ศึกษาการอนุรักษ์ก๋องปู่จาของชาวพุทธ ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

A Study of the Buddhist Conservation Education Bhu-Jaa Drums in Muang District, Lampang Province

Name: พระธนาเทพ สกฺกวํโส (ศักดิ์วงค์)

keyword: การอนุรักษ์ก๋องปู่จา

Abstract: วิทยานิพนธ์นี้ ศึกษาการอนุรักษ์ก๋องปู่จาของชาวพุทธ ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดลำปาง วัตถุประสงค์ ๓ ข้อ ๑) เพื่อศึกษาความเป็นมาของก๋องปู่จาในล้านนา ๒) เพื่อศึกษาคุณค่าก๋องปู่จาของชาวพุทธในล้านนา ๓) เพื่อศึกษากระบวนการอนุรักษ์ก๋องปู่จาของชาวพุทธ ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดลำปาง ผลการศึกษาพบว่า ก๋องปู่จา มีการสร้างในวัฒนธรรมล้านนากลุ่มชาติพันธ์หลายกลุ่มที่ได้รับอิทธิพลมาจากพระพุทธศาสนา สามารถแบ่งได้เป็น ๒ ประเภท คือ กลองหน้าเดียว กับ กลองสองหน้า (๑) กลองที่ขึงหนังหน้าเดียว มีลักษณะต่างกันไป กลองที่มีลักษณะก้นยาวเรียกว่า กลอง ตีนช้าง รวมถึงกลองปู่เจ กลองสิ้งหม้อง กลองหลวง กลองแอว เป็นกลองผสมผสานไว้ตีสักการะในขบวนแห่ต่างๆ (๒) กลองที่ขึงหนังสองหน้าเรียก กลองมองเชิง กลองซิ้งหม้อง กลองตะหลดปด กลองเต่งเถิ้ง กลองป่งโป้ง กลองชัยมงคล กลองปู่จา และกลองสะบัดชัย ถือเป็นกลองสักการะต่างๆ คุณค่าที่พบจากก๋องปู่จา แบ่งเป็น ๒ ลักษณะ คือ (๑) คุณค่าด้านวัตถุธรรม (๒) คุณค่าจานามธรรมหรือ จัดเป็นจริยธรรม และคุณธรรม คุณค่าก๋องปู่จาเป็นภมิปัญญาสื่อความหมายทางประเพณีและวัฒนธรรมท้องถิ่น คุณค่าก๋องปู่จาในฐานะเป็นเครื่องช่วยอนุเคราะห์ชาวบ้าน ในฐานะเป็นก๋องพิธีกรรมความเชื่อท้องถิ่น คุณค่าในการใช้เป็นอาณัติสัญญาณบอกถึงความคงอยู่ทางสุนทรียภาพในสังคมอันมีคุณค่าทางด้านจิตใจสร้างความสามัคคี และทรงคุณค่าทางด้านเศรษฐกิจที่สนับสนุนการท่องเที่ยวของจังหวัดลำปางได้เป็นอย่างดี การอนุรักษ์ก๋องปู่จามี ๒ อย่าง คือ (๑) อนุรักษ์ในวัด เป็นการอนุรักษ์การตีและมีการดูแลรักษา มีรูปแบบแห่งการอนุรักษ์โดยสร้างโรงกลองเป็นที่เก็บรักษาไว้ มีขาตั้งยกพื้นเพื่อป้องกันความชื้นจากไต้ดินและเชื้อราต่างๆ และอนุรักษ์การตีจะเน้นเพื่อบูชาพระรัตนตรัย บอกอาณัติสัญญาณ และใช้ประกอบพิธีงานบุญ มีขั้นตอนการเรียนการสอนไม่เป็นระบบ มีพระสงฆ์ สามเณรและลูกศิษย์วัด รวมถึงมรรคทายก ตีในวันโกน วันพระ ทั้งในรอบนอกและในเมือง ท่วงทำนอง แบบโบราณ ช้า และเร็ว ตามภูมิความรู้ และตีได้ในวันเวลาดังกล่าวเท่านั้น และการอนุรักษ์ก๋องปู่จา นอกวัดเป็นการอนุรักษ์การตีและแบบใหม่ มีการพัฒนาต่อยอด ทั้งรูปแบบของกลองสมัยใหม่ และลีลากระบวนท่าประกอบการตี รวมถึงบทเพลงหรือ ระบำเพลง มีข้อห้ามเพียงไม่ให้ผู้หญิงตีก๋องปู่จา และไม่ให้ประกอบท่าโดยใช้หมัดศอกเข่า ทิ่มแทงกลอง แม้จะไม่ได้ลงอักขระหรือคาถา บนกลองก็ตาม ไม่มีข้อจำกัด ในเรื่องวัยสามารถตีกลองบูชาสมัยใหม่ได้

Abstract: The thesis porpose conservation education Bhu-jaa drums in Muang District, Lampang province. Objective 3: 1) To study the history of Bhu-jaa drums in Lanna. 2) To study the value of Bhu-jaa drums. 3) To study the conservation process of Bhu-jaa drums in Muang District, Lampang province. The study indicated that; “Bhu-jaa drums” There is a built in Lanna ethnic minority groups that have been influenced by Buddhism. Can be classified into two categories: Single drum and the two-faced. (1) Drum racking leather single page look different. The drum has a long bottom calls Teen-Chang drums, Phoo-Jae drums, Sing-Mong drums, Luang drums. Alle drums. There are beat the drum mix worship in various parades. (2) Drum racking two called Mong-Seng drums, Shing-Mong drums, Ta-Lod-Pod drums, Teng-Tung drums, Pong-Pong drums, Chai-Monkol drums, Bhu-jaa drums, and Sa-bat-chai drums. Drum is considered worship. The value of Bhu-jaa drums was divided into two types: (1) the value of the object (2) the value from or abstract. Is the ethical and moral values Bhu-jaa drums was a pharmacist intelligence conveyed to the local culture and traditions. Bhu-jaa drums value as a courtesy to residents. As a ritual gong local beliefs. Value in use is signaling that the persistence of the aesthetic, social valuable psychological unity. And invaluable economic support tourism in Lampang province as well. Conservation Bhu-jaa drums was a 2 (1) Conservation measures Preserve and maintain the strike. A model of conservation by building drum is maintained. Stand platform to prevent moisture and mold in the basement Conservation and drumming is focused offerings to the Triple Gem.Tell signaling, The ceremony favors, The process of learning is not a novice monk and disciple measure including Makkatayok. Dub Shaving in the morning, both in the periphery and in urban fast and slow rhythms of traditional knowledge based. And in the day time only. Conservation Bhu-jaa drums the measure to preserve the drum and create a new model. A further development the layout of modern drum gestures and rhythmic beating process. The song or dance music. Prohibition not only women beat Bhu-jaa drums. And not to engage in position using fists, elbows, knees pierce drums. Even without character or charm or no restrictions on drums. In the modern age can drum worship.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระครูพิพิธสุตาทร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: เทพประวิณ จันทร์แรง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2560

Modified: 2562-09-24

Issued: 2562-09-24

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	MCU600202137.pdf	7.61 MB	19	2024-10-28 16:07:14

ใช้เวลา

0.020123 วินาที