ศึกษาวิเคราะห์คุณค่าของรัตนชาติที่ปรากฎในงานพุทธศิลป์

Name: จุฑามาศ พันธุ์ทอง

keyword: ศึกษาวิเคราะห์

; คุณค่า

; รัตนชาติ

Abstract: วิทยานิพนธ์เรื่อง ศึกษาวิเคราะห์คุณค่าของรัตนชาติที่ปรากฏในงานพุทธศิลป์ มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษารัตนชาติที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษารัตนชาติที่ใช้ประดับในงานพุทธศิลป์ 3) เพื่อวิเคราะห์เหตุผลและคุณค่าของการนำรัตนชาติมาประดับในงานพุทธศิลป์ งานวิจัยนี้ใช้วิธีศึกษาเชิงเอกสาร ผลการวิจัยพบว่า คำว่า "รัตนะ" หรือ "รัตนชาติ" ในคัมภีร์เถรวาท หมายถึง สิ่งที่มีค่ามาก เช่น พระรัตนตรัย อย่างไรก็ตาม ในพระวินัยปรากฏมีข้อห้ามมิให้พระภิกษุเก็บรัตนะหากพระภิกษุใดเก็บรัตนะไว้กับตนจะถูกปรับอาบัติปาจิตตีย์ นอกจากนั้นแล้ว รัตนชาติที่ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎกล้วนเป็นการอุปมากับหลักธรรมหรือกับบุคคลทั้งหมด ในส่วนที่เกี่ยวกับรัตนชาติที่ใช้ในงานพุทธศิลป์ ผลการวิจัยระบุว่า รัตนชาติมีคุณค่าทางสัญลักษณ์และความงาม มักใช้ประดับศาสนวัตถุ เช่น รูปปั้น สถูป และเครื่องประดับวัด คุณค่าของรัตนชาติในพุทธศิลป์นั้นแตกต่างกันไปตามวัฒนธรรมและประเพณีของแต่ละภูมิภาค เช่น เพชรอาจเป็นสัญลักษณ์ของสติปัญญาและความชัดเจน ในขณะที่ทับทิมสามารถแสดงถึงความเมตตาและอำนาจ การรวมหินเหล่านี้ ไว้ในงานศิลปะช่วยแสดงคุณสมบัติเหล่านี้ ทางสายตาและทำให้เกิดความสำคัญทางจิตวิญญาณ จากการวิเคราะห์เหตุผลและคุณค่าที่แฝงอยู่ในการใช้รัตนชาติในงานพุทธศิลป์ เห็นได้ชัดว่า ประเพณีการรวมรัตนชาติที่มีมาหลายศตวรรษ ความเย้ายวนใจ สัญลักษณ์ ความหายาก และความทนทานของรัตนชาติมีส่วนช่วยให้งานศิลปะดูสวยงามน่าดึงดูดใจ นอกจากนี้ รัตนชาติยังเป็นสัญลักษณ์ในด้านต่างๆ ของพระพุทธศาสนาและแสดงถึงความเคารพต่อพระพุทธเจ้าและคำสอนของพระองค์ การปรากฏตัวของพวกเขาในพุทธศิลป์ส่งเสริมความรู้สึกสงบ เยือกเย็น และน่าเกรงขาม ทำหน้าที่เป็นเครื่องเตือนใจถึงความสำคัญของการเติบโตทางจิตวิญญาณและการดำเนินชีวิตอย่างมีจริยธรรม ตัวอย่างที่โดดเด่น ได้แก่ เพชรเป็นสัญลักษณ์ของปัญญา ดอกบัวเป็นตัวแทนของความรู้แจ้ง และมรกตเป็นการแสดงออกถึงความเห็นอกเห็นใจ

Abstract: The thesis entitled ‘An Analytical Study on Values of Gemstone in the Buddhist Art Works’ aimed to achieve three goals: 1) Investigating the references of gems in Theravada Buddhist doctrines, 2) Evaluating the worth of gemstones embodied in Buddhist art, and 3) Interpreting the underlying rationale for incorporating gems into Buddhist art. The research methodology employed is a documentary analysis. The research findings highlighted that the term "Ratna" in Theravada scriptures is indicative of something of immense value, akin to the Triple Gem. Nonetheless, the Vinaya forbids monks from possessing jewels. Additionally, the instances of ‘Ratana’ found in the scriptures are consistently metaphorical, symbolizing various principles or individuals. As for the worthiness of gemstones depicted in Buddhist art, the study posits that gems possess both symbolic and aesthetic value. They are commonly utilized as embellishments on religious artifacts like statuary, stupas, and temple decorations. The gemstones' value in Buddhist art fluctuates in accordance with the cultural customs and traditions of different regions. For instance, diamonds often epitomize wisdom and lucidity, whereas rubies tend to embody benevolence and authority. Incorporating these gemstones in artworks visually portrays these characteristics and imbues them with spiritual meaning. Through the in-depth analysis of the motives and veiled significances behind the incorporation of Ratanachat in Buddhist art, it becomes evident that the age-old tradition of gem collection attributes to the allure and symbolism of these artworks. The splendor, symbolism, rarity, and longevity of gemstones amplify the beauty and appeal of the artworks. These gemstones also metaphorically express various facets of Buddhism and demonstrate reverence towards Buddha's teachings. Their presence in Buddhist art instills a sense of tranquility, reverence, and wonder. They serve as a perpetual reminder of the significance of spiritual ascension and ethical living. Prime examples include diamonds symbolizing wisdom, lotuses signifying enlightenment, and emeralds representing compassion.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: เทพประวิณ จันทร์แรง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: เยื้อง ปั้นเหน่งเพ็ชร์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2566

Modified: 2567-06-28

Issued: 2567-06-28

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	จุฑามาศ พันธุ์ทอง.pdf	2.22 MB	4	2025-09-13 22:07:40

ใช้เวลา

0.022979 วินาที