การพัฒนามาตรฐานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม

The development of the standard for industrial occupational training

Name: วิรัติ อัศวานุวัตร

keyword: มาตรฐานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม

ThaSH: การฝึกอาชีพ -- มาตรฐาน

ThaSH: ช่างอุตสาหกรรม -- การฝึกอบรม

Abstract: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบของกระบวนการฝึกอาชีพ ช่างอุตสาหกรรม 2) พัฒนามาตรฐานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม ตามมาตรฐานอาชีพ 3) พัฒนา คู่มือปฏิบัติงานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม การดำเนินวิจัยมี 3 ขั้นตอน คือ 1) ศึกษาองค์ประกอบของกระบวนการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม โดยการวิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสารและอื่น ๆ ภายใต้กรอบการพิจารณา 4 ด้าน คือ ด้านปฏิบัติการ ฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม ด้านการบริหารจัดการ ด้านการส่งเสริมคุณภาพการฝึกอาชีพ ช่างอุตสาหกรรม และด้านการส่งเสริมประสิทธิภาพการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม แล้วนำไปให้ ผู้ทรงคุณวุฒิประเมินความเหมาะสม 2) นำเอาองค์ประกอบด้านปฏิบัติการฝึกอาชีพ จากขั้นตอนที่ 1 มาจัดทำมาตรฐานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม ตามมาตรฐานอาชีพ แล้วนำไปให้ผู้เชี่ยวชาญ ประเมินความเหมาะสม 3) สร้างคู่มือปฏิบัติงานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม แล้วนำไปทดลองใช้ กับกลุ่มตัวอย่าง 2 กลุ่ม คือพนักงานบริษัทสายไฟฟ้าบางกอกเคเบิล จำกัด และครูผู้สอนวิชาชีพ ช่างอุตสาหกรรมโรงเรียนพระดาบส ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ประกอบของกระบวนการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม มีทั้งหมด 13 องค์ประกอบ คือ ด้านปฏิบัติการฝึกอาชีพ องค์ประกอบที่ 1 การกำหนดมาตรฐานอาชีพ องค์ประกอบที่ 2 รูปแบบหรือแผนการฝึกอาชีพ องค์ประกอบที่ 3 รูปแบบหรือแผนการประเมินผล องค์ประกอบที่ 4 การกำหนดคุณสมบัติหรือคุณวุฒิของครูผู้สอน องค์ประกอบที่ 5 การกำหนด คุณสมบัติเบื้องต้นของผู้ที่จะเข้ารับการฝึก ด้านการบริหารจัดการ องค์ประกอบที่ 6 ผู้มีส่วนร่วมใน การฝึกอาชีพ องค์ประกอบที่ 7 ค่าใช้จ่ายสำหรับการฝึกอบรม องค์ประกอบที่ 8 ความเป็นเอกภาพ ในเชิงนโยบาย และความหลากหลายในทางปฏิบัติ องค์ประกอบที่ 9 การสร้างแรงจูงใจให้กับ บุคลากรทุกฝ่าย ด้านการส่งเสริมคุณภาพการฝึกอาชีพ องค์ประกอบที่ 10 การกำหนดสมรรถนะหลัก ให้เกิดกับคนไทยทุกคน ก่อนเข้าสู่ระบบการฝึกอาชีพ องค์ประกอบที่ 11 การพัฒนาครูผู้สอน ให้สามารถทำหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพในกระบวนการฝึก โดยมีระบบรับรองคุณภาพหรือคุณวุฒิ ด้านการส่งเสริมประสิทธิภาพการฝึกกำลังคน องค์ประกอบที่ 12 ความร่วมมือเป็นเครือข่าย ระหว่างสถานศึกษากับสถานประกอบการ องค์ประกอบที่ 13 กำหนดค่าตอบแทนที่เหมาะสม แก่บุคลากรทุกฝ่าย 2) มาตรฐานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม เป็นกระบวนการที่ต้องปฏิบัติตาม มาตรฐานอาชีพ คือการกำหนดการฝึกอาชีพโดยใช้หน่วยสมรรถนะจากมาตรฐานอาชีพ ในรูปแบบ ของโมดูลการเรียนรู้ เป็นตัวกำหนดกิจกรรมต่าง ๆ ของการฝึกอาชีพในแต่ละโมดูล การเรียนรู้ ประกอบด้วย ชื่อหน่วยสมรรถนะ ชื่อโมดูล รายละเอียดโมดูล ระยะเวลาในการศึกษาในแต่ละโมดูล ร่องรอยหลักฐานของโมดูลด้านความรู้ ด้านทักษะ และด้านวิธีสอน และแนวทางการประเมินผล นอกจากนี้ผู้วิจัยได้กำหนดแผนปฏิบัติงานการฝึกอาชีพของสถานประกอบการ มี 5 ขั้นตอน คือ 1. การสำรวจความต้องการ 2. การตรวจสอบความพร้อมของกระบวนการฝึกอาชีพ 3. การทดสอบ คุณสมบัติของผู้ที่จะเข้ารับการฝึกอาชีพ 4. การฝึกอาชีพตามแนวทางที่กำหนด 5. การประเมินผล การฝึกอาชีพ 3) คู่มือการปฏิบัติงานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม ประกอบด้วย ความรู้พื้นฐาน ที่จำเป็น ได้แก่ ความรู้เกี่ยวกับคุณวุฒิวิชาชีพ และมาตรฐานอาชีพ แนวทางและขั้นตอนการปฏิบัติงาน การฝึกอาชีพ และการใช้แบบฟอร์มต่าง ๆ ในการฝึกอาชีพ ผลการประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบของกระบวนการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม โดยผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า มีความเหมาะสมทุกองค์ประกอบ ผลการประเมินความเหมาะสมของ มาตรฐานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม ตามมาตรฐานอาชีพ โดยผู้เชี่ยวชาญ พบว่า มีความเหมาะสม ทุกรายการประเมิน ผลการประเมินความเหมาะสมของคู่มือปฏิบัติงานการฝึกอาชีพช่างอุตสาหกรรม โดยกลุ่มตัวอย่างทั้ง 2 กลุ่ม พบว่า มีความเหมาะสมทุกรายการประเมิน ยกเว้นรูปแบบตัวอักษรและ ยังขาดรายละเอียดของเนื้อหา ผลการประเมินความพึงพอใจของคู่มือปฏิบัติงานการฝึกอาชีพ ช่างอุตสาหกรรม โดยกลุ่มตัวอย่าง พบว่า กลุ่มตัวอย่างพนักงานบริษัทสายไฟฟ้าบางกอกเคเบิล จำกัด ประเมินความพึงพอใจในภาพรวม ระดับมาก ( Xˉ = 3.73) และกลุ่มตัวอย่างครูผู้สอนวิชาชีพ ช่างอุตสาหกรรมโรงเรียนพระดาบส ประเมินความพึงพอใจในภาพรวม ระดับมากที่สุด (Xˉ = 4.67)

