รูปแบบการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติด : ศึกษาตามกลไกพระราชบัญญัติการบริหารการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิด พ.ศ. 2561

The model of rehabilitation for juvenile offenders in drug cases : study according to the mechanism of the Administration of Juvenile Offenders Rehabilitation Act, B.E. 2561 (2018)

Name: อมร หวังอัครางกูร

keyword: การแก้ไขบำบัดฟื้นฟู

; เด็กและเยาวชนที่กระทำผิด

; ยาเสพติด

; การจัดการรายกรณี

; การลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติด

; การกลับคืนสู่สังคม

Abstract: ดุษฎีนิพนธ์เล่มนี้มุ่งหมายศึกษาเกี่ยวกับการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติดของประเทศไทยตามกลไกของพระราชบัญญัติการบริหารการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิด พ.ศ. 2561 ใช้วิธีวิทยาการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการวิจัยทางเอกสารร่วมกับการศึกษาข้อมูลจากการวิจัยภาคสนาม แล้วนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์อย่างเป็นระบบด้วยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา เพื่อสังเคราะห์หารูปแบบและมาตรการเชิงปฏิบัติที่เป็นแนวปฏิบัติที่ดีในการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติด สำหรับนำมาประยุกต์ใช้ในระบบการบริหารกระบวนการยุติธรรมสำหรับเด็กและเยาวชนขอประเทศไทย จากการศึกษาพบว่า การแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติดของประเทศไทยตามกลไกของพระราชบัญญัติการบริหารการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิด พ.ศ. 2561 มีแนวทางการดำเนินงานที่ครอบคลุมตั้งแต่เริ่มแรกที่รับตัวเด็กและเยาวชนเข้าสถานที่ควบคุมเพื่อดำเนินการแก้ไขบำบัดฟื้นฟู ไปจนถึงการเตรียมความพร้อมก่อนปล่อย การสงเคราะห์ช่วยเหลือ และการติดตามภายหลังปล่อยตัวเด็กและเยาวชนออกจากสถานที่ควบคุม รวมทั้งการกำหนดถึงสิทธิ หน้าที่ และประโยชน์ที่เด็กและเยาวชนควรได้รับในระหว่างการควบคุมดูแลของสถานที่ควบคุม ตลอดจนการจัดให้มีความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายในภาคส่วนต่าง ๆ ของสังคม ทั้งหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม เพื่อให้เด็กและเยาวชนได้รับการดูแลแก้ไขบำบัดฟื้นฟูอย่างมีประสิทธิภาพจากทุกภาคส่วนที่ร่วมกันดำเนินการอย่างต่อเนื่องและเป็นระบบไปจนสิ้นสุดกระบวนการแก้ไขบำบัดฟื้นฟู และนำเด็กและเยาวชนกลับคืนสู่สังคมได้อย่างมั่นคงเป็นปกติสุขอีกครั้งหนึ่ง ผลการศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าในแง่ของหลักการแล้วการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติดของประเทศไทยตามกลไกของพระราชบัญญัติการบริหารการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิด พ.ศ. 2561 วางอยู่บนหลักการพื้นฐานเช่นเดียวกับรูปแบบและมาตรการเชิงปฏิบัติในการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติดของต่างประเทศที่เป็นไปเพื่อการคุ้มครองสิทธิ สวัสดิภาพ และอนาคตของเด็กและเยาวชน โดยคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดในการปรับเปลี่ยนและพัฒนาพฤตินิสัยของเด็กและเยาวชนที่ต้องเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมเป็นสำคัญ ทว่าการวิเคราะห์เปรียบเทียบในแง่ของการปฏิบัตินั้น ทำให้เห็นถึงจุดเด่นที่เป็นแนวปฏิบัติที่ดีของรูปแบบและมาตรการเชิงปฏิบัติของต่างประเทศที่สมควรนำมาปรับประยุกต์ใช้กับประเทศไทย และจุดที่ควรพัฒนาของรูปแบบและมาตรการเชิงปฏิบัติของประเทศไทยเพื่อให้การแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติดเป็นไปโดยเกิดประสิทธิผลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยเหตุนี้ผู้ศึกษาจึงมีข้อเสนอแนะในการพัฒนากระบวนการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติดของประเทศไทยตามกลไกพระราชบัญญัติการบริหารการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิด พ.