จิตสำนึกสาธารณะกับการพัฒนามนุษย์ตามหลักพุทธธรรม

Public Conscience Mind and Human Developmentaccording to the Buddhist Principle

Name: พระสันต์ทัศน์ ฐิตาจาโร (ปรีดาศักดิ์)

keyword: พุทธธรรม

; จิตสาธารณะ

; พัฒนามนุษย์

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาหลักการ แนวคิด และ ทฤษฏี เกี่ยวกับจิตสำนึกสาธารณะ (๒) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมที่ใช้ในการพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะของมนุษย์ และ (๓) เพื่อศึกษาการพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะของมนุษย์ตามหลักพุทธธรรม งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยรวบรวมข้อมูลจากเอกสารที่สำคัญ คือ คัมภีร์พระไตรปิฎก ฉบับภาษาไทย ของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พ.ศ. ๒๕๓๙ เอกสารทางวิชาการ และงานวิจัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกัน แล้วจึงสรุปผลการวิจัยและนำเสนอในเชิงพรรณนา ผลจากการวิจัยพบว่า จิตสำนึกสาธารณะ หมายถึง จิตสำนึกแห่งการตระหนักรู้และการปฏิบัติที่สร้างสรรค์ เป็นกุศล ปราศจากอคติ มุ่งทำความดี สร้างเสริมประโยชน์แก่ตนเอง วัฒนธรรม สังคม และประเทศชาติ จิตสำนึกสาธารณะสามารถถ่ายทอดถึงกันได้ด้วยการมีปฏิสัมพันธ์ทางพฤติกรรมจากบุคคลหนึ่งไปสู่อีกบุคคลหนึ่งได้ ทางตะวันตก มีหลักการ แนวคิด และ ทฤษฏี ที่สำคัญเกี่ยวกับจิตสำนึกสาธารณะ คือ ทฤษฎีประชาสังคม อันเป็นที่มาของแนวความคิดเรื่องจิตสำนึกสาธารณะ และเป็นแนวทางที่สืบทอดไปสู่ แนวคิดสังคมเพื่อบุคคล คือแนวคิดที่กำหนดให้บุคคลเป็นจุดศูนย์กลางและแนวคิดบุคคลเพื่อสังคม เป็นแนวคิดที่กำหนดให้สังคมเป็นจุดศูนย์กลาง หลักพุทธธรรมที่ใช้ในการพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะของมนุษย์ ในงานวิจัยฉบับนี้ ได้นำหลักไตรสิกขามาเป็นหลักตั้งต้นในการพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะของมนุษย์ และใช้หลักภาวนา ๔ มาช่วยเสริมในการพัฒนาจิตสำนึกของมนุษย์ เพื่อทำให้การพัฒนาสมบูรณ์ขึ้น และง่ายต่อการทำความเข้าใจ การพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะของมนุษย์ตามหลักพุทธธรรม คือ การมุ่งพัฒนามนุษย์ให้มีจิตสำนึกสาธารณะที่ดีงามแล้วนำส่วนที่ดีงามไปพัฒนาตนเอง สังคม ประเทศชาติ และธรรมชาติ ให้เกิดความเหมาะสมกลมกลืน สามารถดำรงอยู่ด้วยกันอย่างร่มเย็นสงบสุข

Abstract: This thesis have three objectives namely ; 1) to study of principle, concept and theory concerning the public conscience mind, 2) to study of Buddha-dhamma in development of human’s public conscience mind, 3) to study of development of human’s public conscience mind according to Buddhism. This research is qualitative research by collecting the datum from important scriptures as Tipitaka in Thai version of Mahachulalongkornrajavidyalaya University on 2539 B.E., academic documents and many concerning researches, then concluding the result of research and presentation in descriptive method. The result of research found that: The public conscience mind means conscious mind and creative, wholesome and non-prejudiced practice, which aim to do only goodness, promote the benefit to own ourselves, culture, society and country. The public conscience mind can respond to other by behavior relationship from person to another person. In the Western, there is the principle, concept and important theory concerning publicconscience mind as theory of Social Contract which is the origin of concept on publicconscience mind and being the way leading to social concept for person. It is concept which determine person as center. And personal concept for society is the concept which determine society as center. The Buddha-dhamma which is applied for development of human’s public conscience mind in this research is using of the Threefold Training (Tisikkhā) as fundamental principle on applying in development of human’s publicconscience mind and the four Bhavana supporting the development human consciousness for development perfectly and be simple in understanding. The development of human’s publicconscience mind according to Buddhadhamma is to aim in development of human receiving good publicconscience mind, then bring goodness to develop ourselves, society, nation and nature as balance and can exist together as peaceful

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระครูวินัยธรอำนาจ พลปญฺโญ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: เอกฉัท จารุเมธีชน

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2561

Modified: 2562-08-11

Issued: 2562-08-11

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	MCU62020244.pdf	2.91 MB	46	2025-10-30 06:28:05

ใช้เวลา

0.03432 วินาที