The learning of a tourism community in information processing through environmental carrying capacity appraisal

การเรียนรู้ของชุมชนแหล่งท่องเที่ยวในการประมวลสารสนเทศเพื่อประเมินขีดความสามารถในการรองรับของสิ่งแวดล้อม

Name: Rerkrat Pakkantorn.

LCSH: Community development

LCSH: Ecotourism.

LCSH: Environmental education.

LCSH: Tourism -- Thailand.

Abstract: การจัดการสิ่งแวดล้อมโดยชุมชนบนฐานของการใช้สารสนเทศเชิงประจักษ์มีความสำคัญยิ่งต่อการจัดการการ ท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน ทักษะของชุมชนแหล่งท่องเที่ยวในการประมวลสารสนเทศเพื่อให้เข้าใจถึงคุณค่าของสิ่งแวดล้อม ผลกระทบ ของการท่องเที่ยวต่อสิ่งแวดล้อม และความสามารถในการวางแผนการจัดการสิ่งแวดล้อมจึงเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ การวิจัยเชิง ปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้ใช้กิจกรรมการประเมินขีดความสามารถในการรองรับของสิ่งแวดล้อมเป็นสภาพแวดล้อมการเรียนรู้เพื่อ (1) สร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้การประมวลสารสนเทศเพื่อการตัดสินใจทางสิ่งแวดล้อมของชุมชนท่องเที่ยว (2) ประเมิน ประสิทธิผลการเรียนรู้ที่สะท้อนผ่านผลผลิตของการเรียนรู้ และ (3) วิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสำเร็จของการเรียนรู้ แกนนำ ของชุมชนแหล่งท่องเที่ยวบ้านหนองแม่นา ตำบลหนองแม่นา อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีสิ่งแวดล้อมที่ เปราะบางจำนวน 6 รายเข้าร่วมกิจกรรมในฐานะผู้วิจัยร่วมโดยสมัครใจ ผลการวิจัยมีดังนี้ (1) จากการวิจัยเชิงปฏิบัติการ สามารถสังเคราะห์รูปแบบการจัดการเรียนรู้การประมวล สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจทางสิ่งแวดล้อมของชุมชนที่เรียกว่า L-Informed ED ประกอบด้วย 7 ขั้นตอนสำคัญ ได้แก่ ขั้นสร้างความ ร่วมมือเพื่อจัดการสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นปัญหาร่วมของชุมชน ขั้นระบุภาพสถานการณ์สิ่งแวดล้อมจากประสบการณ์และความเชื่อเดิม ขั้นประเมินสถานการณ์สิ่งแวดล้อมด้วยสารสนเทศที่ค้นหามาใหม่ ขั้นลองวางแนวทางการจัดการประเด็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่พบ บางประเด็น ขั้นประเมินขีดความสามารถในการรองรับของสิ่งแวดล้อมเพื่อกำหนดแผนจัดการกับปัญหาสิ่งแวดล้อมชุมชนอย่างเป็น องค์รวม ขั้นทดลองใช้แผนการจัดการ และขั้นยอมรับแผนการจัดการที่สามารถปรับเปลี่ยนตามสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงได้เป็น กติการ่วม (2) จากการประเมินแผนการจัดการสิ่งแวดล้อมของชุมชนโดยผู้ทรงคุณวุฒิพบว่า ภายใต้รูปแบบการเรียนรู้นี้ ผู้ร่วมวิจัย สะท้อนความเข้าใจในคุณค่าของสิ่งแวดล้อม และผลกระทบของการท่องเที่ยวต่อสิ่งแวดล้อม และความสามารถในการประยุกต์ แผนการจัดการได้ในระดับดี (x= 3.50, SD = 0.46; x = 3.23, SD = 0.45 และ x = 3.00, SD = 0.34 โดยใช้มาตรวัดแบบ 4 ระดับ ตามลำดับ) โดยมีข้อสังเกตว่า ประสบการณ์การปฏิบัติของผู้ร่วมวิจัยมีผลไปในทางเดียวกันกับพัฒนาการในการเลือกใช้สารสนเทศที่ มีความเป็นวิชาการมากขึ้น ลดการคาดเดาลง และความสามารถในการวางแผนการจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นระบบ (3) ปัจจัย สนับสนุนความสำเร็จของการเรียนรู้จำแนกได้เป็น 2 ประเภทคือ ปัจจัยแวดล้อมของการจัดการเรียนรู้ ได้แก่ การเห็นประโยชน์จาก การเข้าร่วมกิจกรรมของผู้ร่วมวิจัย ปฏิสัมพันธ์การเรียนรู้ภายในกลุ่มผู้ร่วมวิจัย ลักษณะความกระตือรือร้นอย่างต่อเนื่องของผู้ร่วมวิจัย และบทบาทสนับสนุนของนักจัดการเรียนรู้ ส่วนปัจจัยเชิงโครงสร้างของการเรียนรู้การประมวลสารสนเทศ ได้แก่ การประเมิน สถานการณ์เพื่อตั้งประเด็นปัญหา ความสนใจต่อสารสนเทศใหม่ การคัดสรรสารสนเทศ การคิด การตัดสินใจและการปฏิบัติการ รวมถึงการรู้คิดซึ่งทำให้เกิดความรู้เชิงเนื้อหา กระบวนการและเงื่อนไขที่ฝังติดตัวผู้ร่วมวิจัยในระยะยาว

