การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อเป็นเครื่องมือในการปรับเปลี่ยนภาวะบกพร่องทางความรัก

Name: นางสาวอายุษกร งามชาติ

keyword: ความรัก

Abstract: บทคัดย่อ วิทยานิพนธ์เรื่องการบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อเป็นเครื่องมือในการปรับเปลี่ยนภาวะบกพร่องทางความรักนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ ได้แก่ ๑) เพื่อศึกษาภาวะบกพร่องทางความรักและการปรับเปลี่ยนภาวะบกพร่องทางความรักในจิตวิทยาตะวันตก ๒) เพื่อศึกษาภาวะบกพร่องทางความรักและการปรับเปลี่ยนภาวะบกพร่องทางความรักในหลักพุทธธรรม ๓) เพื่อการบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อเป็นเครื่องมือในการปรับเปลี่ยนภาวะบกพร่องทางความรัก ผลการวิจัยพบว่า ภาวะบกพร่องทางความรักตามทฤษฎีจิตวิทยาตะวันตก คือภาวะของความต้องการความรัก ภาวะที่รู้สึกขาดแคลนความรักจึงแสวงหาเพื่อมาเติมตามความต้องการให้เต็ม เป็นภาวะของความรักที่ไม่มีวุฒิภาวะ ต้องพึ่งพิงความสุขของตัวเองไว้กับผู้อื่น ไม่มีความเป็นอิสระในตัวเอง การปรับเปลี่ยนภาวะบกพร่องทางความรักให้เป็นภาวะความรักที่ดี ซึ่งเป็นความรักที่บรรลุศักยภาพในตัวเอง เป็นความรักที่มีวุฒิภาวะนั้น บุคคลจะต้องสร้างความศรัทธาให้เกิดขึ้นในตัวเอง พยายามเอาชนะความยึดติดกับตัวเอง มีความเชื่ออย่างมีเหตุผล สามารถที่จะแยกสิ่งที่เป็นจริงกับสิ่งที่คาดหวังออกจากกันได้ ไม่มีความคิดที่บิดเบือนความจริง มีความมั่นคงทางจิตใจและเชื่อมั่นว่าตนเองสามารถสร้างภาวะความรักที่ดีได้ โดยใช้กระบวนการปรับอารมณ์ความรู้สึก ปรับความคิด ปรับการกระทำ และปรับเป้าหมาย ส่วนภาวะบกพร่องทางความรักตามหลักพุทธธรรมอธิบายได้ด้วยคำว่า “ตัณหา” ซึ่งมีความหมายถึง ความปรารถนา ความต้องการ จึงเกิดกระบวนการในการแสวงหา และยึดติดถือมั่นในการครอบครองเป็นเจ้าของด้วยความหวงแหน โดยจำแนกได้ ๒ ประเภทคือ ภาวะบกพร่องทางความรักด้วยอำนาจของตัณหา และภาวะบกพร่องทางความรักด้วยอำนาจทิฏฐิซึ่งเมื่อกล่าวถึงในระดับปรมัตถ์ก็คือจิตที่ประกอบด้วยโลภมูลจิตนั่นเอง และการอธิบายความภาวะบกพร่องทางความรักในพุทธธรรมด้วยคำว่าตัณหานั้นมีความหมายกว้างกว่าการอธิบายภาวะบกพร่องทางความรักในจิตวิทยาตะวันตก และการปรับเปลี่ยนภาวะบกพร่องทางความรักในพุทธธรรมนั้น จำเป็นต้องปรับสภาพจิตใจของบุคคลให้อ่อนโยน ปรับเปลี่ยนความคิดของบุคคลให้มีความคิดดีมีเมตตาต่อตนเองและผู้อื่น ไม่คิดเบียดเบียนหรือคิดร้ายทำลายตนเองและผู้อื่น มีความเห็นที่ถูกต้อง เข้าใจในกฎแห่งกรรม หมั่นพัฒนาตนให้ดำรงชีวิตอย่างมีสติอยู่กับปัจจุบัน เพื่อที่จะสามารถสร้างความสุขทางใจให้กับตนเองได้ เมื่อบุคคลปรับสภาพจิตใจให้อ่อนโยนมีเมตตา มีความสุขสงบได้ ก็นำไปสู่ความรักที่ดีงาม แสดงออกทางกายและวาจาที่เปี่ยมด้วยเมตตา ทั้งนี้ก็เนื่องมาจากจิตใจที่เปี่ยมด้วยเมตตา เป็นภาวะความรักที่ดีงาม เมื่อศึกษาองค์ความรู้ทั้งสองสาขาวิชาและนำประเด็นที่สอดคล้องกันมาผสมผสานเพื่อบูรณาการร่วมกัน ทำให้เกิดองค์ความรู้ใหม่ คือ การปรับเปลี่ยนภาวะบกพร่องทางความรักเชิงพุทธบูรณาการ โดยใช้หลักการของจิตวิทยาตะวันตกเป็นกรอบ คือ การปรับอารมณ์ความรู้สึก การปรับความคิด การปรับพฤติกรรม และการปรับเป้าหมาย และนำหลักพุทธธรรมมาบูรณาการร่วมกับหลักการของจิตวิทยาที่เป็นกรอบนั้น โดยการนำบุคคลให้กลับมามีสติอยู่กับปัจจุบัน และนำกุศลธรรมมาแทนที่อกุศลธรรม เพื่อปรับเปลี่ยนความรู้สึกทางลบให้กลายเป็นบวก การใช้กุศโลบายในการระงับความโกรธเคือง เพื่อให้เกิดความคิดให้อภัย รวมทั้งการปรับเปลี่ยนความคิด ให้รู้จักคิดอย่างมีเหตุผล ไม่มีความคิดที่บิดเบือน สามารถปรับเปลี่ยนความคิดที่เป็นไปในแง่ลบ ซึ่งเป็นปัจจัยให้เกิดอารมณ์ความรู้สึกเชิงลบ เกิดความคิดในแง่บวก ซึ่งเป็นปัจจัยให้เกิดความรู้สึกเชิงบวก และนำหลักคำสอนไตรลักษณ์ และการอธิบายตามเหตุปัจจัยในพุทธธรรมมาบูรณาการให้เข้าใจสิ่งต่างๆที่เกิดขึ้นตามสภาพความเป็นจริงอย่างผู้ที่เข้าใจธรรมชาติว่าสิ่งต่างๆนั้นล้วนมีความเปลี่ยนแปลงเป็นธรรมดา ไม่สามารถคงสภาพเดิมได้ตลอดไป เพราะทุกอย่างในโลกนั้นไม่มีตัวตนที่เที่ยงแท้ถาวร ทุกสิ่งทุกอย่างเกิดขึ้นตามเหตุตามปัจจัย เมื่อปรับเปลี่ยนความคิดอย่างมีเหตุผลได้แล้วย่อมเป็นปัจจัยในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้เกิดพฤติกรรมที่ดีงามได้ต่อไป รวมทั้งปรับเปลี่ยนเป้าหมายจากการที่มุ่งเน้นสิ่งต่างๆเข้ามาหาตนเองให้ขยายขอบเขตในการเกื้อกูลเพื่อผู้อื่นด้วย เนื่องจากความปรารถนามุ่งเน้นที่ตัวเองย่อมจะส่งผลให้บุคคลประสบกับภาวะบกพร่องทางความรักได้ จึงจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนเป้าหมายให้มีขอบเขตขยายกว้างขวางแผ่ไปเพื่อเกื้อกูลแก่ผู้อื่น

