การศึกษาวิเคราะห์ภาวะผู้นำของพระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ) วัดท่าหลวง จังหวัดพิจิตร

An Analytical Study of the Leadership of Phra Ratvijitmoli (Bhunmi Paripunno) Wat Thaluang Phichit Province

Name: พระครูศรีปริยัติวิสิฐ (สุพิน ธมฺมวิริโย)

keyword: ภาวะผู้นำ

; พระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ)

; วัดท่าหลวง

Abstract: ผลการศึกษาวิจัยเรื่อง“การศึกษาวิเคราะห์ภาวะผู้นำของพระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ) วัดท่าหลวง จังหวัดพิจิตร” มีวัตถุประสงค์ (๑) เพื่อศึกษาแนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับภาวะผู้นำและภาวะผู้นำเชิงพุทธ (๒) เพื่อศึกษาภาวะผู้นำของพระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ) เจ้าอาวาสวัดท่าหลวงพระอารามหลวง (๓) เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้หลักภาวะผู้นำของพระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ) ดำเนินการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งใช้การวิจัยเอกสาร และการสัมภาษณ์กับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน ๑๐ รูป/คน วิเคราะห์เนื้อหาประกอบบริบทผลการวิจัยพบว่า ๑) ผู้นำมีความจำเป็นและสำคัญอย่างยิ่งต่อความสำเร็จขององค์การ เพราะผู้นำคือผู้ที่มีอำนาจหน้าที่หรือผู้ที่มีความสามารถที่ดีและเป็นบุคคลที่ได้รับการยอมรับ โดยสามารถที่จะประสานชักจูงหรือโน้มน้าวผู้อื่นให้ค้นหาหนทางที่จะบรรลุวัตถุประสงค์ ที่กำหนดให้อย่างมีความกระตือรือร้น และเป็นการผูกมัดหรือหลอมรวมกลุ่มเข้าเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันแล้วกระตุ้นให้ผู้อื่นทำตามให้ดำเนินไปสู่จุดเป้าหมายได้ผู้นำตามแนวพระพุทธศาสนา ได้แก่พระพุทธเจ้า ผู้นำของพระพุทธศาสนาเป็นบุคคลที่ประกอบด้วยคุณสมบัติที่ดีทั้งภายนอกคือมีบุคลิกภาพที่ดี มีความสง่างาม คุณสมบัติภายใน คือ มีความรู้มีศีลธรรม มีคุณธรรมจริยธรรม มีธรรมประจำตัวทรงสั่งสอนแนะนำพาสมาชิกในองค์กร คือพุทธบริษัท ๔ ไปสู่การหลุดพ้นจากความทุกข์ทั้งปวงอันเป็นจุดหมายอันสูงสุดในทางพระพุทธศาสนาคือพระนิพพาน ๒) ภาวะผู้นำของพระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ) เจ้าอาวาสวัดท่าหลวง พระอารามหลวง ที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดพิจิตร ผู้วิจัยเห็นว่า ท่านเป็นพระเถระผู้ใหญ่ ที่ทรงธรรม ทรงวินัย มากด้วยเมตตาวิหารธรรม เป็นผู้ที่บำเพ็ญตนเป็นประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนาและสังคม เอาใจใส่ต่องานพระพุทธศาสนามาโดยตลอด โดยเฉพาะด้านการศึกษา และด้านสังคมสงเคราะห์ เป็นต้น ซึ่งแสดงถึงความมีภาวะผู้นำขอพระสงฆ์อย่างแท้จริง ตามธุระภาระงาน ตามบทบาทพระสังฆาธิการ แบ่งออกเป็น ๖ ด้าน คืองานการปกครองคณะสงฆ์ ท่านพระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ) ปกครองคณะสงฆ์แบบพ่อปกครองลูก สามัคคีธรรม โดยยึดหลักพระธรรมวินัยหลักศีลสามัญญตาในการปกครอง