Abstract: The purposes of the research were to: 1) investigate the factors of occupational training process, 2) develop the standard for industrial occupation training, 3) develop operation handbook for the industrial occupation training. The research procedure included 3 steps. First, the study was conducted by investigating foreign models for industrial occupation training as well as the Thai model which was then, synthesized to develop the suitable industrial occupation training model for our country under 4 main aspects; the process of training for industrial occupation, management system, quality supporting system, and supporting the training efficiency. The second phase was the design and development of appropriate industrial occupational training model validated by the experts. The third phase was the try-out of the developed model on the 2 groups of employees of Bangkok Cable Co., ltd and the teachers of Phra Dabos Industrial Technician School. The results showed that there were 13 sub-factors of the 4 main aspects. The process of training for industrial occupation consists of 5 sub-factors which are career standard defining, occupational training format, evaluation criteria, trainer qualification defining, and trainee qualification defining. The management aspect includes 4 sub-factors which are occupational stake-holders, training expenses, the unity of policy, the diversity in operation, and personal motivation reinforcement. The quality supporting system consists of 2 sub-factors; competency defining and trainer development with certified system. The efficiency supporting system includes 2 sub-factors which are the cooperation of the educational institutes and the enterprises and the suitable payment for the training. The standard for industrial occupational training is a systematic process including the detail of the occupational competency which should be designed in the form of learning module. There should be activities suitable for each module, the duration of the training, skills and teaching method, and evaluation. The researcher defined 5 steps of operation; 1) needs analysis, 2) check the readiness of the occupational training, 3) test the basic quality of the trainees, 4) conduct the training courses according to the defined modules, and 5) evaluate the training. The researcher synthesized the aspects and sub-factors to define the occupational training based on standard occupational competencies including the operational handbook. The documents included necessary basic knowledge, guidelines and process for the training, and formats for occupational training. The results showed that the experts reported high appropriateness of the standard for industrial occupational training. The sample groups reported high and very high satisfaction on the operational handbook at mean = 3.73 and 4.67 respectively. The sample groups reported high appropriateness on every item except the content details and the document font to be improved.

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ. สำนักหอสมุดกลาง

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@kmutnb.ac.th

Name: สมยศ เจตน์เจริญรักษ์

Role: ที่ปรึกษาดุษฎีนิพนธ์

Email : sjjr@kmutnb.ac.th

Name: ชนะ กสิภาร์

Role: ที่ปรึกษาดุษฎีนิพนธ์

Created: 2555

Modified: 2555-11-05

Issued: 2555-11-05

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

CallNumber: ดพ DRD ว692อ

tha

DegreeName: ครุศาสตร์อุตสาหกรรมดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: วิจัยและพัฒนาหลักสูตร

Grantor: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ

©copyrights มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	B15582796.pdf	4.63 MB	129	2024-12-07 15:25:24

ใช้เวลา

0.038893 วินาที