อาณาจักรล้านช้างและการล่มสลายของอาณาจักรล้านช้าง

Name: ปัญญา คล้ายเดช

Organization : ผู้วิจัย

Name: มาริสา ไสวงาม

Organization : ผู้วิจัย

keyword: อาณาจักรล้านช้าง

; การล่มสลาย

Abstract: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของอาณาจักรล้านช้าง 2) เพื่อศึกษารูปแบบการเมืองการปกครองของอาณาจักรล้านช้าง และ 3) เพื่อศึกษาการล่มสลายของอาณาจักรล้านช้าง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสนทนากลุ่ม และแบบสังเกตพฤติกรรม ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญทางประวัติศาสตร์ จำนวน 10 คน ผู้เชี่ยวชาญทางการเมืองการปกครอง จำนวน 10 คน และผู้เชี่ยวชาญทางด้านสังคมวิทยา จำนวน 10 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า อาณาจักรล้านช้าง เป็นอาณาจักรของชนชาติลาวในอดีต ซึ่งตั้งอยู่ในแถบลุ่มแม่น้ำโขงมีอาณาเขตอยู่ในบริเวณประเทศลาวทั้งหมด และภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย โดยมีความเจริญรุ่งเรืองทั้งการเมืองการปกครอง ด้านศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนพระพุทธศาสนา อาณาจักรแห่งนี้ได้สถาปนาขึ้นในปี พ.ศ. 1300 โดยขุนลอ มีความรุ่งเรืองสลับกับความร่วงโรยต่อมาหลายสมัยจนกระทั่งอาณาจักรล้านช้างเสื่อมอำนาจลงและแตกแยกเป็น 3 ราชอาณาจักร คือหลวงพระบาง เวียงจัน จำปาสัก ในปี พ.ศ. 2321 ทั้ง 3 อาณาจักรได้สูญเสียเอกราชแก่ราชอาณาจักรสยาม ในปี ค.ศ.2436 ฝรั่งเศสเข้ายึดครองอาณาจักรล้านช้างฝรั่งซ้ายของแม่น้ำโขง (ประเทศลาว) ซึ่งเป็นการล่มสลายของอาณาจักรล้านช้างตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา รูปแบบการเมืองการปกครองของอาณาจักรล้านช้าง ปกครองด้วยระบบอาญาสี่ แบ่งชั้นการปกครองตามลำดับ คือ 1) เจ้าเมือง มีอำนาจหน้าที่ในการบังคับบัญชาเหนือ อุปฮาด ราชวงศ์ ราชบุตร ได้เองโดยลำพัง 2) อุปฮาด เป็นตำแหน่งรองเจ้าเมือง ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาราชการของเจ้าเมือง ปฏิบัติหน้าที่แทนเจ้าเมือง 3) ราชวงศ์ เป็นผู้แทนของอุปฮาด รับผิดชอบเรื่องอรรถคดี และการตัดสินถ้อยความข้อพิพาท 4) ราชบุตร หน้าที่ช่วยราชการตามที่เจ้าเมืองมอบหมาย ตลอดจนการปฏิบัติกิจการด้านศาสนา สวนไร่นา ถนนหนทาง ภาษีอากรต่างๆ การล่มสลายของอาณาจักรล้านช้าง มีสาเหตุที่ทำให้เกิดการล่มสลาย คือ ความแตกแยกในอาณาจักรล้านช้าง การเกิดสงครามเจ้าอนุวงศ์ และการขยายอำนาจของฝรั่งเศสสู่ลุ่มแม่น้ำโขงเกิดจากการแย่งชิงอำนาจ การแตกความสามัคคี เกิดการรุกรานของชาวต่างชาติ ในปี ค.ศ.1893 ฝรั่งเศสเข้ายึดครองอาณาจักรล้านช้างฝรั่งซ้ายของแม่น้ำโขง (ประเทศลาว) ทำให้อาณาจักรล้านช้างลุ่มสลาย และอาณาจักรล้านช้างจึงถูกแยกออกเป็น 2 ประเทศ คือประเทศลาว และภาคอีสานของประเทศไทย

Abstract: The objectives of this research were 1) to study the historical background of Lanchang Kingdom, 2) the political and government systems and 3) the fall of Lanchang hang Kingdom. It was a Qualitative research. Tools used in the research were in-depth interviews, focus group discussions, and behavior observations. Key informants consisted of 30 experts from the 3 different fields; History, Politics and Government, and Sociology. 10 experts of each field were selected. The obtained data were presented by the descriptive analysis method. The findings of the study were as follows: 1) Lanchang Kingdom was the ancient Lao kingdom located in the basin of Mekong River in all area including some part of northeastern Thailand. It had prosperity in many areas such as politics and government, culture, and Buddhism. Lanchang Kingdom was established in Khun Lo period in 757. It had prosperity and declination for many years until in 1778 it was divided into 3 kingdoms; Luang Prabang, Vientiane and Champassak. The Kingdom of Siam defeated three of them and then in 1893 France took over the Kingdom of Lanchang - the left bank of the Mekong River (Laos). It was considered the end or the collapse of the Lanchang Kingdom since then. 2) The Lanchang Kingdom governed the kingdom by using the Ayasee regime divided into 4 levels; 1) Jao Muang (Governor) had power of administration over Uphahad, Rajwong, Rajput, 2) Uphahad was a vice governor served as the counselor of the governor and perform duties on behalf of the governor, 3) Rajwong was the representative of the Uphahad responsible for litigation and judging of all disputes, and 4) Rajput was responsible for helping the government as assigned by the governor as well as performing the duties about religious affairs, farms, roads and taxation. 3) The Collapse of Lanchang Kingdom was from many causes such as disunion, Anuwong's Rebellion or Lao-Siamese War, expanding the power of France on the basis of the Mekong River, usurpation, conflicts among royalties, population immigration, and invasion from other states. In 1893, France took over the Kingdom of Lanchang - the left bank of the Mekong River (Laos). This made Lanchang Kingdom decline and it was divide into 2 countries; Laos and Thailand (some part of northeastern Thailand).

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยจาก มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย MCU RS 610762059

Role: ผู้ให้ทุน

Created: 2562

Modified: 2566-05-15

Issued: 2566-05-12

งานวิจัย/Research report

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	2562-059ผศ.ดร.ปัญญา คล้ายเดช.pdf	9.45 MB	2	2024-08-05 13:42:00

ใช้เวลา

0.029493 วินาที