอย่างใกล้ชิด เพื่อให้การรักษาเกิดประสิทธิภาพมากที่สุด "

Abstract: "Tuberculosis (TB) is a significant public health issue in Thailand. The World Health Organization (WHO) has designated Thailand as one of the 14 countries with a high TB burden. To address this issue, Thailand's second strategic plan set a target to reduce the TB mortality rate to no more than 5%. However, in Lamphun Province, the TB mortality rate during treatment remains higher than the target every fiscal year. Data from the past five fiscal years (2017-2021) show a mortality rate of 12.18%, exceeding the set target. This study was a retrospective study design aimed at identifying factors influencing TB mortality among patients registered for treatment in Lamphun Province from 2017 to 2021. The data were collected from the National Tuberculosis Information Program (NTIP), the TB-Clinic Management (TBCM) program, and the TB treatment registry at the Lamphun Provincial Health Office (Hospital Data Center), covering a total of 1,823 patients, with complete follow-up data for 1,708 cases. Data were collected using a case record form, which included general information, health risk behavior history, and TB treatment history. Multivariate logistic regression was used for data analysis. The study found that 205 tuberculosis patients died, accounting for 12.0%. The highest prevalence of tuberculosis was among males at 72.9%, with an average age of 55.29 years (Mean 55.29, S.D. 17.79). The average Body Mass Index (BMI) was 18.91 (Mean 18.91, S.D. 3.73). The factors most affecting tuberculosis mortality were age over 60 years (AOR = 4.37, 95%CI 3.026.32, p-value <0.001), positive sputum smear results at registration (AOR = 2.24, 95%CI 1.61-3.12, p-value <0.001), and having other comorbid conditions (AOR = 1.70, 95%CI 1.22-2.38, p-value =0.002). Based on these results, medical and public health personnel should be aware of the risk factors for tuberculosis mortality, particularly among patients over 60 years old, those with comorbidities, and those with positive sputum smear results, and closely monitor these patients to ensure the most effective treatment. "

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. สำนักหอสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: cmulibref@cmu.ac.th

Name: อักษรา ทองประชุม

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: สินีนาฏ ชาวตระการ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2567

Modified: 2025-01-08

Issued: 2567-12-07

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

Spatial: ลำพูน

DegreeName: สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Grantor: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

©copyrights มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	632232008.pdf	1.24 MB	3	2025-06-06 11:39:28

ใช้เวลา

0.0282 วินาที