จักรวาลวิทยาในวรรณกรรมประเภทไตรภูมิสู่ศิลปะแบบจัดวางที่มีปฎิสัมพันธ์กับการรับรู้ของมนุษย์

Cosmology concept of tribhumi to installation art for interactive human perception

Name: ธนพล จุลกะเศียน

ThaSH: มหาวิทยาลัยบูรพา.สาขาวิชาทัศนศิลป์และการออกแบบ

ThaSH: จักรวาลวิทยา

ThaSH: จักรวาลวิทยาพุทธศาสนา

ThaSH: ไตรภูมิ

Abstract: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับเรื่องราวจักรวาลวิทยาในแหล่งต่าง ๆ ทั่วโลกและในวรรณกรรมประเภทไตรภูมิ วิเคราะห์ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยด้านต่าง ๆ ที่ส่งผลด้านการรับรู้ของมนุษย์ในด้านการมองเห็น การได้ยินและทางกาย และนำข้อมูลที่ได้มาสังเคราะห์และสร้างสรรค์เป็นผลงานในรูปแบบศิลปะจัดวางที่ให้ผู้ชมมีปฏิสัมพันธ์กับผลงานได้ รวมถึงเพื่อหาข้อค้นพบของด้านความเข้าใจในมุมมองการรับรู้ที่แตกต่างกันของผู้คนในสังคม ปัจจุบันต่อเนื้อหาในวรรณกรรมประเภทไตรภูมิ จากการวิจัยพบว่าเรื่องจักรวาลวิทยาในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู,โซโรอัสเตอร์,ไชนะ, พุทธนิกายมหายาน, และวรรณกรรมประเภทไตรภูมิ มีความเชื่อมโยงกันอย่างมาก ทั้งนี้ด้านเนื้อหาของวรรณกรรมประเภทไตรภูมิที่อธิบายเกี่ยวกับจักรวาลอันปรากฏในประเทศไทยมีอยู่หลายเล่มด้วยกัน ซึ่งจากการวิเคราะห์เปรียบเทียบจากกลุ่มตัวอย่าง พบว่า โครงสร้างเนื้อหามีการอธิบายไปในทิศทางเดียวกัน และมีการอธิบายภพภูมิทั้งหมดว่ามี 31 ภูมิอันประกอบด้วยกามภูมิ 11 รูป ภูมิ 16 และอรูปภูมิ 4 รวมถึงโลกุตรภูมิ แต่ไม่มีคัมภีร์เล่มใดที่อธิบายตรงกันทุกประการ ส่วนปัจจัยด้านต่าง ๆ ที่ส่งผลด้านการรับรู้ของมนุษย์นั้นพบว่า การรับรู้ทางตาจะส่งผลต่อมนุษย์มากที่สุดในด้านการสร้างสรรค์ผลงาน “ศิลปะแบบจัดวางจากแนวคิดจักรวาลวิทยาในวรรณกรรม ประเภทไตรภูมิที่มีปฏิสัมพันธ์กับการรับรู้ของมนุษย์ (นรกภูมิ)” ที่ได้มาจากข้อมูลด้านเนื้อหาและข้อค้น พบใหม่ในรูปแบบอันเกิดจากการวิเคราะห์ภาพลักษณ์ที่เกี่ยวข้องกับของจักรวาลวิทยาในวรรณกรรมประเภทไตรภูมิทั้งนี้เมื่อนำ เสนอผลงานต่อสาธารณะแล้ว พบว่า ผู้ที่ได้รับชมผลงานมีความพึงพอใจต่อผลงาน “มาก” ทุกข้อโดยมีค่าเฉลี่ยรวมอยู่ที่ 4.33= มาก, ผลงานทำให้ผู้ชมสามารถมีส่วนร่วมกับผลงานได้ค่าเฉลี่ยคะแนน 4.19= มาก, ผลงานทำให้เข้าใจเนื้อหาในวรรณกรรมประเภทไตรภูมิมากขึ้น ค่าเฉลี่ยคะแนน 4.21= มาก, ผลงานทำให้ตระหนักถึงความดี และความไม่ดีได้ค่าเฉลี่ยคะแนน 4.22= มาก โดยผู้เข้ารับชมผลงานส่วนใหญ่ร้อยละ 98.49 มีภูมิรู้เดิมเกี่ยวกับจักรวาลวิทยาในวรรณกรรมประเภทไตรภูมิน้อยมาก

Abstract: This research aims to: analyze to various information cosmology around the world and Tribhumi literature, factors that results in human perception; vision, hearing and physical form, create “Installation Art from Cosmology concept of Tribhumi”, And find to people's understanding of Tribhumi literature. The results of the study show that stories of cosmology of BrahmanHinduism, Zoroastrianism, Jainism, Mahayana sect of Buddhism, and Tribhumi literature had very interconnected. By Tribhumi content has appeared in various books so researcher had selection to sample groups number 12 books for comparative analysis. It was found that the content structure of sample groups had described similar.By explaining that the cosmology is divided into thirty-one planes consisted of Karma Bhumi (Kamaloka) 11, Rupa Bhumi 16 (Rupaloka), Arupa Bhumi 4 (Arupaloka). And the other one is nirvana realm.But no have any books that describe exactly the same. Topic of perception found that vision has affected to human perception mostly. Part of artwork: "Installation Art from Cosmology concept of Tribhumi for interaction to perceptual mankind (Naraka)" that descend to Tribhumi information and discovery of new picture symbol by analysis in 3 groups of artworks who present of Tribhumi Cosmology consist of: Samples of painting in the book of Tribhumi, Thai mural paintings, and contemporary art. When presenting this artwork in the Exhibition "Installation Art from Cosmology concept of Tribhumi for interaction to perceptual mankind"found that audiences are satisfied with artwork, average score 4.33 = much. The audiences can participate with the artwork, average score 4.19 = much. This artwork makes understanding of Tribhumi increasingly, average score 4.21 = much. Artwork can realize to the goodness and the badness, average score 4.22 = much. By 98.49% of Audiences had previously know very little about the cosmology in the Tribhumi literature.

มหาวิทยาลัยบูรพา. สำนักหอสมุด

Address: ชลบุรี

Email: buulibrary@buu.ac.th

Name: สุชาติ เถาทอง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Name: วิโชค มุกดามณี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2562

Modified: 2564-02-08

Issued: 2564-02-08

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: 294.3424 ธ152จ

tha

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: ทัศนศิลป์และการออกแบบ

Grantor: มหาวิทยาลัยบูรพา

©copyrights มหาวิทยาลัยบูรพา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	57810072.pdf	28.03 MB	16	2025-03-08 11:05:10

ใช้เวลา

0.029563 วินาที