ศึกษาเปรียบเทียบประเพณีเกี่ยวกับการเกิดในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทกับสังคมไทย

A Comparative Study of Birth Tradition in Theravada Buddhist Text and Thai Society

Name: พระธวัชชัย ญาณธโร (ศิริสุขชัยวุฒิ)

keyword: ประเพณี

Abstract: ในวิทยานิพนธ์ฉบับนี้เป็นวิทยานิพนธ์เชิงคุณภาพ (Document Reserch) ผู้วิจัยมุ่งศึกษาวิเคราะห์แนวคิดเรื่องประเพณีที่เกี่ยวกับการเกิดในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทกับสังคมไทยโดยผู้วิจัยกำหนดวัตถุประสงค์ไว้ ๓ ประการ คือ (๑) ศึกษาประเพณีเกี่ยวกับการเกิดในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาเถรวาท (๒) ศึกษาประเพณีเกี่ยวกับการเกิดในสังคมไทย (๓) ศึกษาเปรียบเทียบประเพณีเกี่ยวกับการเกิดในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทกับสังคมไทย ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อแรกพบว่า พระพุทธศาสนาเถรวาทได้กล่าวถึงการเกิดว่าเป็นกระบวนการหนึ่งของการได้ชีวิต โดยมีหลักธรรมที่สนับสนุนการเกิดคือ หลักอิทัปปัจจยตา หลักปฏิจสมุปปบาท กรรมและสังสารวัฏ ประเพณีที่เกี่ยวกับการเกิดในพุทธกาลมี ๒ ระดับ คือ ราชสำนัก และ ประชาชนทั่วไป โดยมีความเกี่ยวข้องกับพิธีกรรมความเชื่อทางศาสนาพราหมณ์และศาสนาอื่น ๆ พระพุทธศาสนาเห็นว่า การมีประเพณีเกี่ยวกับการเกิด เป็นสิ่งที่มีประโยชน์ในฐานะที่เป็นเครื่องมือทำให้มนุษย์รู้จักคุณค่าของการเกิด และทำให้มนุษย์ได้มีโอกาส มีปฏิสัมพันธ์กันในประเพณีเกี่ยวกับการเกิดในแต่ละครั้ง ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อที่สองพบว่า การเกิดในทางสังคมไทย ได้แก่ ๑. การคลอดออกจากครรภ์มารดาแล้วมีชีวิตอยู่ ๒. ในทางกฎหมาย หมายถึง การคลอดออกจากครรภ์มารดาแล้วมีสภาพของความเป็นบุคคลตามกฎหมาย โดยการอธิบายตามหลักทางวิทยาศาสตร์ การเกิดเริ่มจากเชื้ออสุจิของผู้ชาย ผสมกับไข่ของผู้หญิงขณะมีเพศสัมพันธ์ ทำให้เกิดการพัฒนาการของชีวิตขึ้น ซึ่งการเกิดในสังคมไทยมีประเพณีเข้ามาเกี่ยวข้องหลายประการ สรุปแบ่งออกเป็น ๒ ระดับ เช่นเดียวกัน ประเพณีเกี่ยวกับการเกิดในสังคมไทยให้คุณค่าอยู่หลายประการคือ คุณค่าในการเกิดเป็นมนุษย์ คุณค่าในการทำความดี และ คุณค่าในการตอบแทนบิดามารดา เป็นต้น ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อที่สามพบว่า เมื่อเปรียบเทียบประเด็นเกี่ยวกับการเกิด ในพระพุทธศาสนากับสังคมไทยพบว่า มีมุมมองเกี่ยวกับการเกิดคล้ายคลึงกัน คือ เห็นว่าการเกิดเป็นเรื่องของเหตุปัจจัย การเกิดเป็นเรื่องของธรรมชาติ แต่มีความแตกต่างกันในประเด็นเกี่ยวกับจิตวิญญาณ เนื่องจากพระพุทธศาสนาเห็นว่า การเกิดจะสมบูรณ์เมื่อมีวิญญาณมาปฏิสนธิ ส่วนการเกิดในสังคมไทยตามทัศนะของวิทยาศาสตร์ ไม่ระบุถึงวิญญาณหรือสัตว์ที่จะมาเกิด ประเพณีเกี่ยวกับการเกิดทางพระพุทธศาสนาและสังคมไทย มีความแตกต่างกันทั้งในส่วนของพิธีการและความเชื่อ ส่วนที่คล้ายกันคือ เป็นการสร้างขวัญและกำลังใจให้แก่มารดาผู้ให้กำเนิดและบุตรที่เกิด

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระเทพปริยัติเมธี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: อธิเทพ ผาทา

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: แสวง นิลนามะ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2554

Modified: 2555-08-03

Issued: 2555-08-03

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	1192554.pdf	2.33 MB	69	2025-03-31 01:03:17

ใช้เวลา

0.027128 วินาที