บทบาทของพระสงฆ์ สื่อบุคคลในการชี้นำและปลูกจิตสำนึกประชาชนชนบทเพื่อการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ : ศึกษาเฉพาะกรณีพระสังฆาธิการระดับเจ้าอาวาส จังหวัดอุบลราชธานี

Name: พระมหาธีรวุฒิ ธีรธมฺโม (โสมเกษตรินทร์)

Organization : ผู้วิจัย

keyword: บทบาทของพระสงฆ์

; การอนุรักษ์

; ทรัพยากรป่าไม้

; จังหวัดอุบลราชธานี

Abstract: การวิจัยนี้ เป็นการศึกษา " บทบาทของพระสงฆ์ สื่อบุคคลในการชี้นำและปลูกจิตสำนึกประชาชนชนบท เพื่อการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ : ศึกษาเฉพาะกรณี พระสังฆาธิการระดับเจ้าอาวาส จังหวัดอุบลราชธานี" โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาบทบาทของพระสงฆ์ระคับเจ้าอาวาส ในฐานะเป็นผู้สื่อสารในการชี้นำ และปลูกจิตสำนึกประชาชนชนบท เพื่อการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ (Survey Research) โดยวิธีการตุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงกลุ่ม (Purposive Sampling Group ) ของประชากรพระสงฆ์ระดับเจ้าอาวาส ในจังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 200 รูป ใช้สถิติเชิงพรรณา ได้แก่ จำนวนและร้อยละไนการวิเคราะห์ข้อมูล และใช้สถิติ t-test และได-สแควร์ (Chi-Square Test) ในการทดสอบสมมติฐาน ซึ่งผลการวิจัยมีปรากฎคังนี้ ประชากรพระสงฆ์โดยส่วนใหญ่ มีบทบาทในการชี้นำ และปลูกจิตสำนึก ประชาชนชนบท เพื่อการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ อยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 33.5 และอยู่ในระดับมาก คิดเป็นร้อยละ 33.0 ประชากรพระสงฆ์ส่วนใหญ่ ได้มีการเปิดรับข่าวสารเกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้จากสื่อวิทยุโทรทัศน์มากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 57.0 โดยมีการติดตามในระดับทุกวันมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 25.5 และประชากรพระสงฆ์ส่วนใหญ่ยังได้ นำข่าวสารที่ได้รับไปใช้แนะนำ เทศน์สอนประชาชนชนบท คิดเป็นร้อยละ 76.0 แต่มีความถี่ในการนำไปใช้ไม่มาก คือนำไปใช้ในระดับมากกว่า 2 สัปดาห์ต่อครั้ง คิดเป็น ร้อยละ 33.5 ประชากรพระสงฆ์ส่วนใหญ่ได้เลือกใช้วิธีการสื่อสารแบบเผชิญหน้าโดย การลงมือทำเป็นแบบอย่างหรือสาธิตมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 36.5 และเลือกใช้วิธีการเทศน์สอน ชี้แนะหรือบรรยายธรรม คิดเป็นร้อยละ 26.0 ส่วนวิธีการสื่อสารโดย ผ่านสื่อมวลชนต่าง ๆ พบว่าประชากรพระสงฆ์ส่วนใหญ่เลือกใช้สื่อวิทยุกระจายเสียง และหนังสือพิมพ์มากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 24.0 เท่ากัน รองลงมาเลือกใช้สื่อวิทยุโทรทัศน์ คิดเป็นร้อยละ 21.0 ผลการทดสอบสมมติฐาน พบว่า ภูมิหลังของประชากรพระสงฆ์ในด้านพรรษาและการศึกษาที่แตกต่างกัน มีบทบาทในการชี้นำและปลูกจิตสำนึกประชาชนขนบท เพื่อการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ไม่แตกต่างกัน ส่วนระคับการเลือกใช้วิธีการสื่อสารแบบเผชิญหน้าโดยการเทศน์สอน ชี้แนะ หรือบรรยายธรรม และการสื่อสารโดยการลงมือทำเป็นแบบอย่างหรือสาธิต รวมถึงระดับการเลือกใช้วิธีการสื่อสารแบบสองขั้นตอนโดยผ่านผู้นำชุมชน เช่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน เป็นดัน ของ ประชากรพระสงฆ์ที่แตกต่างกัน มีบทบาทในการชี้นำ และปลูกจิตสำนึกประชาชนชนบทแตกต่างกัน แต่ระดับการเลือกใช้วิธีการสื่อสารของประชากรพระสงฆ์แบบสองขั้นตอนใดยผ่านหน่วยงานของรัฐที่แตกต่างกัน มีบทบาทในการขี้นำประชาชนขนบทไม่แดกต่างกัน ส่วนระดับการเลือกใช้วิธีการสื่อสารโดยผ่านสื่อวิทยุกระจายเสียงและสื่อวิทยุโทรทัศน์ ของประชากรพระสงฆ์ที่แตกต่างกัน มีบทบาทในการชี้นำประชาชนขนบทแตกต่างกัน แต่ระดับการเลือกใช้วิธีการสื่อสารโดยผ่านสื่อหนังสือพิมพ์ และสื่อประเภทเอกสาร แผ่นพับ หรือโปสเตอร์ที่แตกต่างกัน มีบทบาทในการชี้นำและปลูกจิตสำนึกประชาชนชนบทไม่แตกต่างกัน สำหรับข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะของประชากรพระสงฆ์ พบว่าประชากรพระสงฆ์ส่วนใหญ่ เห็นด้วยอย่างยิ่งกับบทบาทของพระสงฆ์ในการเข้ามามีส่วนสำคัญในการนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ และมีความพร้อมในบทบาทตังกล่าว พระสงฆ์ควรจะให้ความสนใจติดตามข่าวสารการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้จากสื่อมวลชนต่าง ๆ เพื่อนำข่าวสารที่ได้รับและหลักธรรมต่าง ๆ ได้แก่ เมตตารรรม กตัญญุกตเวที ศีล 5 และสันโดยเป็นต้น ไปใช้แนะนำหรือเทศน์สอนประชาชนให้มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ โดยมีการเลือกใช้วิธีการสื่อสารที่เหมาะสม ตลอดถึงสื่อมวลต่างๆ ก็ควรนำเสนอข่าวสารเกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ให้มากขึ้นกว่านี้

