วิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท

The Approach of Solving the Violence towards the Saṅgha in Theravada Buddhist Scriptures

Name: พระมหาจุลพล สารทสฺสี (พิมภารัตน์)

keyword: คัมภีร์

; พุทธศาสนาเถรวาท

; พระสงฆ์

; ความรุนแรง

Abstract: การศึกษาเรื่อง “วิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท” มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการคือ ๑) เพื่อศึกษาหลักการของพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้องกับความรุนแรง ๒) เพื่อศึกษาความรุนแรงต่อพระสงฆ์ที่ปรากฏในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท ๓) เพื่อศึกษาวิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท วิธีดำเนินการวิจัยในครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary Research) ผลการวิจัย พบว่า ความรุนแรงตามแนวพุทธศาสนา หมายถึง การกระทำ การพูด และการคิด ที่เป็นการกระทบกระทั่งเบียดเบียนต่อตนเองและผู้อื่น ซึ่งมี ๒ ลักษณะ คือ ๑) ความรุนแรงภายนอก หรือ ทางกาย,ทางวาจา ๑) ความรุนแรงภายในหรือทางใจ ความรุนแรงเหล่านี้เกิดขึ้นตั้งแต่ยุคมนุษย์ต้นกัปและมีพัฒนาการตามลำดับจากความรุนแรงภายในสู่ความรุนแรงภายนอก ในทางพระวินัย ความรุนแรงที่จัดว่าเป็นความรุนแรงขั้นสูงสุดได้แก่การกระทำที่เป็นการแกล้งต้องคือ จงใจต้องซึ่งมีระดับที่จัดเป็นครุกาบัติชนิด “อเตกิจฉา” ส่วนในทางพระอภิธรรมนั้นระบุว่าความรุนแรงเกิดขึ้นและมีพัฒนาการจากกระบวนการของอกุศลจิต ๑๒ ดวง พระสงฆ์นั้นมีหลักการสำคัญ ๓ หลักการคือ ๑) หลักการเผยแผ่ ๒) หลักการปกครอง ๓) หลักการดำเนินชีวิต หลักการเหล่านี้หล่อหลอมให้พระสงฆ์มีบุคลิกภาพที่สุขุม รักสงบ และไม่เบียดเบียนใคร แต่ปรากฏว่าในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาทได้มีกรณีที่พระสงฆ์ถูกกระทำความรุนแรงใน ๓ ลักษณะ ได้แก่ ๑) ความรุนแรงทางกาย คือ การทำร้ายทุบตี การฆ่า และการข่มขืนกระทำชำเรา ๒) ความรุนแรงทางวาจา คือ การกล่าวหาใส่ร้าย การด่าทอ และการดูหมิ่นเหยียดหยาม ๓) ความรุนแรงทางใจ คือ พยาบาทวิตก และ วิหิงสาวิตก ความรุนแรงเหล่านี้พระสงฆ์จะต้องมีวิธีการในการแก้ไข ซึ่งในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาทมีวิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ใน ๓ ลักษณะนั้น ดังนี้ ๑) ความรุนแรงทางกาย แก้ไขด้วยการต่อสู้ขัดขืนปัดป้อง แต่ไม่ใช่มุ่งทำร้ายด้วยความพยาบาท การหลีกเลี่ยงการปะทะหรือการหลบหนีจากอันตราย การอดทนไม่ทำร้ายตอบ การเจริญเมตตาในผู้ทำร้าย และการพิจารณาความไม่เที่ยงของเวทนา ๒) ความรุนแรงทางวาจา แก้ไขด้วยการไม่ตอบโต้ด้วยคำที่รุนแรง การชี้แจงด้วยเหตุผล การเจริญเมตตาในผู้กล่าวร้าย และการพิจารณาความไม่เที่ยงของเบญจขันธ์ ๓) ความรุนแรงทางใจ คือ พยาบาทวิตก แก้ไขด้วยการพิจารณาเห็นโทษของพยาบาท และการเจริญเมตตา ๖ ขั้นตอน วิหิงสาวิตก แก้ไขด้วยการเจริญกรุณา ๖ ขั้นตอน จากการสัมภาษณ์นักวิชาการด้านพระพุทธศาสนา ได้ให้ความเห็นเกี่ยวกับวิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ที่จำเป็นในยุคปัจจุบันนี้ด้วย ซึ่งมี ๘ ประเด็นคือ ๑) การปลูกฝังความคิดแบบ โยนิโสมนสิการด้วยการให้การศึกษา ๒) การยึดมั่นในโอวาทปาฏิโมกข์ ๓) การใช้หลักอหิงสา ๔) การสานเสวนาทางศาสนา ๕) การใช้แนวคิดแบบองค์รวมตามหลักกาลามสูตร ๖) การปฏิรูปการบริหารคณะสงฆ์ ๗) การปฏิรูปการศึกษาคณะสงฆ์ และ ๘) การส่งเสริมพระนักพัฒนาท้องถิ่น

