การศึกษาวิเคราะห์หลักธรรมในวรรณกรรมคำสอนของพระราชประสิทธิคุณ (สุนันท์ สุภาจาโร)

Name: พระศุภกร สิทฺธิญาโณ (สิมมา)

keyword: วิเคราะห์หลักธรรม

Abstract: บทคัดย่อ วิทยานิพนธ์เรื่อง “การศึกษาวิเคราะห์หลักธรรมในวรรณกรรมคำสอนของ พระราชประสิทธิคุณ (สุนันท์ สุภาจาโร)” มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาชีวประวัติ และผลงานด้านวรรณกรรมคำสอนของพระราชประสิทธิคุณ (สุนันท์ สุภาจาโร) (๒) เพื่อศึกษาวิเคราะห์หลักธรรมในวรรณกรรมคำสอนของพระราชประสิทธิคุณ (สุนันท์ สุภาจาโร) (๓) เพื่อศึกษาคุณค่าและความสำคัญของวรรณกรรมคำสอนของพระราชประสิทธิคุณ (สุนันท์ สุภาจาโร) ผลจากการศึกษา พบว่า พระราชประสิทธิคุณ (สุนันท์ สุภาจาโร) เป็นพระสงฆ์ที่มีความรู้ความสามารถโดดเด่นอีกรูปหนึ่ง ในการเผยแผ่หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาไปสู่ประชาชน เนื่องจากท่านเป็นรัตตัญญูที่เดินทางผ่านกาลเวลาและเหตุการณ์ต่างๆมาอย่างยาวนาน และเป็นพหูสูตที่ทรงไว้ซึ่งองค์ความรู้และภูมิปัญญาต่างๆ มากมาย อันเกิดจากการเรียนรู้ เก็บเกี่ยวประสบการณ์ต่างๆ แล้วถ่ายทอดองค์ความรู้และภูมิปัญญาเหล่านั้น ผ่านการประพันธ์วรรณกรรมคำสอนเป็นภาษาถิ่นอีสาน มีทั้งที่เป็นวรรณกรรมร้อยแก้วและที่เป็นวรรณกรรมร้อยกรอง มีอยู่ ๕ ประเภท คือ (๑) วรรณกรรมประวัติศาสตร์ ตำนาน เช่น นิทานปู่สังกะสาย่าสังกะสี เป็นต้น (๒) วรรณกรรมคำสอน เช่น คำสอนเรื่องความกตัญญู ความขยันหมั่นเพียร เป็นต้น( ๓) วรรณกรรมนิทาน เช่น สังข์ศิลป์ชัย ขูลูนางอั้ว เป็นต้น (๔) วรรณกรรมพระพุทธศาสนา เช่น พุทธประวัติ ตอนว่าด้วย พระโพธิสัตว์เสด็จลงปฏิสนธิในพระครรภ์ของพระนางสิริมหามายา เป็นต้น (๕) วรรณกรรมเบ็ดเตล็ด เช่น ปริศนาธรรม เป็นต้นโดยการประพันธ์ในหลายรูปแบบ เช่น ลำชิงชู้ กลอนสรภัญญ์ ลำทางยาว เต้ย กาพย์เซิ้ง กลอนแปด เป็นต้น หลักธรรมที่พบในวรรณกรรมคำสอนของท่าน มีทั้งหลักคำสอนด้านจริยธรรม เช่น การพึ่งตนเอง สอนไม่ให้ประมาทในชีวิต สอนให้หมั่นทำบุญเสริมสร้างบารมี อบรมประชาชนให้เป็นคนดีห่างไกลยาเสพติด ความสามัคคี และยังพบหลักคำสอนด้านสัจธรรม เช่น อริยสัจ ๔ ไตรลักษณ์ ๓ ขันธ์ ๕ สติปัฏฐาน ๔ กรรมและ กฎแห่งกรรม และหลักคำสอนด้านความรู้และภูมิปัญญาผ่านการปริวรรต โดยการปริวรรตจากวรรณกรรมคำสอนต้นฉบับเดิมที่เป็นอักษรไทยน้อยและอักษรธรรมมาเป็นภาษาถิ่นอีสาน เช่น เรื่อง ธรรมดาสอนโลก ท้าวกำพร้าจันทร์สมุทรและ ชนะสันทะชาดก เป็นต้น จึงเป็นการสืบต่อองค์ความรู้และภูมิปัญญาที่แฝงอยู่ในวรรณกรรมเหล่านั้นให้คงอยู่สืบไป คุณค่าที่พบในวรรณกรรมคำสอนของท่านมีหลายๆ ด้านด้วยกัน เช่น ด้านผดุงสังคมให้เข้มแข็ง ด้านอนุรักษ์และส่งเสริมองค์ความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่น ด้านส่งเสริมจิตวิญญาณ ด้านเผยแผ่หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ ยังมีความสำคัญในแง่ต่างๆ เช่น ความสำคัญในแง่ศาสนา เป็นการถ่ายทอดภูมิปัญญา สะท้อนการดำรงชีวิตของคนในท้องถิ่น เป็นการอบรมสั่งสอน ถ่ายทอดประวัติศาสตร์และความสำคัญในแง่ของการศึกษาอีกด้วย

