ศึกษาการปฏิบัติเพื่อบรรลุมรรคผลในมหาราหุโลวาทสูตร

A Study of the Meditation Practice for Enlightenment as Taught in Mahārahulovāda Sutta

Name: พระชัฏฐวีร์ อนาลโย (อนันตกลิ่น)

keyword: มหาราหุโลวาทสูตร

; บรรลุ

; มรรคผล

Abstract: วิทยานิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ เพื่อศึกษามหาราหุโลวาทสูตร เพื่อศึกษาการปฏิบัติเพื่อบรรลุมรรคผล และเพื่อศึกษาการปฏิบัติเพื่อบรรลุมรรคผลในมหาราหุโลวาทสูตร โดยศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาทและเอกสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวบรวม สรุป วิเคราะห์ เรียบเรียงบรรยายเชิงพรรณนา ตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ จากการศึกษาพบว่า มหาราหุโลวาทสูตร เป็นพระสูตรที่พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประทานโอวาทแก่สามเณรราหุล ในเรื่องอุปาทานขันธ์ ๕ คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ที่เป็น อดีต อนาคต ปัจจุบัน ภายใน ภายนอก หยาบ ละเอียด เลว ประณีต อยู่ในที่ไกล อยู่ในที่ใกล้ ทั้งปวงนี้นั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่นนั่นไม่ใช่อัตตาของเรา เพื่อละอุปาทานขันธ์ ในเรื่องธาตุ ๕ ให้พิจารนาขันธ์สักแต่ว่าเป็นธาตุ ละความยึดมั่นในรูปอย่างใดอย่างหนึ่งที่เป็นภายใน และที่เป็นภายนอก พึงเห็นด้วยปัญญาชอบตามเป็นจริงอย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา เป็นอารมณ์ของวิปัสสนาเพื่อให้เกิดปัญญาญาณ ทรงตรัสให้สามเณรราหุลเจริญภาวนา ๖ อย่าง คือ เมตตาภาวนา กรุณาภาวนา มุทิตาภาวนา อุเบกขาภาวนา อสุภสัญญาภาวนา และอนิจจสัญญาภาวนา จากนั้นเจริญอานาปานสติ ๑๖ ขั้น การปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาเพื่อชำระจิตให้เกิดปัญญาพิจารณาจนเห็นสภาวะของ รูป-นาม ตามความเป็นจริงในกฎแห่งไตรลักษณ์ว่าเป็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เข้าถึงความหลุดพ้นจากกิเลสตัณหาอันเป็นเหตุให้เกิดทุกข์ ทำให้สิ้นอาสวะซึ่งหมายถึงการบรรลุมรรคผล ตั้งแต่พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี พระอรหันต์ การเข้าถึงกระแสแห่งธรรมะ ที่เป็นไปตามลำดับขั้นตอนที่กำจัดกิเลสได้จนบรรลุถึงบรรลุมรรคผลนิพพานในที่สุดซึ่งเป็นที่สิ้นไปแห่งทุกข์ทั้งปวง การปฏิบัติเพื่อบรรลุมรรคผลในมหาราหุโลวาทสูตร เป็นการปฏิบัติแบบยุคนัทธภาวนา คือการเจริญสมถะและวิปัสสนาควบคู่กันไป โดยการพิจารณาธาตุทั้งหลายไม่ยินดียินร้ายในผัสสะ เพื่อให้สละความยึดมั่นในรูปขันธ์ และทรงสอนให้ละอหังการ มมังการ และมานานุสัย ดวยการเจริญภาวนาธรรม คือ เมตตาละพยาบาท กรุณาละวิหิงสา มุทิตาละอรติ อุเบกขาละปฏิฆะ อสุภภาวนาละราคะ อนิจจสัญญาละอัสมิมานะ และการเจริญอานาปานสติ พระบรมศาสดาตรัสสอนธรรมเป็นเครื่องบ่มวิมุตติแก่พระราหุล เพื่อเป็นแนวทางการพัฒนาวิปัสสนาปัญญาจนบรรลุอรหัตตผลต่อไป

Abstract: This thesis has three objectives; to study Mahārahulovāda sutta, to study the meditation practice for enlightenmenet, and to study of the meditation practice for enlightenment as taught in Mahārahulovāda sutta. Clarified data are taken from the Theravada Buddhist scriptures and other related documents, then composed, summarized, analyzed, explained in details, corrected and verified by Buddhist scholars. From the study it found that; Mahārahulovāda sutta is the sutta that the Lord Buddha taught Samanera Rahula in the Five Upadanakhan which are Rupā (matters), Vedanā (feeling),Sañña (perception), Sankhara (mental formations), and Viññāna (consciousness) in the past, the future, the present , inside, outside, rough, details, bad, neat, far,near, all are not belongs to us, we are not those, those are not ourselves. To abandon the clinging (Upadanakhan) in the five elements by considering the Aggregates as the element, release the clinging in the matters either inside or outside. Then seeing the truth by the right wisdom that those are not us, we are not those, those are not ourselves. This is the temperament of Vipassana to generate the Vipassana Ñana.The Lord Buddha also taught Samanera Rahula to do six Bhāvanās which are Mettabhāvanā, garunabhāvanā, mutitabhāvanā, upekkhabhāvanā, asubhasaññabhāvanā, and aniccasaññabhāvanā, then practice sixteen steps of Ānāpānasati. The Insight Meditation Practice to purify the mind for generate panna to consider until realize the condition of matters and mind according to the three common characteristics which is impermanence, suffering and non-self, till overcome all defilements that cause suffering and attain Magga Phala from Phra Sotapanna Phra Sagadagami Phra Anagami Phra Arahanta. The attainment of dhamma which grown up steps by steps of the elimination of defilements till reaching the Magga Phala Nibbāna finally end of suffering.. The meditation practice for enlightenment as taught in Mahārahulovāda sutta is the practice of Natdhabhāvanā which is the practice of samatha and vipassana going together. By consideration in all elements not to be happy or unhappy with phassa in order to leave upadana in rupākhan and the Lord Buddha also taught to abandon egoity (Ahaṃkara) the selfish attachment (Mamamkara) and Mananusaya by Dhamma Bhavana, which are Metta to abandon Byapada (ill-will), Karuna (compassion) to leave Vihimsa (cruel), Mudita (sympathetic joy) to leave Arati, Upekkha abndon Patigha (anger), Asubha (ugly) to leave Raga, Aniccasanna to abndon Asamimana,and Ānāpānasati practice, the Buddha taught Novice Rahula in order to attain the Magga Phala.

Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Center Library

Address: AYUTTHAYA

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระเมธีวรญาณ (สายเพชร วชิรเวที)

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: วิโรจน์ คุ้มครอง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2558

Modified: 2561-07-19

Issued: 2561-07-19

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	MCU580208029.pdf	5.31 MB	28	2025-10-27 10:31:07

ใช้เวลา

0.025451 วินาที