ความเป็นสาธารณะบนพื้นที่สาธารณะในบริบทไทย : กรณีศึกษาเปรียบเทียบระหว่างสนามหลวงและลานเซ็นทรัลเวิลด์

Publicness of public space in Thai contexts : a comparative study between Sanum Luang and Central World Plaza

Name: ศุภชัย ชัยจันทร์

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ -- วิทยานิพนธ์. ปร.ด. (สิ่งแวดล้อมสรรค์สร้าง) 2560

Classification :.LCCS: NA9053.S6

ThaSH: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สาขาสิ่งแวดล้อมสรรค์สร้าง -- วิทยานิพนธ์

ThaSH: พื้นที่สาธารณะ

ThaSH: พื้นที่สาธารณะ -- กรุงเทพฯ

Abstract: พื้นที่สาธารณะเป็นองค์ประกอบที่สําคัญของเมืองที่ส่งเสริมให้เกิดคุณภาพชีวิตและรองรับความต้องการที่หลากหลายซึ่งต้องอาศัยความเข้าใจทั้งจากมุมมองสถาปัตยกรรม การออกแบบชุมชน เมือง สังคมศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และภูมิศาสตร์ที่มีอิทธิพลต่อทิศทางการมองพื้นที่สาธารณะ จุดประสงค์ของงานวิจัยฉบับนี้เป็นมุ่งค้นหาและอธิบายลักษณะเฉพาะความเป็นสาธารณะของพื้นที่สาธารณะในบริบทไทย กรอบแนวคิดของงานวิจัยนี้ที่เริ่มต้นศึกษาวิเคราะห์เปรียบเทียบองค์ประกอบทางกายภาพและปัจจัยทางสังคม ดังนี้ การเข้าถึงการเป็นตัวแทนและผลประโยชน์บนพื้นที่กรณีศึกษามีนัยยะของการเป็นพื้นที่เชิงสัญลักษณ์ของกรุงเทพมหานครในการจัดกิจกรรมที่สําคัญ ๆ ในทุกมิติทั้งทาง กายภาพและทางสังคมที่สร้างปฏิสัมพันธ์ของผู้คนในบริบทเมืองอย่างต่อเนื่องมาโดยตลอด งานวิจัยนี้มีข้อค้นพบถึงความสัมพันธ์ของปัจจัยพื้นฐาน 3 ปัจจัย คือ ความต้องการพื้นฐานทางสังคม สิทธิพื้นฐานทางสังคม และสัญลักษณ์ในการสร้างความหมายทางสังคมที่ทําให้พื้นที่สาธารณะในบริบทไทยนั้นมีความแตกต่างกับการนิยามตามอย่างตะวันตก โดยมีการเข้าถึงทั้งทางกายภาพและทางสัญลักษณ์ที่มีลําดับชั้นผ่านออกแบบพื้นที่และการจัดการตามช่วงเวลาและกิจกรรมแต่ละประเภท โดยสามารถนิยาม "พื้นที่สาธารณะในบริบทไทย" ในกรณีศึกษานี้ว่าเป็น "พื้นที่ลานโล่ง ในเมืองที่ถูกใช้เพื่อการสาธารณะ" โดยทั้งสนามหลวงและลานเซ็นทรัลเวิร์ลพลาซ่าไม่ได้ถูกสร้างให้เป็นพื้นที่สาธารณะของเมืองตั้งแต่เริ่มแต่ถูกสร้างด้วยเหตุผลอื่น ๆ และมีเงื่อนไขของการเป็นเจ้าของและผลประโยชน์บนพื้นที่จากภาครัฐและเอกชน สรุปผลการวิจัยพบว่า มีคุณลักษณะของความเป็นไทยที่พบในกรณีนี้คือ ความยืดหยุ่น การปรับเปลี่ยน ที่มีกฎกติกา วิธีการ และรูปแบบการใช้งานของพื้นที่ที่แม้ไม่ได้ถูกกําหนดให้ใช้ “เพื่อการสาธารณะ” แต่ด้วยปัจจัยพื้นฐาน สิทธิและการสร้างความหมายทางสังคมทําให้เกิดกิจกรรมสาธารณะต่าง ๆ ที่ควบคู่กับกิจกรรมระดับสูงอย่างพระราชพิธีของหลวงและกิจกรรมเชิงพาณิชย์ในระดับเมืองดังที่ปรากฏบนพื้นที่กรณีศึกษาที่เป็นพื้นที่ตัวแทนเชิงสัญลักษณ์มาโดยตลอด The objective of this research is to study and identify publicness on public space in the Thai contexts. The research selects two urban public plazas as a comparative study case, one is Sanam Luang, and another is CentralWorld Plaza. The both case study is the symbolic areas in Bangkok because significant city events are took place there both in physical dimension and social interaction among people have consistently continued. The research discovers by the comparative case three basic social science aspects of publicness on public space in Thai contexts relate to social essentials, social right and social meaning. Thai public space is on system of hierarchy both in physical and symbolic access. The hierarchy is organized by physical design and space management according to space- time and activity. The research also discovers use on public space overlaps with civil society activities that are allowed to use in direct and in parallel way and ownership. The activities include Royal ceremonies; commercial political activities happen the whole year round on the case study. The research of publicness on public space in Thai contexts find out the quality of Thai public space demonstrates to flexibility, adaptation which depends on rules, and methods or patterns of use. Even though, the public space are not provided "For public" the civil activities can take place with the Royal ceremonies at the same time. The right and the meaning of society on public space can be coincident with the Royal ceremonies. The commercial activities in form of public events can occupy at the level of community, and urban city. It is realized on the case study as the places of symbolic representative in term of public space in Thai context.

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สำนักหอสมุด

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: tdckulib@ku.ac.th

Name: ณรงพน ไล่ประกอบทรัพย์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก

Name: อรศิริ ปาณินท์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ร่วม

Created: 2560

Modified: 2566-05-15

Issued: 2566-05-15

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://www.lib.ku.ac.th/KUthesis/2560/supachai-cha-all.pdf

CallNumber: NA9053.S6.ศ46

tha

Spatial: กรุงเทพฯ

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สิ่งแวดล้อมสรรค์สร้าง

Grantor: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	supachai-cha-all.pdf	19.97 MB	2	2025-05-30 13:26:33

ใช้เวลา

0.035728 วินาที