และยังต้องอิงอาศัยกฎระเบียบมาเถรสมาคม ด้านการศาสนศึกษา และ การศึกษาสงเคราะห์ ได้ส่งเสริมสนับสนุนการศึกษาของพระภิกษุ สามเณร ให้ศึกษาพระปริยัติธรรมทั้งแผนกธรรม แผนกบาลี แผนกสามัญศึกษา มีการมอบทุนการศึกษา ตั้งกองทุนเพื่อการศึกษาของพระภิกษุสามเณร ตลอดจนถึงเด็ก เยาวชน และประชาชนทั่วไปด้านการเผยแผ่ ได้จัดให้มีการแสดงพระธรรมเทศนาทุกวันพระและวันสำคัญทางศาสนา มีการส่งเสริมการเผยแผ่หลักธรรมเชิงรุกโดยส่งพระนักเทศน์ไปแสดงพระธรรมเทศนาและสอนศีลธรรมในโรงเรียนยังสถานที่องค์กรต่างๆ เช่น โรงเรียน สถานที่ราชการหลายแห่ง ด้านงานการสาธารณูปการและงานการสาธารณสงเคราะห์ ท่านได้ก่อสร้างและบูรณปฏิสังขรณ์ถาวรวัตถุ เสนาสนะ ในวัดและนอกกัดจำนวนมาก ซึ่งเป็นประโยชน์ในทางพระพุทธศาสนา และสังคมเป็นอย่างมาก ๓) การนำเสนอการประยุกต์ใช้ภาวะผู้นำของพระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ) เจ้าอาวาสวัดท่าหลวงพระอารามหลวง ท่านนำมาใช้ในการบริหารกิจการคณะสงฆ์ โดยส่งเสริมให้พระสงฆ์ปฏิบัติตามหน้าที่พระธรรมวินัย กฎ ระเบียบ ของมหาเถรสมาคม โดยที่ไม่ขัดต่อหลักของพระธรรมวินัยผู้นำ องค์กรคณะสงฆ์ทุกระดับสามารถนำ ภาวะผู้นำของพระราชวิจิตรโมลี (บุญมี ปริปุณฺโณ) เจ้าอาวาสวัดท่าหลวง พระอารามหลวง ที่ได้จาก การศึกษามาประยุกต์ใช้ในการบริหารกิจการคณะสงฆ์ ด้านวิสัยทัศน์ พบว่า ท่านเป็นพระมหาเถระที่มีวิสัยทัศน์กว้างไกลทั้งด้านตัวบุคคล คือพระภิกษุสามเณร ให้มีความรู้ความสามารถทั้งทางโลกและทางธรรม เพื่อพัฒนาทั้งตนเอง ครอบครัว ชุมชน ด้านพระพุทธศาสนา ท่านเห็นว่าการที่พระภิกษุสามเณรได้รับการศึกษา เป็นผู้มีความรู้ความสามารถจักได้ช่วยเกื้อกูลในการดำรงพระศาสนาให้วัฒนาถาวรได้ ด้านอุปนิสัยส่วนตัว ท่านเป็นผู้มีจิตเมตตา เป็นพระมหาเถระที่ทรงพระธรรมวินัย ยึดพระธรรมและความถูกต้องเป็นใหญ่ มีปฏิปทาที่น่ายกย่องเลื่อมใส เป็นที่เคารพรักทั้งพระภิกษุ สามเณร และอุบาสกอุบาสิกา พร้อมทั้งได้ดำเนินตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ในด้านการบริหารคณะสงฆ์ทั้ง ๖ ด้านพบว่า ท่านได้ใช้หลักธรรมภาวะผู้นำที่ดีกล่าวคือ รู้จักการใช้หลักอธิปไตย ๓ หลักพรหมวิหาร ๔ ในด้านการปกครอง ใช้หลักสังคหวัตถุ ๔ในด้านการศาสนศึกษา ด้านการศึกษาสงเคราะห์ ด้านการเผยแผ่ด้านสาธารณูปการ ด้านสาธารณสงเคราะห์ ใช้หลักพละ ๕ ในด้านการศึกษาและการเผยแผ่ นอกจากนี้ ยังใช้หลักสาราณิยธรรม ๖ ที่สนับสนุนภาวะผู้นำ ในด้านการปกครอง ส่งผลให้เกิดความเสมอภาคในองค์กร, การใช้หลักทิศ ๖ ในด้านการปกครอง การศึกษาและการเผยแผ่ ทำให้มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีต่อผู้ใต้บังคับบัญชา, การใช้หลักอปริหานิยธรรม ๗ ในด้านการปกครอง ส่งผลให้การบริหารงานและบริหารคน ของคณะสงฆ์มีความราบรื่น, การใช้หลักสัปปุริสธรรม ๗ เป็นการบูรณาการความรู้ ศักยภาพ และความฉลาดในการบริหารได้อย่างเหมาะสมกับยุคโลกาภิวัตน์ จะทำให้องค์กรคณะสงฆ์สามารถดำเนินกิจกรรมของคณะสงฆ์ ได้อย่างมีประสิทธิภาพและให้บรรลุวัตถุประสงค์ขององค์กรได้ด้วยดี

