ยุทธศาสตร์การบริหารการพัฒนาพื้นที่ป่าต้นน้ำลุ่มแม่น้ำน่านตอนบน

The administration development strategy of the upper Nan wastershed

Name: เพลิน ขวัญนาค

keyword: ทรัพยากรธรรมชาติ

ThaSH: ทรัพยากรธรรมชาติ -- การอนุรักษ์และพัฒนา

Classification :.DDC: 354.334

ThaSH: การจัดการลุ่มน้ำ

Abstract: การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการวิจัยดังนี้ 1) เพื่อศึกษาลักษณะพื้นที่ป่าต้นน้ำน่านตอนบน 2) เพื่อศึกษาวิถีชีวิตชุมชนพื้นที่ป่าต้นน้ำน่านตอนบน 3) เพื่อศึกษาลักษณะการเพาะปลูกในพื้นที่ป่าต้นน้ำน่านตอนบน 4) เพื่อศึกษากระบวนการบริหารและการพัฒนาพื้นที่ป่าต้นน้ำน่านตอนบน 5) เพื่อศึกษายุทธศาสตร์การบริหารการพัฒนาพื้นที่ป่าต้นน้ำน่านตอนบน 6) เพื่อศึกษายุทธศาสตร์การบริหารการพัฒนาพื้นที่ป่าต้นน้ำน่านตอนบน ที่ประกอบด้วยระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณที่ใช้กับกลุ่มตัวอย่างที่เป็นประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ 3 ตำบล จ้านวน 385 คน ที่ได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน จากประชาชนทั้งหมด 11,538 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามแบบมาตราส่วนประเมินค่า 4 ระดับ มีค่าความเชื่อมั่น 0.89 และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพในการศึกษากับกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้เกี่ยวข้องกับการกำหนดนโยบาย พบว่า การจัดการพื้นที่ป่าต้นน้ำ จ้านวน 25 คน และกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้ปฏิบัติตามนโยบาย จ้านวน 56 คน ซึ่งได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ เชิงลึก และการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้ด้วยการแปลความ การตีความ และวิเคราะห์ความ ผลการวิจัยพบว่า 1) พื้นที่ป่าต้นน้ำส่วนมากเป็นป่าเกิดขึ้นตามบริเวณที่ลาดชันตามไหล่เขา และหุบเขา ซึ่งท้าหน้าที่รักษาระบบนิเวศของพื้นที่ต้นน้ำ 2) วิถีชีวิตของประชาชนมีการผสมผสานระหว่างวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมและวิถีชีวิตแบบใหม่เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ 3) ประชาชนเริ่มปลูกพืชหลากหลายชนิด และมีการวางแผนการเพาะปลูกพืชอย่างเป็นระบบและเป็นไปตามหลักวิชาการเพิ่มมากขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม พฤติกรรมการใช้สารเคมีมีมากขึ้นควบคู่ไปกับวิทยาการเกษตรสมัยใหม่ 4) การบริหารจัดการพื้นที่ต้นน้ำน่าน จะเป็นลักษณะของความต่อเนื่องในนโยบาย และมุ่งสู่การแก้ไขปัญหาบริเวณพื้นที่ป่าต้นน้ำอย่างครบทุกมิติ เช่น ป่า คน สัตว์ ดิน เป็นต้น นอกจากนี้ 5) การบริหารจัดการพื้นที่ต้นน้ำน่าน ยังมีผลกระทบโดยตรงต่อนโยบายของรัฐบาล สภาพเศรษฐกิจ สังคม และความเป็นอยู่ของประชาชน ประการสุดท้าย 6) ยุทธศาสตร์การบริหารการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำใหม่ที่ค้นพบจากการวิจัยคือ เป้าหมายของยุทธศาสตร์ดังกล่าวต้องมุ่งเน้นให้คนอยู่กับป่าได้อย่างยั่งยืนและเกื้อกูลซึ่งกันและกันได้อย่างแท้จริง โดยใช้กฎหมายที่มีประสิทธิภาพและใช้การพัฒนาวิถีชีวิตชุมชนที่เหมาะสม รวมทั้งกฎกติกาที่ชุมชนได้มีส่วนร่วมในการกำหนดขึ้นเอง เพื่ออนุรักษ์พื้นที่ป่าในเขตชุมชนของตนให้คงอยู่ตลอดไป

Abstract: The objectives of this research were (1) to study the characteristics of the area of the Upper Nan watershed, (2) to study the folkways of communities in the Upper Nan watershed forest, (3) to study the characteristics of cultivation in the Upper Nan watershed forest, (4) to study the administrative and development processes in the Upper Nan watershed forest, (5) to study the impact of administration in the Upper Nan watershed forest, and (6) to study administration and development strategies in the Upper Nan watershed forest. Both quantitative and qualitative methods were conducted. The quantitative research population was classified into three groups: of there subdistricts. The total research population comprised 11,538 people. The research sample consisted of 385 people, based on the Krejcie and Morgan method. Stratified sampling and sample random sampling were employed. Questionnaires were used for the quantitative method. The statistics used for data analysis were frequency, means, percentage and standard deviation. For the qualitative method, in-depth interviews of 25 upper watershed policy makers and 56 focus groups about upper watershed policy implementation were conducted. Analysis of the data used content analysis and in-depth interviews in accordance with theory. The findings of this research were as follows: (1) Most of the watershed forest is community forest which occurs in areas with steep slopes, hillsides and on border lines of villages and has been preserved in order to conserve the ecosystem of the watershed areas. (2) The lifestyles of the local people integrate the traditions and modern ways together. (3) People tend to cultivate a variety of crops and systematically plan their cultivation by following academic knowledge. However, following the trend of modern agriculture, the use of chemicals has been increasing. (4) The management of the Upper Nan watershed area has shown continuity of policy and aims to resolve all aspects of the problems affecting the forests, people, animals, soils, etc. of the Upper Nan watershed area. (5) The management of the Upper Nan watershed area has directly impacted government policy, the economy, society, and the well-being of people. (6) The administration development strategies developed from this research focused on the objective of the sustainable and mutually facilitating well-being of both the people and the forest of the Upper Nan watershed. This objective could be obtained by using effective laws and appropriate self-developed lifestyles as well as by using rules created by community participation. The accomplishments of this strategies could be derived by integrating the following 4 principle aspects included (6.1) All governmental organizations concerned should create the proper rules and regulations to facilitate the sustainable living of both the people and the forest (6.2) All the non-governmental organization should integrate their capacities to support the well-being of the people in the forest (6.3) The communities have to enhance the people conscious in preserving the forest (6.4) In the effective administration of the upper Nan watershed process, the administrators should balance the governmental policy to preserve the forest and the needs of the people to servive in the mentioned forest.

มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: ปทุมธานี

Name: กษมชาติ นเรศเสนีย์.

Role: ประธานที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Created: 2556

Modified: 2556-04-26

Issued: 2556-04-26

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: วพ 354.334 พ923ย 2555

tha

DegreeName: รัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต

Level: Doctoral Degree

Descipline: รัฐประศาสนศาสตร์

Grantor: มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ฯ

©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ฯ

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Title 6.pdf	4.55 MB	574	2022-10-31 10:28:14

ใช้เวลา

-0.972074 วินาที