การพัฒนาชุมชนในอำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม : ศึกษาเฉพาะกรณีความร่วมมือระหว่างราษฎรและรัฐบาล

Community development in Amphoe Kampangsaen, Changwat Nakhon Pathom : a case study of the corparation between the people and the government

Name: สมหวัง ตงพิพัฒน์

ThaSH: การพัฒนาชุมชน

Abstract: ความมุ่งหมายของการศึกษาเรื่องนี้ ก็เพื่อให้ทราบว่าการดำเนินงานพัฒนาชุมชนในอำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม ซึ่งเป็นชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบทได้ผลประการใด และการดำเนินงานอำเภอเดียวกัน แต่ต่างตำบลกัน ได้ผลเหมือนกันหรือต่างกัน เพราะเหตุใด การดำเนินงานนั้นได้ตอบสนองความต้องการจำเป็นของสังคมหรือไม่ มีปัญหาในการดำเนินงานหรือไม่ ทั้งในส่วนตัวพัฒนากรเองและราษฎร ซึ่งเป็นผู้ได้รับประโยชน์จากการดำเนินงานนั้นโดยตรง ทั้งนี้ เพื่อเป็นประโยชน์ประกอบการพิจารณาว่า ในจังหวัดใกล้เคียงกรุงเทพมหานครซึ่งเป็นชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท สมควรได้รับการพัฒนาในเรื่องใดและในรูปใดจึงจะเกิดประโยชน์และเหมาะสมกับโครงสร้างสังคมของชุมชนนั้น ๆ อย่างที่สุด เพื่อให้การดำเนินงานพัฒนาชุมชนบรรลุจุดมุ่งหมายอย่างมีประสิทธิภาพ การเก็บข้อมูลใช้วิธีสัมภาษณ์ข้าราชการที่เกี่ยวข้องกับงานพัฒนาชุมชนในอำเภอกำแพงแสน สัมภาษณ์คณะกรรมการพัฒนาหมู่บ้านทั้งหมดของหมู่บ้านหนองกร่าง ตำบลทุ่งลูกนก และหมู่บ้านวังน้ำเขียว ตำบลทุ่งกระพังโหม ตลอดจนสัมภาษณ์หัวหน้าครัวเรือนทั้งสองหมู่บ้าน หมู่บ้านละ 25 เปอร์เซ็นต์ ของจำนวนครัวเรือน นอกจากนี้ได้ทำการค้นคว้าจากเอกสารต่าง ๆ เมื่อได้ข้อมูลมาแล้วก็ทำการวิเคราะห์แสดงออกในรูปตารางร้อยละ ผลของการศึกษาการดำเนินงานพัฒนาชุมชนในหมู่บ้านหนองกร่าง ตำบลทุ่งลูกนก และหมู่บ้านวังน้ำเขียว ตำบลทุ่งกระพังโหม อำเภอกำแพงแสน ปรากฏว่า แม้จะอยู่ในอำเภอเดียวกันแต่หมู่บ้านทั้งสองมีความแตกต่างกัน ทั้งสภาพเศรษฐกิจ สังคม ปัญหา ตลอดจนความต้องการในเรื่องการพัฒนาชุมชนของแต่ละหมู่บ้านเป็นอย่างมาก กล่าวคือ แม้ราษฎรหัวหน้าครัวเรือนของทั้งสองหมู่บ้านจะให้ความสนใจและความร่วมมือในโครงการพัฒนาชุมชนอย่างเห็นได้ชัด ความแตกต่างในเรื่องดังกล่าวมีผลต่อความสำเร็จของงานพัฒนาชุมชนของแต่ละหมู่บ้านเป็นอย่างมาก กล่าวคือ แม้ราษฎรหัวหน้าครัวเรือนของทั้งสองหมู่บ้านจะให้ความสนใจและความร่วมมือในโครงการพัฒนาชุมชนในหมู่บ้านของตน แต่ระดับความสนใจในโครงการและผลสำเร็จของการดำเนินงานต่างกัน ทั้งนี้ เพราะหมู่บ้านหนองกร่าง ตำบลทุ่งลูกนก ราษฎรส่วนใหญ่มีฐานะทางเศรษฐกิจดี ฉะนั้น โครงการพัฒนาชุมชนที่เป็นโครงการเพื่อเพิ่มพูนรายได้เพียงเล็กน้อยจึงไม่ค่อยได้รับความสนใจหรือประสบความสำเร็จนัก ทั้งนี้ เพราะราษฎรส่วนมากมีอาชีพในการทำไร่อ้อยขนาดใหญ่ หรือมีกิจการขนส่งพืชผลซึ่งให้ผลตอบแทนสูงมาก ในขณะเดียวกันโครงการที่เป็นที่ต้องการของหมู่บ้านก็ใหญ่เกินกำลังงบประมาณที่รัฐจะจัดสรรให้ได้ ราษฎรในหมู่บ้านจึงคิดว่ารัฐบาลมิได้คิดช่วยเหลืออย่างจริงจัง ในขณะเดียวกันพัฒนากรที่รับผิดชอบหมู่บ้านก็ขาดกำลังใจในการปฏิบัติงาน ทั้งนี้ เหตุผลสำคัญที่ก่อให้เกิดความรู้สึกที่ไม่ค่อยดีทั้งตัวพัฒนากรและราษฎรก็คือ โครงการพัฒนาชุมชนที่จัดทำอยู่นั้นต่ำกว่าระดับความต้องการของราษฎร และโครงการที่เป็นที่ต้องการของหมู่บ้านก็ไม่อาจได้รับการตอบสนองได้ ฉะนั้น เพื่อให้การดำเนินงานพัฒนาชุมชนในหมู่บ้านมีประสิทธิภาพ จึงสมควรเปลี่ยนแปลงวิธีการดำเนินงานในหมู่บ้านหนองกร่างให้ต่างไปจากปัจจุบัน สำหรับการดำเนินงานพัฒนาชุมชนในหมู่บ้านวังน้ำเขียวได้ผลดียิ่ง ตรงข้ามกับหมู่บ้านหนองกร่าง ราษฎรในหมู่บ้านวังน้ำเขียวมีความสนใจและให้ความร่วมมือโครงการต่าง ๆ มากยิ่งกว่าหมู่บ้านหนองกร่าง ทั้งนี้ อาจเป็นเพราะสภาพเศรษฐกิจและสังคมของหมู่บ้านวังน้ำเขียวยังไม่อยู่ในสภาพที่ดีมากจนพึ่งตนเองได้ และเนื่องจากราษฎรเกือบทั้งหมดมีอาชีพเกษตรกรรมเพียงอย่างเดียว ฉะนั้น โครงการพัฒนาชุมชนที่จัดขึ้นส่วนมากจึงเป็นเรื่องทางเกษตร ซึ่งสอดคล้องกับความต้องการของราษฎร การดำเนินงานพัฒนาชุมชนจึงประสบผลดีมาก อย่างไรก็ตาม ในอนาคตอันใกล้นี้หากหมู่บ้านวังน้ำเขียวเจริญขึ้นอีกระดับหนึ่ง เช่นหมู่บ้านหนองกร่าง ก็อาจเกิดปัญหาเหมือนกับที่เกิดขึ้นในหมู่บ้านหนองกร่างในปัจจุบันก็ได้ หากมิได้มีการพิจารณาแก้ไขวิธีการดำเนินงานพัฒนาชุมชนให้สอดคล้องกับความเจริญของชุมชน.