Abstract: Abstract Three objectives of this research “An Analytical Study of the Dhamma in Teaching Literature of Most Venerable Phrarajprasithikhun (Sunan Suphãcãro)” were (1) to study Phrarajprasithikhun’s biography and teaching literary works, (2) to study analytically the Buddhist principles in Phrarajprasithikhun’s teaching literary words, and (3) to study the value and importance of Phrarajprasithikhun’s teaching literary words. A result of this study was found that Phrarajprasithikhun was one of the well-known Buddhist monks to propagate the Buddhist principles toward the communities. Because he was born for many years, he had experienced a lot of events and was one of learned monks about the worldly and religious knowledge. By this way, he was ready to show his knowledge and experience through the teaching literature: prose and poems written in Isan local language. His teaching literary works were divided into five types: (1) history literature such as Pusangkasa Yasangkasi, (2) teaching literature such as the teaching of gratitude and effort, (3) fox tales such as Sang Sin Chai and Khulunang-ua, (4) Buddhist literature such as the Buddha’s biography in the section of Bodhisatta coming to Sirimahamaya’s pregnancy, (5) miscellaneous literature such as Dhamma puzzle. These types of literature were written in many aspects: Lamchingchu, Klonsalapanya, Lamthangyaw, Tey, Kapchirng, Klonpaed, etc. Dhamma seen in the teaching literature covered both ethical teachings such as ability to help oneself, carefulness, fulfillment of merit, freedom from the habit-forming drug, harmony, and Buddhist truths, i.e. Four Noble Truths, Three Characteristics, Five Aggregates, Four Foundations of Mindfulness, and Law of Kamma. The teachings about general knowledge and local knowledge was represented through changing the letters by changing Thai-noy scripts and Dhamma scripts into Isan local scripts such as Dhammada-sonlok, Doakamprachansamut and Chanasandachadok. All of these literary works kept all principles and local knowledge in literary works for the next generation. Value in Phrarajprasithikhun’s teaching literary works was found in many aspects such as promotion of stronger societies, preserve of ideas and local knowledge, promotion of mental development, and propagation of Buddhist principles. Moreover, it was also seen in many branches of knowledge such as religions, preserve of local knowledge, representation of local life, histories, and important education.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระกิตติญาณโสภณ, ป.ธ.๕, ศน.บ., M.A ,Ph.D.(Bud.)

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระมหามิตร ฐิตปญฺโญ, ป.ธ.๔ , พธ.บ., พธ.ม.Ph.D. (Bud.)

Name: ดร.ประยูร แสงใสป.ธ.๔, พ.ม., พธ.บ., M.A.(Ed.), P.G.Dip. in Journalism, Ph.D. (Ed.)

Issued: 2556-09-09

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ใช้เวลา

0.018354 วินาที