ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อผลผลิตปาล์มน้ำมันและการปรับตัวของเกษตรกรในพื้นที่ภาคใต้ของประเทศไทย

Impacts of climate change on oil palm production and adaptation of farmers in Southern Thailand

Name: จรีวรรณ จันทร์คง

keyword: การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

; ความแปรปรวนของอุณหภูมิ

ThaSH: มหาวิทยาลัยแม่โจ้ -- ดุษฎีนิพนธ์

ThaSH: การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก

ThaSH: ปาล์มน้ำมัน -- การผลิต -- ไทย (ภาคใต้)

ThaSH: ปาล์มน้ำมัน -- ไทย (ภาคใต้)

ThaSH: ปาล์มน้ำมัน -- ปัจจัยเกี่ยวกับอากาศ

Abstract: การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อผลผลิตปาล์มน้ำมัน รวมทั้งวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการปรับตัวและค้นหารูปแบบการปรับตัวจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของเกษตรกรในพื้นที่ภาคใต้ของประเทศไทย ด้านการวิเคราะห์ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อผลผลิตปาล์มน้ำมัน ใช้วิธีการประมาณค่าด้วยวิธีกำลังสองน้อยที่สุดแบบทั่วไปที่เป็นไปได้ (FGLS) โดยใช้ข้อมูลพาแนลของพื้นที่ 14 จังหวัดภาคใต้ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2530 - 2559 ผลการประมาณค่าเฉลี่ยของผลผลิตปาล์มน้ำมัน ผลการวิเคราะห์พบว่า ตัวแปรอุณหภูมิเฉลี่ยและความแปรปรวนของอุณหภูมิเฉลี่ยส่งผลกระทบทางลบต่อผลผลิตปาล์มน้ำมัน ส่วนปัจจัยพื้นที่เก็บเกี่ยวปาล์มน้ำมัน ปริมาณน้ำฝนรวม ความแปรปรวนของปริมาณน้ำฝน และตัวแปรแนวโน้มเวลาซึ่งเป็นตัวแทนของเทคโนโลยีการผลิตส่งผลกระทบทางบวกต่อผลผลิตปาล์มน้ำมัน นอกจากนี้ผลการประมาณการค่าเฉลี่ยและความแปรปรวนของผลผลิตปาล์มน้ำมันในอนาคตจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในพื้นที่ภาคใต้ ปีค.ศ. 2030, 2060 และ 2090 จากแบบจำลองสภาพภูมิอากาศแบบ A2 พบว่า ผลผลิตปาล์มน้ำมันเฉลี่ยลดลงถึงร้อยละ -14.762 ถึง ร้อยละ -25.444 และค่าความแปรปรวนของผลผลิตเพิ่มขึ้นระว่างร้อยละ 10.486 ถึง ร้อยละ 16.742 บ่งบอกถึงความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นในอนาคต ขณะที่แบบจำลองสภาพภูมิอากาศ B2 ให้ผลในลักษณะเดียวกับ A2 เพียงแต่ขนาดความรุนแรงน้อยกว่า ด้านการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการปรับตัวของเกษตรกร มีการใช้แบบสอบถามในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเกษตรกรผู้ผลิตปาล์มน้ำมันในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานีและจังหวัดกระบี่ จำนวน 400 ราย โดยวิธีการวิเคราะห์การถดถอยแบบโลจิทสองทางเลือก (Binary Logit Regression Analysis) ผลการวิเคราะห์พบว่า ปัจจัยที่ส่งผลต่อการปรับตัวของเกษตรกรผู้ผลิตปาล์มน้ำมันต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ได้แก่ ปัจจัยด้านตัวบุคคล ซึ่งประกอบด้วย ระดับการศึกษา รายได้จากการปลูกปาล์มน้ำมัน และการรับรู้ถึงการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ปัจจัยด้านเศรษฐกิจ ซึ่งประกอบด้วย การมีหนี้สิน และปัญหาดินในพื้นที่ปลูกปาล์มน้ำมัน รวมถึงปัจจัยด้านสังคม ซึ่งประกอบด้วยการเข้าร่วมกลุ่มหรือชมรมภายในชุมชนและความช่วยเหลือจากภาครัฐบาล ด้านการค้นหารูปแบบการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของเกษตรกรผู้ผลิตปาล์มน้ำมันนั้น มีการใช้วิธีการการจัดประชุมกลุ่มย่อย (Focus Group Discussion) และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิเคราะห์พบว่า เกษตรกรมีการปรับตัวต่อปัญหาอุทกภัยและภัยแล้งอันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งมีความคล้ายคลึงกันในส่วนของการปรับเปลี่ยนเทคนิคการผลิตปาล์มน้ำมัน การปรับสภาพดิน การแสวงหารายได้เสริม และในระยะยาวอาจมีการปรับตัวโดยการเปลี่ยนแปลงพันธุ์ปาล์มน้ำมันที่ปลูก อย่างไรก็ตามมีลักษณะการปรับตัวที่แตกต่างกัน คือ การจัดการระบบน้ำ โดยมีการยกร่องหรือขุดคูเพื่อป้องกันน้ำท่วม และมีการสร้างแหล่งกักเก็บน้ำเมื่อเกิดภัยแล้ง นอกจากนี้ยังค้นพบปัญหาอุปสรรคในการปรับตัว ได้แก่ การขาดเงินทุน การขาดความรู้และข้อมูลข่าวสารในการปรับตัวที่ถูกต้อง รวมทั้งขาดการรวมกลุ่ม และขาดเทคโนโลยีในการผลิตปาล์มน้ำมันที่ตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ อีกทั้งเกษตรกรยังให้ข้อเสนอแนะต่อรัฐเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการปรับตัว ดังต่อไปนี้ การส่งเสริมด้านความรู้ความเข้าใจในการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การส่งเสริมกิจกรรมภายในชุมชนที่เกี่ยวข้องกับรูปแบบการผลิต การส่งเสริมเรื่องของราคาปาล์มน้ำมันให้มีเสถียรภาพ การสนับสนุนด้านเทคโนโลยีการผลิตปาล์มน้ำมันต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่เหมาะสม ตลอดจนสนับสนุนเรื่องของการเข้าถึงสินเชื่อและเงินทุนในการปรับตัว เพื่อส่งเสริมการปรับตัวและเพิ่มศักยภาพของเกษตรกรในการวางแผนด้านการปรับตัวที่เหมาะสมสำหรับบริบทของพื้นที่

มหาวิทยาลัยแม่โจ้. สำนักหอสมุด

Address: เชียงใหม่

Email: mjudc@mju.ac.th

Name: เกศสุดา สิทธิสันติกุล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Name: นิโรจน์ สินณรงค์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Name: กฤตวิทย์ อัจฉริยะพานิชกุล

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Name: นิโรจน์ สินณรงค์

Role: ประธานอาจารย์ประจำหลักสูตร

Created: 2561

Modified: 2564-07-31

Issued: 2564-07-31

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: 633.8591 จ169ผ 2561

tha

Spatial: ไทย (ภาคใต้)

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: เศรษฐศาสตร์ประยุกต์

Grantor: มหาวิทยาลัยแม่โจ้

©copyrights มหาวิทยาลัยแม่โจ้

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	abstract.pdf	1.22 MB	14	2025-06-03 22:51:39
2	fulltext.pdf	39.7 MB	33	2025-06-03 22:51:43

ใช้เวลา

0.040821 วินาที