Abstract: The purpose of the study is to 1) examine the results of community development programs in Amphoe Kampangsaen, Changwat Nakhon Pathom , which is close to urban center of Bangkok and Nakhon Pathom, 2) to see whether there are differences in results of community development in different tambols in the same amphoe, and 3) if there are differences, the reasons for them. The author also wishes to know if community development activities in those areas reflect the felt needs of the community, and if villagers and village community workers have any problems concerning community worker have any problems concerning community development work. The results of the study will serve as guidelines for developing provinces near Bangkok. The author believes that in order to yield the most benefit and achieve the goals most efficiently, the community development workers must taken into account the social structure of community in which they work. Datas were collected by interviewing government officials concerned with community development programs in Amphoe Kampangsaen, member of village development committees of Nong Klang Village, Tambol Tung Luk Nok and Wang Nam Kiew Village, Tambol Tung Krapanghom, as well as 25 % of heads of household in each village. In addition, library materials related to community development were examined. All data were analysed and findings arranged in percentile tables. The results of the study show that the level of economic and social development in these two villages, even though they are in the same amphoe is very different, and that this different significantly effects the success of community development programs. Though the people in each village are interested in community development, the degree of interest varies, reflecting socioeconomic conditions and community needs. Most of the people in Nong Klang are not poor, so they are not interested in the small profit they believe they will gain from community development programs. The people in this village have large fields of sugarcane and some have transportation businesses which are very profitable. The expectations of the village are relatively high, but cannot be met by community development programs because of government budget limitations. This situation in turn, makes people think that the government does not seriously intend to develop; their community , and, as a consequence the village community workers loses interest and morale. In summary the community development programs that operated in this community are at a lower level than what the people believe they need, and therefore the success in the programs is very limited. This finding suggests that the method of community development should be closely related to the relative needs of different communities: a standard approach or model is imappropriate. But the community development programs in Wang Nam Kiew is successful and worth continuing. In this village, people are more interested and willing to take part in the community development programs than the people in the Nong Klang, possibly because of economic and social conditions of people in Wang Nam Kiew village are below those in Nong Klang. People in this village clearly require assistance. Their interest in community development is also high because agriculture is their occupation. Therefore what they receive from the community development programs is more consistent with their needs. However, in future, if this village reaches a level of development of Nong Klang, there may be problems if the methods and programs of community development are not reviewed and revised as local needs change.

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. สำนักงานวิทยทรัพยากร

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: cuir@car.chula.ac.th

Name: ประเสริฐ แย้มกลิ่นฟุ้ง

Role: ที่ปรึกษา

Created: 2518

Modified: 2562-08-16

Issued: 2562-08-16

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

URL: http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/25959

tha

DegreeName: สังคมวิทยามหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สังคมวิทยา

Grantor: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

©copyrights จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Somwang_To_front.pdf	533.31 KB	4	2023-05-02 10:45:42
2	Somwang_To_ch1.pdf	798.42 KB	5	2023-01-30 14:00:18
3	Somwang_To_ch2.pdf	922.21 KB	7	2025-01-12 14:35:53
4	Somwang_To_ch3.pdf	978.61 KB	4	2023-01-30 13:54:52
5	Somwang_To_ch4.pdf	1.09 MB	2	2021-11-16 18:46:50
6	Somwang_To_ch5.pdf	1.41 MB	1	2021-11-16 18:47:06
7	Somwang_To_ch6.pdf	1.49 MB	2	2021-11-16 18:47:26
8	Somwang_To_ch7.pdf	741.44 KB	1	2021-11-16 18:47:50
9	Somwang_To_back.pdf	980.13 KB	1	2021-11-16 18:48:07

ใช้เวลา

0.042845 วินาที