แนวทางการพัฒนาจริยธรรมของมัคคุเทศก์ไทยเชิงพุทธบูรณาการ

The Way ot the Ethical Development of Thai Guides based on the Buddhist Integration

Name: สุเทพ อารมณ์รักษ์

keyword: มัคคุเทศก์ไทย

; จริยธรรม

Abstract: ดุษฎีนิพนธ์เรื่อง “แนวทางการพัฒนาจริยธรรมของมัคคุเทศก์ไทยเชิงพุทธบูรณาการ” มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ ได้แก่ (๑) เพื่อศึกษาแนวคิดทฤษฎีและปัญหาด้านจริยธรรมของมัคคุเทศก์ไทย (๒) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมในการพัฒนาจริยธรรมของมัคคุเทศก์ไทย (๓) เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาจริยธรรมมัคคุเทศก์ไทยเชิงพุทธบูรณาการ งานวิจัยเรื่องนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพโดยศึกษาเอกสารและการสัมภาษณ์โดยกำหนดกรอบการวิจัยตามวัตถุประสงค์ รวบรวมข้อมูลด้านเอกสารอื่นๆ ที่มีความเกี่ยวข้องกับการพัฒนาจริยธรรมเชิงพุทธบูรณาการและการสัมภาษณ์บุคคลผู้ให้ข้อมูลในการวิจัยที่มีความเชี่ยวชาญด้านพระพุทธศาสนาและนักวิชาการด้านจริยธรรมของมัคคุเทศก์โดยการพรรณา ผลการวิจัยพบว่า แนวคิด ทฤษฎีที่สอดคล้องกับจริยธรรมการทำงานของมัคคุเทศก์ที่เหมาะสม คือแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวกับการพัฒนาจริยธรรมนั้นเป็นการเปลี่ยนแปลงกระบวนการคิด การประพฤติปฏิบัติในการทำงานให้มีความน่าเชื่อถือและเป็นที่ยอมรับในการสังคมมากขึ้นทั้งในเรื่องของความรู้ ความสามารถ ทักษะ ความชำนาญ อารมณ์ การตัดสินใจและพฤติกรรมให้ดีขึ้น จากการศึกษาความหมายและความสำคัญของมัคคุเทศก์สรุปได้ว่าเป็นผู้ทำหน้าที่เป็นสื่อกลางในการนำนักท่องเที่ยวเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆ ได้อย่างสะดวกสบาย ดังนั้น จะเห็นได้ว่ามัคคุเทศก์ไทยมีส่วนช่วยในการส่งเสริมการท่องเที่ยวเป็นอย่างดี จากการศึกษาปัญหาด้านจริยธรรมของมัคคุเทศก์ไทย พบว่า ขาดความรับผิดชอบต่อวิชาชีพ ขาดคุณธรรมความซื่อสัตย์ในการทำงาน ทำให้ความรับผิดชอบลดน้อยลง เนื่องจากปัญหาขาดการเตรียมความพร้อมในการทำหน้าที่ซึ่งถือว่าเป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลต่ออาชีพมัคคุเทศก์เป็นอย่างมาก ส่วนปัญหาด้านการบริการของมัคคุเทศก์นั้นเกิดจากความเปลี่ยนแปลง พฤติกรรม และความต้องการของนักท่องเที่ยวทำให้จริยธรรม ความซื่อสัตย์ เป็นสิ่งสำคัญต่อการปฏิบัติหน้าที่ของมัคคุเทศก์ปัญหาที่ต้องได้รับการแก้ไขมากที่สุดคือปัญหาการขาดคุณธรรม และความซื่อสัตย์ ซึ่งหากยังไม่ได้รับการแก้ไขย่อมเป็นผลไม่ดีต่อทุกฝ่ายและกระทบกับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวในที่สุด