แนวทางการอนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมตีคลีไฟในตำบลกุดตุ้ม อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ

The Conservation and Inheritance guidelines of Tee-Klee-Fire Culture in Kut Tum Sub-district, Muang District, Chaiyaphum Province

Name: สุริยะ หาญพิชัย

keyword: วัฒนธรรมตีคลีไฟ

; การอนุรักษ์

; การสืบสาน

; Tee Klee-Fire Culture

; Conservation

; Inheritance

Abstract: การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของวัฒนธรรมตีคลีไฟ และแนวทางอนุรักษ์และสืบสาน วัฒนธรรมตีคลีไฟของตำบลกุดตุ้ม อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ โดยใช้การวิจัยเชิงมนุษย์วิทยาและการศึกษาสำรวจชุมชน ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้อาวุโส ปราชญ์ชาวบ้าน ประชาชน และผู้ชุมชนจำนวน 40 คน โดยใช้แบบสัมภาษณ์เก็บรวบรวมข้อมมูล และการประชุมกลุ่มสนทนาผู้มีส่วนเกี่ยวข้องจำนวน 15 คน วิเคราะห์ข้อมมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลจากการศึกษาพบว่าวัฒนธรรมตีคลีไฟของตำบลกุดตุ้ม อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ มีความเกี่ยวพันกับแหล่งน้ำและอาชีพเกษตรกรรม มีลักษณะการเล่นที่สนุกตื่นเต้นเร้าใจ เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของ วัฒนธรรมการตีคลีที่นิยมเล่นกันในภาคอีสาน ในปัจจุบันวิธีการเล่นตีคลีไฟ แบ่งผู้เล่นเป็น 2 ฝ่าย มีกติกาในการเล่นคล้ายฮอกกี้มีการประยุกต์ใช้สนามฟุตบอลเป็นแบบอย่าง ส่วนอุปกรณ์เป็นวัสดุที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น คือ ลูกคลีไฟทำมาจากไม้นุ่น และไม้ตีคลีไฟทำมาจากไม้ไผ่ แนวทางการอนุรักษ์และสืบสาน วัฒนธรรมตีคลีไฟ เกิดจากการประสานความร่วมมือของประชาชนบ้าน วัด และโรงเรียน คือ 1) การอนุรักษ์ วัฒนธรรม มีการเก็บรักษาวัฒนธรรมตีคลีไฟของตําบลกุดตุ้มไว้ที่ศาลาประชาคมของบ้านหนองเขื่อง 2) การสืบสานวัฒนธรรม โดยการจัดงานประเพณีตีคลีไฟของตําบลกุดตุ้ม ในช่วงออกพรรษาของทุกปี 3) การส่งเสริมการเรียนรู้วัฒนธรรม โดยโรงเรียนในตําบลกุดตุ้มได้จัดการเรียนรู้วัฒนธรรมตีคลีไฟ ให้ปราชญ์ชาวบ้านเข้าไปสอนประวัติความเป็นมาและวิธีการเล่นตีคลีไฟ 4) การรวมกลุ่มวัฒนธรรมตีคลีไฟ เพื่อดำเนินกิจกรรมและการอนุรักษ์วัฒนธรรมตีคลีไฟให้คงอยู่สืบไป

Abstract: This research aimed to study the history of Tee-Klee-Fire culture and to find conversation and inheritance guidelines for Tee-Klee-Fire culture in Kut Tum sub-district, Muang district, Chaiyaphum province. This research collected data by content analysis in anthropology fi led work research and community survey. Forty informants were interviewed and fifteen informants were used focus groups discussion. The study found that Tee-Klee-Fire culture of Nong Kuang village in Kut Tum sub-district, Muang district, Chaiyaphum province was related to River and farming. The characteristic of Tee-Klee-Fire was from the popular changing activity in Eastern. A Klee ball in the fi re was an identity of Tee-Klee-Fire. The rules of Tee-Klee-Fire game are the same of hockey game. The players are divided into two teams using standard football fi led. The equipment and materials in this game were a Klee-ball that made of cotton wood and a mallet that made from bamboo. The conversation and inheritance guidelines for Tee-Klee-Fire culture emerge from public cooperation or collaboration among householders, temples and schools in the following aspects:1) To conserve the culture by keeping Tee-Klee-Fire culture in Kut Tum at Nong Kleung community hall. 2) To inherit the culture by constructing Tee-Klee-Fire culture of Kut Tum sub-district in Buddhist lent day of every year 3) To promote the learning of Tee-Klee-Fire culture in schools in Kut Tum sub-district by village scholars teaching of the history of Tee-Klee-Fire culture as well as how to play the game. 4) To confederate Tee-Klee-Fire culture for operating activities and to conserve the Tee-Klee-Fire culture continually.

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: นครราชสีมา

Email: kitiya.ni@rmuti.ac.th

Created: 2561

Modified: 2025-09-03

Issued: 2566-02-16

บทความ/Article

application/pdf

ISBN: 1906215X

BibliograpyCitation : วารสาร มทร.อีสาน ฉบับมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 กรกฎาคม - ธันวาคม 2561

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล อีสาน

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	RMUTI_Nattaya_Art66-25.pdf	1.26 MB	7	2025-01-07 11:42:33

ใช้เวลา

0.023968 วินาที