มาตรการทางกฎหมายในการควบคุมมลพิษทางอากาศจากโรงไฟฟ้าขยะที่ใช้เทคโนโลยีเตาเผาขยะ

Legal measures for controlling air pollution from waste-to-energy plants applying incineration

Name: ศิโรรัตน์ งูตูล

keyword: มลพิษทางอากาศ

; โรงไฟฟ้าขยะ

; เทคโนโลยีเตาเผาขยะ

Abstract: เมื่อวิถีชีวิตของประชาชนเปลี่ยนแปลงไป มีการใช้ทรัพยากรอย่างไม่รู้คุณค่า และมีการบริโภคอย่างสิ้นเปลือง จึงก่อให้เกิดขยะมูลฝอยเป็นจำนวนมากในแต่ละวัน และรัฐก็ไม่สามารถกำจัดขยะมูลฝอยเหล่านั้นให้หมดไปได้ จึงจำเป็นต้องใช้เทคโนโลยีในการกำจัดขยะ เพื่อให้การกำจัดขยะมูลฝอยมีประสิทธิภาพมากขึ้น เทคโนโลยีเตาเผาขยะก็เป็นเทคโนโลยีหนึ่งที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย ซึ่งการกำจัดขยะมูลฝอยโดยใช้เตาเผานั้น เป็นกระบวนการเผาไหม้ขยะมูลฝอยที่ใช้ปริมาณอากาศและอุณหภูมิที่เหมาะสม เพื่อให้เกิดการเผาไหม้ที่สมบูรณ์ ซึ่งการเผาไหม้นี้เองทำให้สามารถลดปริมาณของขยะมูลฝอยลงได้อย่างมาก และยังได้พลังงานความร้อนที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการผลิตพลังงานไฟฟ้าได้อีกด้วย จึงพบว่าโรงไฟฟ้าขยะหลายแห่ง มีการใช้เทคโนโลยีเตาเผาขยะเพื่อผลิตพลังงานไฟฟ้าโดยใช้ขยะมูลฝอยเป็นเชื้อเพลิง รวมถึงนโยบายของรัฐที่กำหนดให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดตั้งศูนย์กำจัดขยะมูลฝอยรวมเพื่อแก้ปัญหาการจัดการขยะมูลฝอย ก็มีการกำหนดให้ใช้เทคโนโลยีเตาเผาขยะเป็นส่วนใหญ่เช่นกัน อย่างไรก็ตามในการดำเนินงานของโรงไฟฟ้าขยะที่ใช้เทคโนโลยีเตาเผาขยะนั้น ย่อมก่อให้เกิดมลพิษขึ้น ไม่ว่าจะเป็นมลพิษทางเสียง มลพิษทางน้ำ มลพิษจากกากของเสีย และโดยเฉพาะอย่างยิ่งมลพิษทางอากาศ ซึ่งแม้ว่าจะมีระบบบำบัดมลพิษทางอากาศ ก็ยังคงมีก๊าซมลพิษที่ต้องถูกปล่อยออกสู่บรรยากาศ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามาตรการทางกฎหมายในการควบคุมมลพิษทางอากาศที่เกิดจากโรงไฟฟ้าขยะที่ใช้เทคโนโลยีเตาเผาขยะ โดยผู้เขียนจะนำเสนอให้เห็นถึงผลกระทบของก๊าซมลพิษที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของประชาชน แนวคิดที่เกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอยเป็นพลังงานและการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม รวมทั้งนโยบายและมาตรการทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการป้องกัน ควบคุมตรวจสอบผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ประกอบกับการศึกษากฎข้อบังคับของสหภาพยุโรปเกี่ยวกับเตาเผาขยะ เพื่อนำมาใช้เป็นแนวทางในการปรับปรุงการกำหนดค่ามาตรฐานในการปล่อยทิ้งอากาศเสียออกสู่บรรยากาศ จากการศึกษาพบว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมีการวางนโยบายและแนวทางในการดำเนินงานเกี่ยวกับการลดมลพิษทางอากาศจากแหล่งกำเนิดและการจัดการขยะมูลฝอยไว้ และมีมาตรการทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมมลพิษทางอากาศจากโรงไฟฟ้าขยะที่ใช้เทคโนโลยีเตาเผาขยะ อันได้แก่ มาตรการทางกฎหมายที่กำหนดให้ผู้ประกอบการต้องดำเนินการขอรับใบอนุญาตประเภทต่างๆ ก่อนเริ่มประกอบกิจการ รวมทั้งต้องดำเนินการให้เป็นไปตามกฎหมายสิ่งแวดล้อม มาตรการทางกฎหมายที่กำหนดหลักเกณฑ์ของพื้นที่ตั้งโรงไฟฟ้าขยะ และมาตรการทางกฎหมายในการควบคุมมลพิษทางอากาศจากแหล่งกำเนิด อย่างไรก็ตามพบว่ามีการยกเว้นการบังคับใช้กฎหมายบางฉบับกับโรงไฟฟ้าขยะ โดยยกเว้นให้โรงไฟฟ้าขยะทุกขนาดไม่ต้องจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม แต่ให้ดำเนินการตามประมวลหลักการปฏิบัติแทน และยกเว้นการบังคับใช้ผังเมืองรวมตามกฎหมายผังเมืองกับโรงไฟฟ้าขยะ นอกจากนั้นเมื่อเปรียบเทียบกฎข้อบังคับของสหภาพยุโรปเกี่ยวกับเตาเผาขยะกับประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่กำหนดค่ามาตรฐานการปล่อยทิ้งอากาศเสียจากเตาเผาขยะแล้ว พบว่าค่ามาตรฐานของสารมลพิษที่กำหนดไว้ในประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมนั้นไม่ครอบคลุมสารมลพิษทุกชนิดที่อาจมีการปล่อยทิ้งออกจากโรงไฟฟ้าขยะสู่บรรยากาศ จากปัญหาดังกล่าวข้างต้น การปรับปรุงแก้ไขมาตรการทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องให้มีความเข้มงวดและครอบคลุมมากขึ้น จะช่วยให้การควบคุมมลพิษทางอากาศจากโรงไฟฟ้าขยะที่ใช้เทคโนโลยีเตาเผาขยะเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถลดความขัดแย้งและการต่อต้านจากคนในชุมชนได้ ผู้เขียนจึงเห็นว่าควรให้โครงการโรงไฟฟ้าขยะที่มีกำลังการผลิตสูง ต้องจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมโดยให้มีการประเมินสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ด้วย ให้มีการบังคับใช้ผังเมืองรวมตามกฎหมายผังเมืองกับโครงการโรงไฟฟ้าขยะตามเดิม เพื่อให้ประชาชนมีสิทธิที่จะได้อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี เนื่องจากไม่มีผู้ใดต้องการให้มีการก่อสร้างโรงไฟฟ้าขยะใกล้กับชุมชนของตน หรือที่กล่าวเป็นสำนวนว่า “Not in my backyard” อีกทั้งควรปรับปรุงค่ามาตรฐานการปล่อยทิ้งอากาศเสียในประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้เข้มงวดขึ้นและครอบคลุมสารมลพิษทุกชนิด

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. หอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: preserv@tu.ac.th

Name: บุญศรี มีวงศ์อุโฆษ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2560

Modified: 2564-03-26

Issued: 2564-03-26

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

DOI: 10.14457/TU.the.2017.1244

tha

DegreeName: นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: กฎหมายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

Grantor: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

©copyrights มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	1772sirorat.pdf	3.75 MB	24	2025-08-23 15:11:42

ใช้เวลา

0.032067 วินาที