สันตินวัตกรรมการเสริมสร้างศักยภาพผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำทางเศรษฐกิจชุมชน

Name: ชาญเดช จันทร์สงวน

keyword: เศรษฐกิจชุมชน

; สันตินวัตกรรม

; ศักยภาพผู้สูงอายุ

Abstract: ดุษฎีนิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์การวิจัย 1) เพื่อศึกษาสภาพบริบท ปัญหา ความต้องการจำเป็นในการพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำทางเศรษฐกิจชุมชนเทศบาลตำบลปากจั่น อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยาและแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการพัฒนาศักยภาพของผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำเศรษฐกิจชุมชน 2) เพื่อวิเคราะห์หลักพุทธสันติวิธีที่เอื้อต่อการเสริมสร้างศักยภาพผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำทางเศรษฐกิจชุมชน 3) เพื่อพัฒนาและนำเสนอสันตินวัตกรรมการเสริมสร้างศักยภาพผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำทางเศรษฐกิจชุมชน ใช้วิธีการวิจัยเชิงผสมผสาน (Mixed Methods Research Design) โดยการทดลองนำร่องแบบ exploratory sequential design เก็บข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก 10 คน สนทนากลุ่มเฉพาะผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 6 ท่าน ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยการทดลองนำร่องอบรมผู้สูงอายุ จำนวน 12 ท่าน เครื่องมือที่ใช้ประเมินผลก่อนและหลังการทดลอง ได้แก่ แบบประเมินศักยภาพของผู้สูงอายุ การสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม การสะท้อนความรู้สึกด้วยเทคนิค AAR ใช้สถิติวิเคราะห์เปรียบเทียบค่าเฉลี่ยด้วยค่า t-test สรุปผลแบบพรรณนาโวหาร ผลการวิจัยพบว่า 1) ในพื้นที่ตำบลปากจั่น จำนวนประชากรผู้สูงอายุมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ แต่ผู้สูงอายุในพื้นที่ส่วนใหญ่มากกว่า 90% ของผู้สูงอายุทั้งหมดในพื้นที่เป็นผู้สูงอายุที่ติดสังคม และเป็นกลุ่มผู้สูงอายุที่ต้องการพัฒนาศักยภาพของตนเอง พร้อมที่จะเรียนรู้ตลอดเวลา พร้อมที่นำประสบการณ์ความรู้ก่อนวัยเกษียณมาประยุกต์กับการใช้กับเทคโนโลยีให้สอดคล้องกับยุคสมัยปัจจุบัน และนำมาบูรณาการใช้กับแนวคิดทฤษฎีศาสตร์สมัยใหม่ ได้แก่ แนวคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) การเสริมสร้างพลังผู้นำ การเรียนรู้ตลอดชีวิต การมีส่วนร่วมและการบริหารจัดการ 2) หลักพุทธสันติวิธีที่เอื้อต่อการพัฒนาผู้สูงวัยให้สามารถนำศักยภาพที่มีอยู่ในตนมาสร้างพลังความเชื่อมั่นและเป็นผู้นำเศรษฐกิจชุมชน เป็นสิ่งที่ท้าทายและมีความสำคัญ หลักพละ 5 อันประกอบไปด้วย ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา จะช่วยให้ผู้สูงวัยมีพลังในการทำงานเพื่อพัฒนาตนเองและสังคมชุมชนเป็นสิ่งที่ควรพัฒนาควบคู่ไปกับการยกระดับศักยภาพของผู้สูงวัยให้มีคุณค่าต่อตนเอง และสังคม 3) การพัฒนาผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำทางเศรษฐกิจชุมชนโดยสันตินวัตกรรมที่ใช้ คือ หลักสูตรการอบรมเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ระยะเวลาอบรม 3 วัน โดยมีเนื้อหาอบรมประกอบด้วย Module 1 : พลังความคิดบวก Module 2: การสื่อสารและใช้เทคโนโลยีอย่างมีสติและสร้างคุณค่า Module 3 : การมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการสร้างมูลค่าสินค้าชุมชน Module 4 : การมีวิสัยทัศน์ที่ดีในการเป็นผู้นำเศรษฐกิจชุมชน ผลการทดลองพบว่า กลุ่มผู้สูงอายุที่เข้าร่วมกิจกรรมมีค่าเฉลี่ยแบบวัดการเสริมสร้างศักยภาพผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำทางเศรษฐกิจชุมชนหลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ค่า t = 7.83 การพัฒนาผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำทางเศรษฐกิจชุมชน นำไปสู่การได้ผลิตภัณฑ์ชุมชน “จั่นยันต์ยุง” และสามารถจดเป็นวิสาหกิจชุมชนสร้างรายได้ให้กับผู้สูงอายุที่จะนำไปขยายผลต่อพื้นที่อื่นๆ องค์ความรู้จากการวิจัย เรียกว่า “Aging 4G Plus Model” สี่คุณลักษณะเติบโตแห่งการ เสริมสร้างผู้สูงอายุให้เป็นผู้นำทางเศรษฐกิจชุมชน