ศ. 2561 ดังต่อไปนี้ 1) การวางแผนจัดทำแนวทางการแก้ไขบำบัดฟื้นฟู ควรเปิดโอกาสให้เด็กและเยาวชนรวมทั้งครอบครัวได้มีส่วนร่วมในการตัดสินใจกำหนดแนวทางการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูร่วมกับเจ้าพนักงานพินิจและผู้เชี่ยวชาญที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้เกิดการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูที่เหมาะสมสอดคล้องตามสภาพปัญหา ความต้องการ และความจำเป็นของเด็กและเยาวชนแต่ละคนมากที่สุด นอกจากนี้ยังควรจัดให้มีกลไกในเชิงบูรณาการร่วมกับหน่วยงานภาคีเครือข่ายในภาคส่วนต่าง ๆ ของสังคมทั้งหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ พนักงานคุ้มครองเด็กและเยาวชน ตลอดจนชุมชนหรือบุคคลที่เห็นสมควร ในการวางแผนจัดทำแนวทางการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูตั้งแต่เริ่มแรกที่นำเด็กและเยาวชนเข้าสู่กระบวนการ เพื่อให้การแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติดเป็นไปอย่างต่อเนื่อง เป็นระบบ และมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น 2) การแก้ไขบำบัดฟื้นฟูในกรณีที่ศาลมีคำสั่งให้สถานพินิจดำเนินการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนก่อนมีคำพิพากษา ควรจัดให้มีการส่งตัวเด็กและเยาวชนกระจายไปยังท้องถิ่นหรือชุมชนที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ เพื่อทำการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูและเตรียมความพร้อมในการกลับคืนสู่สังคม โดยเปิดโอกาสให้ภาคีเครือข่ายจากทุกภาคส่วนของสังคม โดยเฉพาะครอบครัวของเด็กและเยาวชนและหน่วยงานหรือองค์กรในระดับชุมชนท้องถิ่นที่เด็กและเยาวชนนั้นอยู่อาศัยได้เข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนร่วมกัน นอกจากนี้ยังควรกำหนดให้มีการนำมาตรการทางเลือกมาใช้มาใช้ในการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชน โดยการนำตัวแบบทางการแพทย์หรือระบบงานด้านสาธารณสุขมาใช้ในการบำบัดรักษาด้วยวิธีการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติด ร่วมกับการทำกิจกรรมเพื่อฟื้นฟูสมรรถภาพทั้งทางด้านร่างกายและสภาพจิตใจโดยการมีส่วนร่วมของครอบครัวของเด็กและเยาวชน เพื่อให้เด็กและเยาวชนสามารถลดการใช้ยาเสพติดได้อย่างค่อยเป็นค่อยไป จนสามารถเลิกใช้ยาเสพติดได้ในที่สุด และไม่หันกลับไปใช้ยาเสพติดซ้ำอีก 3) การเตรียมความพร้อมก่อนปล่อยและการติดตามดูแลภายหลังการปล่อยตัวเด็กและเยาวชนควรมีลักษณะเป็นกระบวนการต่อเนื่องที่ภาคีเครือข่ายในภาคส่วนต่าง ๆ ของสังคม ได้เข้ามามีบทบาทอย่างจริงจังในการสนับสนุนกระบวนการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดในคดียาเสพติดตั้งแต่เริ่มแรกที่นำเด็กและเยาวชนเข้าสู่กระบวนการแก้ไขบำบัดฟื้นฟู ผ่านการมีส่วนร่วมในการวางแผนจัดทำแนวทางและการให้ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์เกี่ยวกับการดำเนินการแก้ไขบำบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชน ไปจนถึงการดำเนินกระบวนการแก้ไขบำบัดฟื้นฟู ตามแนวทางที่ได้กำหนดขึ้นโดยมีภาคีเครือข่ายทางสังคมดังกล่าวให้การสนับสนุนและรองรับการดำเนินงานอย่างเป็นรูปธรรม และเมื่อเด็กและเยาวชนที่เข้าสู่กระบวนการสามารถแก้ไขบำบัดฟื้นฟูอาการหรือผลกระทบจากการใช้ยาเสพติดได้เป็นผลสำเร็จแล้ว ภาคีเครือข่ายทางสังคมเหล่านี้ก็ยังคงมีส่วนร่วมในการสนับสนุนและรองรับกระบวนการเตรียมความพร้อมและติดตามดูแลเด็กและเยาวชนไปอย่างต่อเนื่องจนกว่าที่เด็กและเยาวชนจะสามารถกลับไปใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างเป็นปกติสุขอีกครั้งหนึ่ง

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: อุดม รัฐอมฤต

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2563

Modified: 2566-01-09

Issued: 2566-01-09

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2020.626

tha

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: การบริหารกระบวนการยุติธรรม

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	10001amorn.pdf	3.65 MB	18	2025-09-19 20:16:49

ใช้เวลา

0.020178 วินาที