Abstract: Community-based environmental management that is based on empirical information advances the sustainability of community-based tourism management. Hence, it is necessary that tourism communities, in order for them to appreciate the values of the environment, recognize the impacts of tourism on the environment and aspire for the capacity to plan for environmental management and to possess information processing skills. This participatory action research employed a community-improvised process of environmental carrying capacity appraisal as the learning environment in order to (1) innovate an instructional model of information processing for environmental decision by tourism communities, (2) evaluate the effectiveness of community learning through the learning output, and (3) analyze the factors that influence the learning success. Six leaders of the tourism community of Ban Nong Mae Na, Khao Kho District of Phetchabun Province where environmental resources were vulnerable, participated in the research on a voluntary basis. The research reveals the following: (1) Through the research process, the Learn to Make an Informed Environmental Decision or the “L-Informed ED” instructional model was synthesized, comprising seven major steps of synergizing cooperation to treat collective environmental problems, collating environmental situations based on existing experiences and beliefs, assessing the actual environmental situations with newly acquired information, planning management guidelines for selected environmental problems, appraising the environmental carrying capacity for holistic environmental management planning, putting the plan to a trial use, and adopting the plan and its adaptations according to the changing situations as a collective rule. (2) The evaluation of the participants’ environmental management plan by experts showed that, following this innovative model, the participants reflected their appreciation of the values of the environment, recognition of the impacts of tourism on the environment and mastery of environmental management planning at a high level (xˉ = 3.50, SD = 0.46 ; xˉ = 3.23, SD = 0.45 and xˉ = 3.00, SD = 0.34 on a four-point scale, respectively). It was observed that the participants’ practical experience and the information processing developed in the same direction. The more experience they had, the greater their capacity to select information with a greater technical value, instead of speculative information, and to engage in planning in a systematic manner. (3) The factors influential to learning success were classified into two groups. The learning environmental factors include the participants’ recognition of the benefits of the research activities, the learning interactions among the participants, the continued enthusiastic characteristics of the participants and the learning support roles of the researcher. The information processing learning structural factors include an evaluation on the situational problem, attention to new information, selection of information, thinking, deciding, action and the subsequent meta-cognition that results in the long term tacit declarative, procedural and conditional knowledge of the participants.

Mahidol University. Mahidol University Library and Knowledge Center

Address: NAKHONPATHOM

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: Tassanee Ounvichit

Role: Thesis Advisors

Name: Luechai Sringernyuang

Role: Thesis Advisors

Name: Anucha Leksakundilok

Role: Thesis Advisors

Created: 2015

Modified: 2020-10-26

Issued: 2020-10-26

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: TH R428L 2015

eng

DegreeName: Doctor of Education

Level: Doctoral Degree

Descipline: Environmental Education

Grantor: Mahidol University

©copyrights Mahidol University

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	5237962.pdf	2.29 MB	6	2024-03-22 15:43:02

ใช้เวลา

-0.604578 วินาที