บทบาทของผู้หญิงเมี่ยนกับการสร้างอัตลักษณ์ในบริบทความเชื่อแบบประเพณีและเศรษฐกิจสมัยใหม่

The roles of Mien women in the context of traditional beliefs and modern economy

Roles of Mien women in the context of traditional beliefs and modern economy

Name: รฐษร ศรีสมบัติ

Organization : มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

Name: Ratason Srisombat

keyword: ผู้หญิงเมี่ยน

ThaSH: กลุ่มชาติพันธุ์ -- ไทย -- เชียงราย

Classification :.LCCS: DS570.Y35

ThaSH: เมี่ยน -- ความเป็นอยู่และประเพณี

Abstract: การศึกษานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ของผู้หญิงเมี่ยนในบริบทของการแต่งงาน การเป็นหมอผีและบทบาททางเศรษฐกิจ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพและชาติพันธุ์วรรณนาภาคสนาม เครื่องมือที่ใช้ได้แก่แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม ผลการศึกษาพบว่า การแต่งงานเป็นเครื่องมือทางสังคม ที่สร้างให้ผู้หญิงเมี่ยนมีอัตลักษณ์ความเป็นผู้หญิงเมี่ยนภายใต้สังคมชายเป็นใหญ่ ถึงแม้ว่าสังคมเมี่ยนจะค่อย ๆ มีการเปลี่ยนแปลงไปสู่สังคมสมัยใหม่ แต่สังคมที่ชายเป็นใหญ่ยังคงดำรงอยู่ สืบเนื่องจากการแต่งงานจึงทำให้ผู้หญิงเมี่ยน สามารถเข้าถึงความมั่นคงทางจิตวิญญาณภายใต้ระบบความเชื่อตามประเพณีและเศรษฐกิจ ในทางตรงกันข้ามการศึกษานี้พบว่า ผู้หญิงเมี่ยนได้สร้างอัตลักษณ์ขึ้นมาใหม่ ผ่านการเป็นหมอผีผู้หญิงและมีบทบาททางเศรษฐกิจ เพราะการเข้าสู่ตำแหน่งหมอผีชายในสังคมเมี่ยนจะต้องผ่านการเรียนรู้ภาษาจีน การประกอบพิธีกรรม และการเข้าสู่พิธีบวช แต่ในการเข้าสู่ตำแหน่งของหมอผีหญิงนั้นเป็นการถูกเลือกให้เป็นผู้ประกอบพิธีกรรมในวัดเมี่ยน จนสามารถก้าวสู่ตำแหน่งหมอผีหญิงได้ ปัจจุบันบทบาททางเศรษฐกิจของผู้หญิงเมี่ยนนั้นพบว่าผู้หญิงเมี่ยนสามารถเข้าสู่พื้นที่ทางเศรษฐกิจโดยปรับวัฒนธรรมให้เป็นการผลิตเสื้อผ้าและเครื่องเงินเพื่อขายให้แก่ผู้มาเยือน ผลการศึกษาครั้งนี้พบว่า ผู้หญิงเมี่ยนสามารถเข้าถึงความมั่นคงทางจิตวิญญาณและสามารถสร้างอัตตลักษณ์ใหม่ โดยการเป็นหมอผีหญิงและผลิตวัตถุทางวัฒนธรรม เช่น เสื้อผ้าและเครื่องเงิน แต่ผู้หญิงเมี่ยนไม่สามารถหลุดพ้นจากระบบความเชื่อของสังคมที่ชายเป็นใหญ่ เพราะผู้หญิงเมี่ยนยังคงต้องอยู่อาศัยในบ้านของสามีภายหลังการแต่งงาน

Abstract: The porpose of this dissertation was to investigate “Mien women identity” through the contexts of marriage, Mien shawoman, and economic role of Mien women. This qualitative research method hasemployed by utilizing ethnographic field research approach such as in-dept interview and participant observation instruments. The results of this study show that marriage discourse is a main social instrument for constructing “Mien women identity;” being good and docile women under the patriarchal society. Even though Mien society hasgradually been changed intoa modern society, the patriarchal society still has embedded strongly because marriage is a wayfor Mien women to accessspiritual security under Mien traditional beliefs and economy. Conversely the study found that Mien women have reconstructed their own “Mien women identity” through being “Mienshawoman” and playing a new “economic role.” The Mien shawoman role has confined only for a Mien man who learned Chinese langugeand became ordaination. However Mien women has begun from being possessed to be a ritual representative at Mien temple, performing ritual activities, and later becoming the shawoman. At present, Mien women has created economic space by adapting ethnic dress and silver crafts for sell to visitors. Therefore Mien women could be able access the spiritual security replacing traditional beliefs and creating “Mien women identity” as “Mien shawoman” and producing “ethnic dress and silver crafts.” Nevertheless Mien women could not beexclusion from the patriarchal societybecause Mien women’s traditional beliefssystems still liveinthe husband’s home after the marriage.

มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง. ศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา

Address: เชียงราย

Email: library@mfu.ac.th

Name: พลวัฒ ประพัฒน์ทอง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: ประสิทธิ์ ลีปรีชา

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Name: ภัททิรา วิภวภิญโญ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2559

Issued: 2560

Modified: 2020-04-29

Issued: 2560-09-06

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: วพ. DS570.Y35 ร122บ 2559

tha

DegreeName: ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สังคมศาสตร์

Grantor: มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

©copyrights มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Ratason Srisombat.pdf	11.82 MB	187	2025-09-27 14:46:12

ใช้เวลา

0.03766 วินาที