การศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมของชาวบ้านแก้งที่มีต่อพระธาตุหนองสามหมื่น ตำบลบ้านแก้ง อำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ

A Study of Believe and Ritual of Ban Kaeng Villages' People toward Nongsammeun Pagoda, Ban Kaeng District, Phukhieo Sub-district, Chaiyaphum Province

Name: พระครูวรเจติยาภิรักษ์ (นิรันดร์)

keyword: ความเชื่อ พิธีกรรม

Abstract: วิทยานิพนธ์เรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษาประวัติและพัฒนาการเกี่ยวกับความเชื่อ และพิธีกรรมของชาวบ้านแก้งที่มีต่อพระธาตุหนองสามหมื่น ตำบลบ้านแก้ง อำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ ๒) เพื่อศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมของชาวบ้านแก้งที่มีต่อพระธาตุหนองสามหมื่น และ ๓) เพื่อศึกษาประโยชน์ของความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อวิถีชีวิตของชาวบ้านแก้ง ตำบลบ้านแก้ง อำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ ผลการวิจัยพบว่า พระธาตุหนองสามหมื่น เชื่อว่าเป็นพระธาตุที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า ตามตำนานกล่าวว่าน่าจะสร้างประมาณ พ.ศ. ๕๐๐ ในสมัยเดียวกันกับพระธาตุบังพวน โดยพญาจันทรบุรี แห่งนครเวียงจันทน์ ต่อมาพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชกษัตริย์แห่งนครเวียงจันทน์ได้บูรณะขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๑๐๑ ซึ่งมีรูปแบบทางด้านศิลปกรรมที่ได้พัฒนาการสืบต่อมาจากพระธาตุบังพวนและพระธาตุวัดเทพพลประดิษฐาราม จังหวัดหนองคาย พระธาตุหนองสามหมื่นมีความสำคัญทางด้านศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี ประชาชนชาวตำบลบ้านแก้งมีความเชื่อว่า พระธาตุมีความศักดิ์สิทธิ์มาก มีเทวดาอารักษ์สถิตอยู่ สามารถดลบันดาลให้ผู้ที่ศรัทธาซึ่งกระทำการสักการบูชาแคล้วคลาดปลอดภัย เป็นสิริมงคลทั้งต่อตนเองและครอบครัว จึงได้มีจัดพิธีกรรมการบูชาพระธาตุเป็นบุญประเพณีประจำปีอีกด้วย คือ พิธีเจริญพระพุทธมนต์สมโภช พิธีสรงน้ำ พิธีถวายดอกคูณ พิธีบวงสรวง พิธีรำถวาย พิธีจุดบั้งไฟถวาย พิธีถวายปราสาทผึ้ง พิธีก่อพระเจดีย์ทราย และพิธีเปลี่ยนผ้าห่ม ซึ่งได้ปฏิบัติสืบต่อกันมาเป็นเวลานานจนเท่าทุกวันนี้ ชาวตำบลบ้านแก้งได้รับประโยชน์จากความเชื่อและพิธีกรรมที่มีต่อพระธาตุหนองสามหมื่น เป็นเพราะได้สร้างวิถีชีวิตชุมชนให้มีความมั่นคงและเข้มแข็งทั้งการเมือง การปกครองท้องถิ่น เศรษฐกิจ การท่องเที่ยว การศึกษา ศิลปวัฒนธรรม จนสามารถหล่อหลอมจิตใจชาวพุทธให้เป็นอันเดียวกันได้ เพราะความเชื่อและความศรัทธาที่มีต่อองค์พระธาตุที่มั่นคง อีกทั้งยังได้เป็นแหล่งเรียนรู้ เป็นศูนย์กลางการศึกษา และการปฏิบัติธรรมเพื่อการเข้าถึงพระรัตนตรัยของพุทธศาสนิกชนได้เป็นอย่างดี

Abstract: The main objectives of this thesis are: to study the history and the development of believe and ritual of Ban Kaeng Villages' People toward Nongsammeun Pagoda, Ban Kaeng District, Phukhieo Sub-district, Chaiyaphum Province and to study analytically the benefit of belief and ritual regarding its influence over the living of Ban Kaeng Villages' People. The result of the study found that Nongsammeun Pagoda was one of the ancient Pagoda. Historically, it was built in 500 BE. as the same period of Bangpuang Pagoda that was built by Phraya Chantaburi, the King of Nakhonveingchan (present day Laos). Later, Phrachao Chaijetthadhiraja, the King of Nakhonveingchan, reconstructed the Pagoda in 2101 BE. by following Buddhist art's style of Bangpuang Pagoda and Wat Theppalapradittharama, Nongkhai Province. Nongsammeun Pagoda played very important role to the development of culture, rite, and ritual of the people in Ban Kaeng Village. People believe that Nongsammeun Pagoda was a holy Pagoda; therefore, they always play worship to the Pagoda and some requesting for good luck and fortunate. Those practices still exist in these modern days. Moreover, annually there are many kinds of rite and ritual preferment which are processed in respecting to the Pagoda. Positively, such belief and ritual practices have a great impact on the ways of living of Ban Kaeng Villages' People. They live in peace and united. More importantly, that faithful belief and ritual of Ban Kaeng Villages' People toward Nongsammeun Pagoda contributes several progress to Ban kaen District such as educational institute, economic, culture, and educational centre.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระมหาประมวล ฐานทตฺโต

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: พระมหาดาวสยาม วชิรปญฺโญ

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: โสวิทย์ บำรุงภักดิ์

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2554

Modified: 2555-07-30

Issued: 2555-07-30

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	572554.pdf	6.25 MB	477	2024-03-12 22:58:06

ใช้เวลา

0.026311 วินาที