Abstract: ABSTRACT This disrtation entitled “The Integration of the Buddhist Principles in the Modification of Deficiency in love” has the objectes : 1. to study the deficient love and modification deficiency love in western psychology. 2. to study the deficient love and modification of the deficient love in Buddha Dhamma. 3. to integrate the Buddha Dhamma to be the instrument in modification of the deficient love. The result of the research proves that the deficient love in western psychology is the condition of need in love, the lack of love and the seeking for love to fulfil the desire . It is an immature love and must depend on others for the happiness of oneself . To modify deficient love to be a good love, an actualizing love or mature love, a person must create faith in his or her mind and try to conquer narcissism . There is a reasonable belief which can separate an expectant thing from fact. There is a stable mind. There is a confidence to develop good love by adjusting the temper, thought, behaviour, and aim of a person . In the Buddha Dhamma, the deficient love can explain the word “Taṇhā” which means to wish, seek and then adhere to the possession with the jealousy. There are 2 types, i.e. deficient love by Taṇhā and deficient love by Ditthi, which are, in the ultimate truth, composed of consciousness rooted in greed (Lobha Mūla Citta) . Buddha Dhamma explains the deficient love with wider meaning than the western psychology. The modification of deficient love in Buddhism has to adjust gentlely the person’s state of mind, change the person’s thought to be good and build the kind mind to oneself and others, not to exploit or have malice to destroy oneself and others. Other person must have a correct opinion, and the understanding in the Law of Kamma, and develop his or her mindful life in order to develop his or her happy mind . When a person has a gentle mind and kindness, he or she will be happy and calm. As a result, he or she will be happy about good love. And he or she will have a good action and good love. After the researcher studies and integrates the Buddhist knowledge and the western psychology, the resultant new dissertation is the integrated Buddhist modification of deficient love based on the frame of western psychology : adjustment of one’s temper, feeling, behavior and aim . Furthermore the researcher integrates the Buddhist moral codes with the cooperation of the principles of the psychology that are the frames by bringing the person back to mindfulness, and using the virtues doctrines instead of bad doctrines for changing the negative feeling to become positive. To suppress the anger is the forgiveness. The change of thought is the reasonable thought which is the factor in changing the negative feeling to be positive. Positive thought is the factor to cause the positive feeling to arise and understand the Three characteristic which cause us to understand the Buddhist moral codes. When one can adjust the thought reasonably , one can adjust one’s behaviour and target from aiming at oneself to others.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระสุธีธรรมานุวัตร (เทียบ สิริญาโณ), ป.ธ.๙, M.A., Ph.D.

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: รศ.ดร.วัชระ งามจิตรเจริญ, ป.ธ.๙, พธ.บ., M.A. (ปรัชญา), อ.ด. (ปรัชญา)

Name: ดร.ชัยสิทธิ์ ทองบริสุทธิ์, ป.ธ.๓, พธ.บ., M.A. (ปรัชญา), M.A. (จิตวิทยาประยุกต์และการบริการทางจิตวิทยา), Ph.D. (จิตวิทยา)

Issued: 2556-09-27

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ใช้เวลา

0.029846 วินาที