Abstract: The dissertation consisted of the following objectives: 1) to investigate context, roblems, and needs for developing the potential of the elderly to unity economic leaders in Pak Chan Municipality, Nakhon Luan Phra Nakhon Si Ayutthaya Province; 2) to analyze the Buddhist peaceful means conducive to increasing the potential of the elderly to serve as community economic leaders; and 3) to develop and present peace innovation for increasing potential of the elderly to serve as community economic leaders. The study employed mixed-method research which included qualitative method and quantitative method using exploratory sequential design. The qualitative data were collected via in-depth interview with 10 persons and focus group discussion with 6 experts. The quantitative data were collected by pilot projects to train 12 elderlies. An assessment form of elderly potential, participatory observation, and after action review (AAR) are among the tools used to examine pre- and post- experiment. Mean and t-test statistics were used to analyze data summarizing using the descriptive approach. From the results, the following results are found: 1) Although the elderly population in Pak Chan Sub-district is continuously increasing, however more than 90% of all elderly in the area are active people who wish to improve their potential and have a passion for learning all the time. This includes being prepared to bring their own knowledge and skills acquired prior to retirement to apply to the use of technology in accordance with the present era, as well as integrating modern science concepts such as growth mindset, empowering leaders, lifelong learning, participation, and management. 2) The Buddhist peaceful means conducive to the development of elderly to use their own potential to build confidence and become community economic leaders is Bala (five powers) comprising: saddhā (confidence), viriya (effort), sati (mindfulness), samadhi (concentration), and panna (wisdom). This will empower the elderly to develop themselves and their communities, which be conducted in tandem with increasing the elderly's potential to be valuable to themselves and society. 3) The development of the elderly to serve as community economic leaders via peace innovation involves a three-day participation workshop with the following content: Module 1 focuses on positive thinking; Module 2 emphasizes communication and the mindful and valuable use of technology; Module 3 focuses on managing and producing value for community products; Module 4 focuses on having positive vision in becoming community economic leaders. From the study, the results reveal that after participating in the activity, the posttest of the elderly potential to serve as community economic leaders is higher than the pretest, with a statistical significance of 0.05, with t-test equal to 7.83. The development of the elderly to serve as community economic leaders results in community products called 'Jan Yan Yung,' which could be registered as a community enterprise to generate income for the elderly, which could be extended to other areas. A body of knowledge from the study called 'Aging 4G Plus Model' represents four qualities for empowering the elderly to become community economic leaders.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ขันทอง วัฒนะประดิษฐ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระครูปลัดอดิศักดิ์ วชิรปญฺโญ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2566

Modified: 2567-07-15

Issued: 2567-07-15

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรดุษฏีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาสันติศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	ชาญเดช จันทร์สงวน.pdf	12.05 MB	20	2025-08-05 16:52:20

ใช้เวลา

0.019389 วินาที