หลักธรรมที่สอดคล้องกับการพัฒนาจริยธรรมที่เหมาะสมสำหรับมัคคุเทศก์เป็นการนำแนวคิด เพื่อนำไปเป็นแนวทางนำไปพัฒนา แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นอันเกิดจากการกระทำของมัคคุเทศก์ทั้งด้านกาย วาจาและใจ จากการเปลี่ยนแปลงสังคมปรับปรุงให้ทันสมัยอย่างต่อเนื่องตามยุคสมัยและมีผลสะท้อนกลับทำให้อาชีพมัคคุเทศก์ขาดความมีคุณธรรม จริยธรรมลดน้อยลง มุ่งเน้นความสะดวกเป็นหลักเกิดความเบี่ยงเบนไปในสิ่งที่ไม่ถูกต้องผู้วิจัยจึงได้บูรณาการหลักพุทธธรรมมาใช้ในแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นและสามารถนำไปส่งเสริมการทำงานได้เป็นอย่างดี ซึ่งประกอบไปด้วย หลักอิทธิบาท๔ หลักพรหมวิหาร ๔ หลักสังคหวัตถุ ๔ หลักอคติ ๔ และ หลักสุจริต ๓ หลักพุทธธรรมที่กล่าวมานี้สามารถนำไปสู่ความสำเร็จในการประกอบอาชีพของมัคคุเทศก์ได้ในด้านการบริการและการปฏิบัติหน้าที่ต่อนักท่องเที่ยวของมัคคุเทศก์ไทย แนวทางการพัฒนาจริยธรรมของมัคคุเทศก์เชิงพุทธบูรณาการที่สามารถนำมาใช้ในการบริหารงานสรุปได้๖ รูปแบบคือแนวทางการพัฒนาจริยธรรมความดีหรือสิ่งที่ถูกต้องเพื่อลดและขจัดปัญหาในการทำงานของมัคคุเทศก์ไทยโดยอาศัยการบูรณาการหลักพุทธธรรมในการทำงานให้สมบูรณ์แบบในหน้าที่เพื่อบริการนักท่องเที่ยวด้วยความประทับใจสร้างแนวทางการพัฒนาจริยธรรมโดยการปลูกจิตสำนึกให้กับมัคคุเทศก์ ดังนั้นรูปแบบการพัฒนาจริยธรรมมัคคุเทศก์ประกอบไปด้วย ๑) ส่งเสริมจริยธรรมมัคคุเทศก์ไทยด้วยการส่งเสริมสนับสนุนในการพัฒนามัคคุเทศก์ให้มีการประพฤติปฏิบัติโดยมุ่งเน้นการพัฒนากาย วาจา ใจ ๒) เป้าหมายการพัฒนามัคคุเทศก์ด้วยสุจริต ๓ เอาใจใส่ในการทำงานรับรู้ในเหตุการณ์เป็นการสร้างคุณธรรมประจำใจปฏิบัติชอบรักษาขนบธรรมเนียมด้วยกาย วาจาและใจ ๓) กระตุ้นอุดมการณ์ด้วยอิทธิบาท ๔ต้องสร้างอุดมการณ์ใหม่ๆให้กับตัวเองอยู่เสมอและกระตุ้นตัวเองในการแสวงหาความรู้และสร้างความพอใจกล้าคิดกล้าทำในสิ่งที่ถูกต้อง๔) บริหารงานด้วยพรหมวิหาร ๔ แนวทางที่เหมาะสมต่อการทำงานด้วยการปรับทัศนคติใหม่ๆซึ่งต้องเป็นการบริการด้วยใจจริงสร้างความตระหนักในหน้าที่ของทุ่มเทให้กับการทำงานในการบริการอย่างภาคภูมิใจ๕) สร้างแรงจูงใจด้วยสังคหวัตถุ ๔ ในการทำงานให้ประสบความสำเร็จส่งเสริมให้มีการพัฒนาจิตใจรับรู้เท่าทันกระแสโลกปัจจุบันมีความเพียรพยายามสู้งาน มีความอดทน ๖) สร้างความยุติธรรมด้วยอคติ ๔ มัคคุเทศก์ที่ดีต้องไม่มีอคติกับผู้มาบริการ ไม่แสวงหาอคติเป็นอุปสรรคต่อการทำงานต้องมีใจเป็นธรรมคำนึงถึงความถูกต้องชอบธรรมเป็นหลัก

