แนวทางการประยุกต์ใช้สติและสัมปชัญญะเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการแก้ปัญหาของพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินบริษัทการบินไทย

Name: นายณฐเมศร์ วงศ์ศุภาพัฒน์

keyword: การบินไทย

Abstract: บทคัดย่อ วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์ (๑) เพื่อศึกษาหลักธรรมที่เกี่ยวกับสติและสัมปชัญญะที่ปรากฏในในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท (๒) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาในการทำงานบนเครื่องบินของพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินบริษัทการบินไทย (๓) เพื่อศึกษาแนวทางในการประยุกต์ใช้สติและสัมปชัญญะเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการแก้ปัญหาของพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินของบริษัทการบินไทย งานวิจัยชิ้นนี้เป็นการศึกษาเอกสารเรื่องสติและสัมปชัญญะที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท โดยค้นคว้าเอกสารหลักฐานจาก พระไตรปิฎก อรรถกถา หนังสือ และเอกสารที่เกี่ยวข้องกับองค์ธรรมข้างต้น และการวิจัยเชิงบรรยาย (Descriptive Method) โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-Depth Interview) เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงจากพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน เป็นหญิงจำนวน ๕ คน และชายจำนวน ๕ คน รวมทั้งสิ้น ๑๐ คน ผลการวิจัยพบว่าพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินที่ปฏิบัติธรรมด้วยการเจริญสติตามแนวทางมหาสติปัฏฐานสูตร ได้ประพฤติปฏิบัติตามหลักคำสอนในส่วนที่เป็นวิปัสสนาธุระ หรือ งานของจิต โดยมุ่งหวังผลของการเจริญสติ คือ การหลุดพ้นจากเครื่องผูกพันธนาการของกิเลสและตัณหา เพราะว่า มหาสติปัฏฐานนี้เป็นทางสายเอก เป็นทางสายเดียวที่จะนำเวไนยสัตว์ให้สามารถหลุดพ้นจากอุปกิเลสเครื่องเศร้าหมองของใจได้ ทั้งนี้ผู้เจริญสติพึงมีสติกำหนดระลึกรู้อยู่ในกายานุปัสสนา (การพิจราณารู้กายในกาย) เวทนานุปัสสนา (การพิจราณารู้เวทนาในเวทนา) จิตตานุปัสสนา (การพิจราณารู้จิตในจิต) และธรรมานุปัสสนา (การพิจราณารู้ธรรมทั้งหลายในธรรมทั้งหลาย) ผลการปฏิบัติธรรมด้วยการเจริญสติตามแนวมหาสติปัฏฐานพบว่า ผู้ปฏิบัติมีพัฒนาการไปในทางที่ดีขึ้น โดยการเปรียบเทียบผลก่อนและหลังการปฏิบัติธรรมด้วยการเจริญสติ พบว่า ผู้ปฏิบัติสามารถควบคุมอารมณ์ตนเองได้ดีกว่าเดิม มีสติระลึกรู้ในการทำงาน เข้าใจคนอื่นได้ดี ปรับสภาวะทางจิตให้ยืดหยุ่นได้ มีความตั้งใจมั่น หรือทำให้มีสมาธิจิตที่ยาวนานกว่าเดิม ทำให้เกิดปัญญาในการแก้ไขปัญหาต่างๆในชีวิตประจำวันได้ และผลมุ่งประสิทธภาพหลังจากปฏิบัติธรรมด้วยการเจริญสติเป็นประจำ ทำให้ผู้ปฏิบัติธรรมมีจิตใจที่เมตตาต่อคนอื่น โดยให้การช่วยเหลืองานสังคม เป็นจิตอาสา เสียสละบำเพ็ญประโยชน์หรือมีจิตสาธารณะ ยังประโยชน์สุขให้เกิดแก่ตน ครอบครัวและบุคคลที่เกี่ยวข้องได้ดียิ่งขึ้น

Abstract: Abstract The purposes of this study are threefold: (1) to study Sati and Sampajañña teaching in Theravāda Buddhist scriptures, (2) to study the problem conditions on aircraft of Thai Airways flight attendants, and (3) to study how to apply Sati and Sampajañña to improve problem solving skills of Thai Airways flight attendants. Document research, descriptive method, and in-depth interview were used for this study. The researcher have searched the information about Sati and Sampajañña teaching in Theravada Buddhist scriptures from Tipiṭaka, commentary, books, and other related researches. For the descriptive method, the in-depth interview was conducted with a selected sample from a purposive population of Thai Airways flight attendants. The samples are five female and five male flight attendants. The result shows that the flight attendants who have practiced meditation according to the ‘Mahasatipatthāna Sutta’ are followed the Buddhist teaching and engaged in mind development. The aim of mind development is to be able to release from defilement and desire. The ‘Mahasatipatthāna Sutta’ is the only direct way that leads to liberation. This is done by practicing mindfulness as regards the body, feelings, thoughts, and ideas which are called Kāyānupassanā, Vedanānupassanā, Cittānupassanā, Dhammā-nupassanā respectively. The result of practicing meditation according to the ‘Mahasatipatthāna Sutta’ shows that the practitioners have gained self development. The comparison between before and after practicing meditation shows that the practitioners have gained self control, be able to compose oneself on task upfront, understand other people, flexible mind set, stable and longer concentration which leads to intellectual development and be able to solve the problems in daily life. The effective result of practicing meditation regularly shows that the practitioners have gained loving-kindness toward others by joining in social work as a volunteer spirit which resulted in positive benefit of happiness including oneself, family, and friends.

Mahachulalongkornrajavidyalaya University

Address: BANGKOK

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระสุธีธรรมานุวัตร, ผศ. ดร.ป.ธ.๙., M.A., Ph.D.

Name: ดร. ประพันธ์ ศุภษร ป.ธ.๗, พธ.บ., ศศ.ม. (พุทธศาสนศึกษา)พธ.ด. (พระพุทธศาสนา)

Name: ดร. พุทธชาติ แผนสมบุญ วท.บ., วท.ม., พธ.ด. (พระพุทธศาสนา)

Issued: 2556-10-03

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ใช้เวลา

0.021297 วินาที