แผนการผลิตที่เหมาะสมภายใต้ความเสี่ยงสำหรับฟาร์มอ้อยขนาดเล็กในจังหวัดอุดรธานี

Optimum crop production plan under risk for small sugarcane farm in Udon Thani province

Name: ธนากร ยรรยงพาณิชย์

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. วท.ม. (เศรษฐศาสตร์เกษตรและทรัพยากร) 2563.

Classification :.LCCS: HD9116.T353.U8

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. -- สาขาเศรษฐศาสตร์เกษตรและทรัพยากร -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: อ้อย -- การผลิต -- ต้นทุนและประสิทธิผล -- อุทัยธานี

Abstract: การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์หลัก 3 ข้อ ได้แก่ เพื่อศึกษาถึงสภาพเศรษฐกิจและกิจกรรมการผลิต เพื่อวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนในการดำเนินงานของฟาร์ม และแผนการผลิตที่เหมาะสมภายใต้ สถานการณ์ที่มีความเสี่ยงและไม่มีความเสี่ยงประชากรสำหรับการวิจัยครั้งนี้คือเกษตรกรที่มีฟาร์มอ้อยขนาดเล็กในจังหวัดอุดรธานี และใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงจากเกษตรกรจำนวน 100 ตัวอย่าง ประยุกต์ใช้วิธีการวิเคราะห์กลุ่มเพื่อการจัดกลุ่มเกษตรกรโดยใช้ปัจจัยขนาดฟาร์ม รายได้ และรายจ่าย และ ใช้แบบจำลองเชิงเส้นตรงและแบบจำลอง Target-MOTAD เพื่อวิเคราะห์หาแผนการผลิตที่เหมาะสมภายใต้สถานการณ์ที่ไม่มีความเสี่ยงและมีความเสี่ยง แบ่งการวิเคราะห์ออกเป็น 2 กรณีคือ การผลิตแบบไม่มีและมีเงื่อนไข โดยกำหนดเงื่อนไขคือการเพาะปลูกอ้อยตามจำนวนที่เกษตรกรเปิดโควตาไว้และมีการกำหนดพื้นที่เพาะปลูกข้าวเหนียวนาปีเพื่อการบริโภคในครัวเรือน จากการวิเคราะห์กลุ่มสามารถแบ่งเกษตรกรออกเป็น 3 กลุ่ม เกษตกรรมีรายได้สุทธิเฉลี่ยเท่ากับ 42,461.03 86,284.14 และ133,441.34 บาทต่อปีเมื่อวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนของการดำเนินงาน ฟาร์มสำหรับการเพาะปลูกพืชทั้ง 3 ชนิด พบว่าเกษตรกรทั้ง 3 กลุ่มมีรายได้เหนือต้นทุนเงินสดต่อไร่จากการ เพาะปลูกพืชสามชนิดเฉลี่ยเท่ากับ 2,044.23 3,170.44 และ3,056.75 บาทต่อครัวเรือนต่อปี ผลการวิเคราะห์แผนการผลิตที่เหมาะสมสำหรับเกษตรกรกลุ่มที่ 1 และ2 ของแบบจำลองเชิงเส้น และTarget-MOTAD โดยไม่กำหนดเงื่อนไข ไม่แตกต่างกันหากเกษตรกรยอมรับความเสี่ยงตั้งแต่ร้อยละ 60 ขึ้นไป โดยแผนการผลิตเสนอว่าให้เกษตรกรกลุ่มที่ 1 และ2 จัดสรรที่ดินที่มีทั้งหมดไปเพาะปลูกมันสำปะหลังเพียงอย่างเดียว และหากแบบจำลองมีการกำหนดเงื่อนไข พบว่า ทั้งสองแบบจำลองให้ผลไม่ แตกต่างกันทุกระดับความเสี่ยง คือเกษตรกรควรมีการจัดสรรที่ดินในการเพาะปลูกมันสำปะหลังเป็นพืชหลัก อ้อยและข้าวเหนียวเป็นพืชรอง สำหรับแผนการผลิตที่เหมาะสมของเกษตรกรในกลุ่มที่ 3 จากทั้งสอง แบบจำลองโดยมีการกำหนดและไม่กำหนดเงื่อนไขพบว่าไม่แตกต่างกันกล่าวคือหากเกษตรกรต้องการมีความเสี่ยงทางด้านรายได้ระหว่างร้อยละ 30 ขึ้นไป แบบจำลองเสนอให้เกษตรกรปลูกอ้อยเป็นพืชหลักและข้าวเหนียวเป็นพืชรอง แต่หากเกษตรกรไม่ต้องการรับความเสี่ยงเลย เกษตรกรควรผลิตอ้อยเป็นพืชหลัก มันสำปะหลัง และข้าวเหนียวเป็นพืชรอง ดังนั้น จะเห็นว่าระบบการทำเกษตรพันธะสัญญาและการปลูกข้าวไว้ สำหรับบริโภคในครัวเรือนจะช่วยลดความเสี่ยงด้านรายได้ให้เพียงพอกับรายจ่าย This study has three major objectives: to investigate the socioeconomic situation, to analyse the cost and return of small-scale farm operations, and to investigate optimal farm plans in certain situations without income risk. The study area was in Udon Thani Province, and data were collected from 100 sugarcane farmers using a purposive sampling technique. Cluster analysis was used to classify farmers into three groups based on farm size, income, and expenditures. A linear programming model and a Target MOTAD model was then applied to each farm plan that had a level of income risk. Two models were applied according to two conditions: those under contract to produce sugarcane and who plant rice for household consumption. The results of the cluster analysis showed that there are 3 farmer groups. The average net income of those farmers was 42,461.03 86,284.14 and 133,441.34 baht per year. The results from analysis of cost and returns showed that the average net income from growing sugarcane, rainfed rice, and cassava per rai was 2,044.23 3,170.44, and 3,056.75 baht per year, respectively. The results showed that the unconditional farm plans of the farmers in groups one and two gained from the linear programming model and Target MOTAD model are similar in that farmers who want to take risks from 60 percent to 100 percent. The plans suggested that farmers in the first and second group should only grow cassava. On the other hand, if they want to have a lower income risk, they should grow cassava as their primary crop, sugarcane as their secondary crop, and rice for household consumption. The conditional optimal plan from these two models showed similar results in every risk level and suggested that the farmers should grow sugarcane as a major crop and cassava and sticky rice. Considering the conditional and unconditional optimal farm plans for the third group calculated by linear programming and the Target MOTAD model, there is no difference in terms of when farmers are willing to take risks from 30 percent to 100 percent, and therefore farmers should grow sugarcane as a major income source and sticky rice for household consumption. However, if farmers do not want to take any risks, they should grow sugarcane as a major crop, and the second and third sources of income would be cassava and sticky rice, respectively. Therefore, farm plans involving contract farming and growing sticky rice would reduce the farmers’ income risk compared to monocropping.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ธนาภรณ์ อธิปัญญากุล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: จักรกฤษณ์ พจนศิลป์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2563

Modified: 2567-06-04

Issued: 2567-06-04

วิทยานิพนธ์/Thesis

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=http://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2563/tanakorn-yan-all.pdf

CallNumber: HD9116.T353.U8.ธ15

tha

Spatial: อุทัยธานี

DegreeName: วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: เศรษฐศาสตร์เกษตรและทรัพยากร

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	tanakorn-yan-all.pdf	21.39 MB	6	2025-01-17 16:28:29

ใช้เวลา

0.036931 วินาที