The Development of Problem-Solving Skills Using Problem-Based Learning of Economics for Grade Six Students at Ubonwitthayakom School, Office of Ubon Ratchathani Primary Educational Service Area 1
Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อปฏิบัติการพัฒนาทักษะการแก้ปัญหา โดยวิธีการจัดการเรียนรู้แบบใช้
ปัญหาเป็นฐาน 2) เพื่อเปรียบเทียบทักษะการแก้ปัญหาก่อนและหลังเรียน โดยวิธีการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐาน
และ3) เพื่อเปรียบเทียบทักษะการแก้ปัญหาหลังเรียนของนักเรียนระหว่างกลุ่มทดลองกับกลุ่มควบคุม ของการปฏิบัติการ
พัฒนาทักษะการแก้ปัญหา โดยวิธีการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐาน ตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียน
ประถมศึกษาปีที่ 6 ของโรงเรียนอุบลวิทยาคม ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุบลราชธานีเขต 1
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 จ านวน 90 คน ได้มาจากการสุ่มแบบกลุ่ม โดยสุ่มอย่างง่ายด้วยการจับสลาก
ประกอบด้วยกลุ่มทดลองเป็นกลุ่มที่จัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐาน จ านวน 45 คน และกลุ่มควบคุมเป็นกลุ่มที่จัด
การเรียนรู้โดยคู่มือครู จ านวน 45คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย (1) แผนการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหา
เป็นฐาน (2) แบบทดสอบวัดทักษะการแก้ปัญหา (3) แบบวัดความสามารถในการแก้ปัญหา (4) แบบทดสอบท้ายวงจร
(5) แบบสังเกตพฤติกรรมการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (6) แบบสัมภาษณ์ (7) แบบบันทึกประจ าวัน สถิติที่ใช้ในการ
วิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที
ผลการวิจัยพบว่า
1. การพัฒนาทักษะการแก้ปัญหา โดยการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐาน วิชาเศรษฐศาสตร์ส าหรับ
นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนอุบลวิทยาคม ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุบลราชธานีเขต 1
มีลักษณะเป็นบันไดเวียน จ านวน 3 วงจร ในแต่ละวงจรประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นวางแผน 2) ขั้นปฏิบัติการ
3) ขั้นสังเกตการณ์ 4) ขั้นสะท้อนผลการปฏิบัติการ การพัฒนาทักษะการแก้ปัญหา โดยการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหา
เป็นฐาน ประกอบด้วย 1) จัดนักเรียนเข้ากลุ่มคละความสามารถ เพื่อร่วมกันก าหนดปัญหาที่จะค้นคว้าหาค าตอบ
2) สมาชิกในกลุ่มร่วมกันอภิปรายเพื่อหาข้อสรุป 3) แต่ละกลุ่มวางแผนร่วมกันศึกษาค้นคว้าเพื่อให้ได้ค าตอบ 4) แต่ละกลุ่ม
น าข้อมูลที่สืบค้นมาเขียนแผนผังความคิด 5) สรุปผลงานกลุ่มร่วมกัน 6) น าเสนอผลงานของกลุ่ม ผลการปฏิบัติการ
พบว่า การจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐาน เป็นกิจกรรมหนึ่งที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดทักษะในการคิดวิเคราะห์
คิดแก้ปัญหา และคิดสร้างสรรค์ ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการเรียนและได้ลงมือปฏิบัติ สามารถเรียนรู้ด้วยตนเอง เกิด
กระบวนการเรียนรู้อย่างเป็นระบบ
2. นักเรียนกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยทักษะการแก้ปัญหาหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยส าคัญทาง
สถิติที่ระดับ .01
3. นักเรียนกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยทักษะการแก้ปัญหาหลังเรียนสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยส าคัญ
ทางสถิติที่ระดับ .01
The purposes of this study were: (1) to develop problem-solving skills using problem-based
learning of economics; (2) compare the problem-solving skills before and after learning; and
(3) compare the students problem-solving skills after learning between the experimental group
and the control one. The samples were 90 Primary 6 students in the second semester, academic
year 2016 at Ubon Witthayakom School, Office of Ubon Ratchathani Primary Educational Service
Area 1 selected by a cluster random sampling. They were divided into an experimental group of
45 students and the other 45 for a control group using a simple raffle draw. The first group was
taught using problem-based learning while the second using the teachers manual. The instruments
were: (1) lesson plans, (2) an achievement test, (3) a test on problem-solving, (4) an end-of-thecycle
test, (5) a behavior observation form, (6) an interview form, and (7) a diary form. The data
were analyzed using percentage, mean, standard deviation, and t-test.
The research findings were as follows:
1. The development of problem-solving skills using problem-based learning on economics
for the students had three spiral cycles, each of which had four stages: (1) planning, (2) operating
(3) observing, and (4) reflecting. The development was conducted through (1) grouping the students
with mixed ability, (2) identifying and discussing the problems, (3) finding solutions, (4) making
mind mapping, (5) summarizing, and (6) presenting. It was found that the problem-based learning
enhanced the students skills in problem-solving, critical and creative thinking. They participated
in learning by doing, learning by themselves, and creating a systematic learning process.
2. The experimental group had a higher average score on problem-solving skills after
learning than before learning at the critical level .01.
3. The experimental group had a higher average score than the control group at the
critical level .01.