การวิเคราะห์อิทธิพลนิทานพื้นบ้านจากหนังสือใบลานอักษรธรรมอีสาน ในจังหวัดอุบลราชธานี

Name: โสรัจ นามอ่อน

Organization : ผู้วิจัย

Name: บัญชา จำปารักษ์

Organization : ผู้วิจัย

Name: เฉลิมสุข บุญคำภา

Organization : ผู้วิจัย

keyword: นิทานพื้นบ้าน

; หนังสือใบลานอักษรธรรมอีสาน

; อักษรธรรมอีสาน

Abstract: การศึกษาวิจัย เรื่องวิเคราะห์ปรัชญาธรรมแนวคิดและคติธรรมแนวยึดถือ ประพฤติปฏิบัติในส่วนหนึ่งของภารกิจอันเป็นชีวิตจริง ประจาวันของประชาชนชาวพุทธจังหวัดอุบลราชธานี การวิจัยนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพอยู่ในขอบข่ายพุทธปรัชญาและพุทธคติธรรมในนิทานพื้นบ้าน อีสานอันเป็นนิทานเรื่องเอกอุดมด้วยจารีต ๑๒ ครอง ๑๔ ซึ่งเป็นขนบประเพณี ศีลธรรม วัฒนธรรม ท้องถิ่นอันดีงาม เพื่อนามาประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจาวันของ หมู่เฮาชาวพุทธไทยอีสาน โดยการ วิเคราะห์ข้อมูลทางเอกสารปฐมภูมิคือ หนังสือวรรณกรรมใบลานนิทานพื้นเมืองชาวพุทธไทยอีสาน จังหวัดอุบลราชธานี เอกสารที่เกี่ยวข้องทางการวิจัย และ แบบสัมภาษณ์ กลุ่มเป้าหมายที่กาหนดให้ เพื่อนามาปฏิบัติตามหลักพุทธปรัชญาด้านพุทธิศึกษาคติธรรมด้านปฏิบัติศึกษา อันเป็นการดาเนิน ชีวิตหญิงชายโดยยึดคาสอนด้านศาสนธรรม การถือปฏิบัติจารีตประเพณี เคารพในสิ่งแวดล้อม ธรรมชาติและความเชื่อถือของท้องถิ่น ที่สอดแทรกอยู่ในคาพูดและพฤติกรรมที่แสดงออกของตัว ละคร ตลอดจนสาระแก่นแท้อันเป็นบทบาทที่โดดเด่นในนิทานเรื่องนั้น ๆ อันเป็นแบบฉบับที่ดีงาม ที่ ยอมรับลงกันได้กับระเบียบแบบแผนขนบประเพณีที่ชาวพุทธไทย หมู่เฮาชาวอีสาน เรียกว่า ฮีตคลอง อันเป็นที่มาของคนดีเป็นเกณฑ์ตัดสินของสังคม ผลการวิจัยนี้ ทาให้ทราบได้ว่า นิทานพื้นบ้านอีสานนอกจากให้ความรู้ความเพลิดเพลิน สนุกสนาน ม่วนชื่นโฮแซว และหลักพุทธปรัชญาแนวคิดและหลักคติธรรม แนวทางยึดถือประพฤติ ปฏิบัติในชีวิตประจาวันแล้ว ยังทาให้ทราบถึงแนวคิดอันล้าลึกกว้างไกล วิจิตรพิสดารที่แสดงออกผ่าน ทาง สื่อกลาง คือ วรรณกรรมใบลาน อันเป็น ประจักษ์พยาน ที่ยังคง หลงเหลือไว้เป็นมรดกตกทอด อันล้าค่าทางสังคม ให้คนไทยทั้งชาติได้ภาคภูมิใจ ไม่น้อยหน้าชนชาติใด ทั้งยังให้ทราบวิถีการดาเนิน ชีวิตประจาวัน การอยู่ร่วมกันในสังคม อันเป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศชาติ จึงควรอนุรักษ์เผยแพร่ นิทานพื้นบ้านให้เข้าสู่กลุ่มเยาวชนให้หันมาสนใจมากยิ่งขึ้น ด้วยการนาเข้าสู่ระบบการสอนในสถาบัน สอนนอกระบบ และสอนตามอัธยาศัย ศึกษาวิเคราะห์นิทานพื้นบ้านอีสานในด้านอื่น ๆ อาทิ ด้าน ผลกระทบทางความประพฤติ การแสดงออกนอกระเบียบแบบแผน ด้านขนบธรรมประเพณี ศีลธรรม จริยธรรมอันดีงาม ที่เป็นสิ่งยั่วยุในทางสังคมปรากฏอยู่ทุกวี่วัน ที่มาของเหตุการณ์รุนแรงในสังคม ปัจจุบันที่น่าเป็นห่วงยิ่ง

Abstract: The research on the analysis of Buddhist philosophy or ideas is one part of daily practice in the real life of Thai Buddhists in Ubonrachathani province. This is the qualitative research including the scope of Buddhist philosophy and doctrine in the north-eastern folktales which are extraordinary ones being full of 12 traditions and 14 traditional ways of life which are customs, morals and good local culture and practiced in daily life by north-eastern Thai Buddhists. The data were analyze from primary documents which are the related literatures on folktales of north-eastern Thai Buddhists in Ubonrachathani, research documents and the interview of the given target groups of the Thai Buddhists who practiced according to the principle of cognitive Buddhist philosophy and practical Buddhist doctrine which are the ways of life of men and women based on religious teachings, traditional practices, respect to natural environment and beliefs of the local people intervening in the spoken words and behaviors of players which are the prominent roles in those folktales being good model accepted and confirmed to Thai Buddhist customs and called “Headlong” among the Northeast people which are the source of decision-making criteria for good people. The research findings in dictated that the Northeast folktales, in addition to giving knowledge, pleasure, amusement and the principle of Buddhist philosophy and ideas, make known the deep and wide ideas expressed through palm leaf literature which is the evidence remaining invaluable social heritage and making the Thai people proud of themselves. Thus, the folktale should be conserved and made it more interested among the youths through the systems of formal education, out- of-education and informal education.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ส่วนหอสมุดกลาง

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ได้รับทุนอุดหนุนจากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย MCU RS 610651042

Role: ผู้ให้ทุน

Created: 2551

Modified: 2566-05-02

Issued: 2566-05-01

งานวิจัย/Research report

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	2551-042 นายโสรัจ นามอ่อน (1).pdf	5.02 MB	41	2025-09-29 12:10:27

ใช้เวลา

0.023708 วินาที