Abstract: The dissertation of “The Way of the Ethical Development of Thai Guides Based on the Buddhist Integration” aims to 1) study concepts and theories and problems about ethics of Thai guides 2) to examine Buddha dharma in developing ethics of Thai guides and 3) to present the way of ethics development of Thai guides based on the Buddhism integration. This study is a qualitative research with documentary research and interview by specifying framework of the study according to objectives. Data were collected from other documents related to ethics development based on Buddhist integration and interview with the informants who have expertise in Buddhism and are technical officers in term of ethics of guides with descriptive nature. The findings reveals that Concept and theory consistent with ethics of guides that is proper is a concept and theory about ethical development in terms of changes in thinking process and work practice to be reliable and accepted more in society such as knowledge, ability, skill, expertise, emotion, decision and behavior. According to the study of meaning and importance of guides, it could be concluded that they are intermediaries in taking tourists to travel to places more conveniently. Therefore, we can perceive that Thai guides contribute to promoting tourism of the nation. After investigating ethical issue of Thai guides, the researcher found that they lacked responsibility in profession, integrity in working leading to less responsibility due to shortage of preparation in discharging duties. This is regarded as a major problem that negatively affects guide profession. For service issues of the guides, they occur because of changes in behavior and needs of tourists and ethic and integrity is important to duty performing of the guides. The biggest problem that needs to be urgently solved is lack of morality an integrity. If it is unsolved, negative consequences will come to every sector especially tourism industry. Dharma principles that are consistent with ethical development and suitable for Thai guides is implementing concepts as a guideline of developing and improving service, and solving problems as a result of action of the guides in physical, verbal and mental aspects. From social changes, service needs to be improved continuously reflecting that the guides lack of ethics and morality as they focus on convenience with deviation to something unrighteous. Therefore, the researcher integrated Buddhist dharma to solve the problem and to promote guides’ work to be effective including Iddhipada4(basis of success), 4 sublime states of mind, Sangahavatthu 4 (bases of social solidarity), Bias 4 and integrity 4. Such Buddha dharma can result in success in professional practices of Thai guide in providing services and performing duties to tourists. The way of ethical development of Thai guides based on the Buddhist integration that can be employed for work management is summarized in 6 terms, which are guideline of solving problems or developing ethics to diminish and eliminate work problems of Thai guides by relying on Buddha dharma. This is to improve duties of providing service for tourists with impression and to create a guideline of developing ethics by implanting conscious mind to the guides. Therefore, model of ethic development of the guides consists of 1) Promoting ethic of Thai guides by promoting and supporting development of guides to practice works by focusing on physical, verbal and mental development. 2) Target of guide development with integrity 3 is a principle the guides should practice to pay attention to working and perceiving events to construct morality and maintain physical, verbal and mental custom. 3) Stimulating ideology with Iddhipada 4, the guides need to create new ideal concepts for them and stimulate themselves to seek new knowledge and create satisfaction with daring to do right things. 4) Managing works with four sublime states of mind, this guideline is suitable to working by adjusting their attitudes to have service mind and to raise awareness in duties that they put their effort and determination in working service jobs with great pride. 5) Constructing motivation with Sangahavatthu 4, the guides motivate themselves to work successfully and promote mental development to be always up to date and world trend with perseverance and patience. 6) Bringing justice with bias 4 principle, good guides should not have bias with service users but they should be fair and while performing duties, they should not seek prejudice that can obstruct working. They must always recognize that they should work with righteousness.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: ตวงเพชร สมศรี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ประพันธ์ ศุภษร

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2560

Modified: 2562-09-17

Issued: 2562-09-17

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต (พระพุทธศาสนา)

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	MCU600102036.pdf	6.95 MB	51	2025-04-25 11:06:25

ใช้เวลา

0.032348 วินาที