Abstract: This research is a study of "the Role of Monks in Persuasion andImplanting Appreciation in Rural People to Participate in the Conservation of Reserved Forests : with Special Reference to the Abbots in Ubon Ratchathani Province", focussing its attention to monks' role as senders who persuaded and implanted appreciation in rural people so as to participate in the conservation of Reserved Forests. In nature the research is a survey, aiming at a study of two hundred monkswho are the abbots in Ubon Ratchathani Province as a purposive sampling group. The analysis of data is based on a descriptive statistics, namely, number and percentage. T-test and Chi-Square test were also used, wherever necessary, to prove hypotheses. Its results are as follows: Most of the monks have a vital role in persuading and implanting appreciation in rural people to participate in the conservation of Reserved Forests. 33.5 percent of the monks have a medium role, 33 percent have a major role and the rest have a minor role. A large number of the monks, namely, 57 percent have got information about the conservation of Reserved Forests by watching television : 25.5 percent receive information daily ; 76 percent suggested including this information in their surmons but did so only occasionally; about 33.5 percent included this information less frequently than once every two wecks. The majority of the monks, namely, 36.5 percent chose to teach the people by leading them in activities; 26 percent through their surmons, suggestions or explanations; 24 percent through the radio and newspapers while 21 percent used television. From a study of hypotheses it is found that monks' backgrounds on the duration of monkhood and education are different but their role in persuading and implanting appreciation in rural people to participate in the conservation of ReservedForests is not different. Where their means of communication is different, for example, through surmons, suggestions, explaining Buddhadhamma, Ieading activities, communication through leaders such as leaders of sub-districts and leaders of villages etc, so the role is different as well, while their two ways of communication through the public agency is different but the role is not different. Where as the different level of means of communication through the radio and television of the monks is different, so the role in persuading rural people is also different, but not different in using means of communication through newspapers, brochures or posters. On suggestions it is found that the majority of the monks strongly agree with a vital role of the monks in the conservation of Reserved Forests. They should pay more attention to information on the conservation of Reserved Forests from mass media and apply the principles of Buddbadhamma such as kindness, Gratitude, Five Precepts and Contenment etc. For the benefit of teaching and persuading the people to participate in the conservation of Reserved Forests through the appropriate means of communication and this activity should be extremely and vastly spread by mass media.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระมหาวิเชาว์ ปญญาวชิโร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: รศ.บำรุง สุขพรรณ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2541

Modified: 2566-05-31

Issued: 2566-05-31

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาธรรมนิเทศ

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	พระมหาธีรวุฒิ ธีรธมฺโม (โสมเกษตรินทร์).pdf	49.88 MB	1	2024-01-27 23:02:29

ใช้เวลา

0.031256 วินาที