มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการจัดการซากผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ : ศึกษากรณีการจัดการซากโทรทัศน์

Legal measures on management of waste from electrical and electronic equipments : case study television waste management

Name: สิริลัคน์ สุบงกฎ

keyword: ซากโทรทัศน์

; ซากผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์

; ขยะอิเล็กทรอนิกส์

; หลักการความรับผิดชอบที่เพิ่มขึ้นของผู้ผลิต

Abstract: ปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ถือเป็นเครื่องมือที่ช่วยอำนวยความสะดวกสบายและกลายเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของมนุษย์ โดยเฉพาะโทรทัศน์ เป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ทำให้เราสามารถรับทราบข้อมูลข่าวสารและความบันเทิงได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว ซึ่งการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจและการขยายตัวของภาคอุตสาหกรรม ได้ส่งผลให้เกิดความก้าวหน้าในการพัฒนาเทคโนโลยีด้านการผลิตที่หลากหลาย เกิดวิวัฒนาการและนวัตกรรมโทรทัศน์รุ่นใหม่ออกสู่ท้องตลาด มีการแข่งขันที่เพิ่มสูงขึ้น ราคาสินค้าลดต่ำลง และอายุผลิตภัณฑ์มีแนวโน้มสั้นลงด้วย พร้อมกับการพัฒนาเทคโนโลยีการออกอากาศที่เปลี่ยนจากระบบอนาล็อกเป็นระบบดิจิตอล ส่งผลให้โทรทัศน์รุ่นเก่า ล้าสมัย และเมื่อไม่เป็นที่ต้องการของผู้บริโภคหรือไม่สามารถใช้งานได้อีกต่อไป เกิดเป็นซากโทรทัศน์ในที่สุด ซึ่งซากผลิตภัณฑ์เหล่านี้ เราเรียกว่า “ซากผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์” (Waste from Electrical and Electronic Equipment : WEEE) หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า “ขยะอิเล็กทรอนิกส์” (Electronic Waste) นั่นเอง เนื่องจากซากโทรทัศน์ และซากผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ประเภทอื่นๆ นั้นมีส่วนประกอบที่เป็นโลหะหนักและมีสารเคมีที่เป็นอันตราย จึงถือเป็นของเสียอันตรายประเภทหนึ่ง ซึ่งต้องใช้มาตรการในการจัดการที่แตกต่างไปจากขยะทั่วไป แต่ปัจจุบัน พบว่าผู้บริโภคทิ้งซากผลิตภัณฑ์ฯเหล่านี้ ให้ซาเล้ง หรือร้านขายของเก่า ที่มีอาชีพเก็บรวบรวมและคัดแยกขยะ ซึ่งมักมีการจัดการอย่างไม่ถูกต้องตามหลักวิชาการและไม่ปลอดภัย ทำให้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของผู้ดำเนินการและประชาชนที่อยู่ใกล้เคียง ตลอดจนส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมด้วย จากการศึกษากฎหมายที่เกี่ยวข้องในปัจจุบัน พบว่า ประเทศไทยยังไม่มีระบบ การจัดการซากผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ที่ครบวงจรและมีประสิทธิภาพ ที่สามารถกำกับและควบคุมได้ตลอดทั้งวงจรวัฏจักรชีวิตของผลิตภัณฑ์ ตั้งแต่การผลิต การจำหน่าย การบริโภค การเก็บรวบรวม การนำไปกำจัด ตลอดถึงการนำกลับไปใช้ใหม่ เมื่อศึกษากฎหมายเกี่ยวกับมาตรการการจัดการซากผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ของต่างประเทศ ได้แก่ กฎหมายของกลุ่มสหภาพยุโรป เยอรมนี ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย และไต้หวัน แล้วเห็นว่า ประเทศดังกล่าวล้วนนำแนวคิด “หลักการความรับผิดชอบที่เพิ่มขึ้นของผู้ผลิต”(Extened Producer Responsibility : EPR) มาปรับใช้ โดยการออกกฎหมายที่กำหนดให้ผู้ผลิต ผู้นำเข้า หรือผู้บริโภค มีส่วนร่วมในการรับผิดชอบ ด้านการเงินและการดำเนินการสร้างระบบการจัดการตั้งแต่ต้นทาง ไปจนถึงปลายทาง โดยความร่วมมือของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ซึ่งเป็นแนวทางที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทยในการนำมาปรับใช้ในการออกกฎหมายเพื่อเป็นการสร้างระบบการจัดการซากผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์โดยเฉพาะต่อไป

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: บุญศรี มีวงศ์อุโฆษ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2560

Modified: 2564-03-29

Issued: 2564-03-29

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2017.1233

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: กฎหมายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	1784siriluk.pdf	4.35 MB	16	2025-09-17 22:21:44

ใช้เวลา

0.030889 วินาที