Abstract: The purposes of the study of the leadership of Phra Rajwichitmolee (Bhunmi Paripunno) at Taluang Temple, Phichit Province were : 1) to study the tought and the theory about leadership based Buddhism, 2) to study the leadership of Phra Rajwichitmolee (Bhunmi Paripunno) 3) to apply the leadership of Phra Rajwichitmolee (Bhunmi Paripunno) by using quality research , interviewing 10 people and analyzing the contents . Research finding showed that : 1) The leader is very important for the organization because the leader is the person who can convince others to achieve the goal as for Buddhism; Lord Buddha is the leader who is good inside and outside. He is good not only personality but also knowledge and morality. He taught about Organization 4, the way to get away from all troubles which can lead people to nibbana 2) The researcher thinks that Phra Rajwichitmolee (Bhunmi Paripunno) is a kind monk who fulfills for Buddhism, especially in education and social work. It truly shows his leadership. According to 6 tasks of monks , Phra Rajwichitmolee (Bhunmi Paripunno) rules other monks like he is their father. He supports education and social work by donating his money for scholarship. He also expands Buddhist lessons for people on Buddhist day or special Buddhist day. Besides , he sends monks to teach Buddhism at school. For public benefit, he built and restored many temples that is very useful for society. 3) The application of leadership of Phra Rajwichitmolee (Bhunmi Paripunno) showed that he supports monks to follow Buddhist lessons and rules of monks which go well with monk discipline. He has high vision in world knowledge and Buddhism. He encourages monks to have knowledge to develop themselves, family and community. He wants wants monks to get knowledge to maintain Buddhism. He has kind personality and discipline. People admire him and give him respect. According to 6 tasks that he used for organization found that : Phra Rajwichitmolee (Bhunmee Paripunno) uses Buddhist lessons to rules his monks which are Sovereignty 3 and 4 Principles virtuous existence . For administration , he uses Sangahavatthu 4. For Education and social work , he uses Strength 5. He also uses Saraniyadhamma 6 to support his leadership to make equality in organization. He uses Direction 6 to make leaders have a good relationship with subordinate people. He uses Aparihaniyadhamma 7 to make monks live together peacefully and he uses Virtues of a gentleman 7 to integrate knowledge , potential and intelligence for administration to make successful and efficient organization

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: อยุธยา

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระราชวชิรเมธี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ประพัฒน์ ศรีกูลกิจ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2558

Modified: 2561-07-08

Issued: 2561-07-08

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	MCU580202036.pdf	5.45 MB	59	2024-06-30 07:58:49

ใช้เวลา

0.026583 วินาที