Abstract: Three objectives of this documentary research “The Approach of Solving the Violence towards the Saṅgha in Theravada Buddhist Scriptures” are: 1) to study the principles of Buddhism relating to the violence; 2) to study the violence towards the Saṅgha as appeared in Theravada Buddhist Scriptures; and 3) to study the appronch of solving the violence towards the Saṅgha in Theravada Buddhist Scriptures. The finding show , the Buddhist meaning of the violence is the bodily, verbaly and mentally action that prodce negative impact on oneself and other people in two ways namely: 1) External or behavioral (bodily or verbaly) violence. 2) Internal or mental violence. These ways of violence have been occurred since the beginning of first human age and have been gradually developed from inside to outside violence. According to Theravada Buddhist discipline, the most severe violence is the persecutive or intentional action in the level of remediless weighty offense (atekicchā). Theravada Buddhist Abhidhamma Pitaka states that the violence is occurred and developed from the process of twelve units of demeritorious consciousness. The Saṅgha has three important principles are 1) the principle of propagation; 2) the principle of governance; and 3) the principle of living. These principles form the Saṅgha the proper personality of prudence, peacefulness and non-disturbance. But Theravada Buddhist Scriptures appeared that the violence was made towards the Saṅgha in three ways : 1) physical violence: harming, killing and raping; 2) verbal violence: calumniating, blaming, and despising; and 3) mental violence: vindictive and cruel thoughts. The Saṅgha must have the methods to solve these ways of violence. There are three methods of solving the violence towards the Saṅgha in Theravada Buddhist Scriptures : 1) physical violence is solved with struggle and parry, The solution does not mean the aim of vengefulness. It means keeping away from danger, endurance of non-revenge, extending the loving-kindness to violence-makers and considering the impermanence of feelings; 2) verbal violence is solved with no reaction of violent words, reasonable explanation, extending the loving-kindness to detractors, and considering the impermanence of the five aggregates; and 3) mental violence: ill will thoughts are solved with considering the disadvantages of ill will and six steps of extending the loving-kindness. Cruel thoughts are solved with six steps of extending the compassion. The interviewed with Buddhist scholars about the eight topics upon the present necessary methods of solving the violence towards the Saṅgha: 1) inculcating the ideas of Yonisomanasikāra with granting education; 2) adhering to Ovāda Pātimokkha; 3) applying the principle of non-violence; 4) religious discussion; 5) applying the holistic thoughts in accordance with the principle of Kālāma Sutta; 6) reforming the Saṅgha administration; 7) reforming the Saṅgha education; and 8) supporting the Buddhist monks developers in locality.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: พระนครศรีอยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: แม่ชีกฤษณา รักษาโฉม

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: อรชร ไกรจักร์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2562

Modified: 2562-05-17

Issued: 2562-05-17

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	62MCU620202025.pdf	4.92 MB	13	2025-03-10 07:46:23

ใช้เวลา

0.021457 วินาที