กระบวนการสร้างความเข้าใจเรื่องความเจ็บป่วยตามแนวพุทธศาสนาเถรวาท

The Process of Comprehension on Sickness according to Theravada Buddhism

Name: เกตุมณี พรมเถื่อน

keyword: ความเจ็บป่วย

Abstract: งานวิจัย เรื่อง กระบวนการสร้างความเข้าใจเรื่องความเจ็บป่วยตามแนวพระพุทธศาสนาเถรวาท มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการคือ(๑)เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องความเจ็บป่วยในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท (๒) เพื่อศึกษากระบวนการสร้างความเข้าใจเรื่องความเจ็บป่วยตามแนวพระพุทธศาสนา (๓) เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้กระบวนการสร้างความเข้าใจเรื่องความเจ็บป่วยตามแนวพระพุทธศาสนากับสังคมไทยปัจจุบัน ผู้วิจัยได้ทำการวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary Research) โดยการศึกษาข้อมูลจากเอกสารปฐมภูมิ คือ พระไตรปิฎก และเอกสารทุติยภูมิ ได้แก่ อรรถกถา ฎีกา อนุฎีกา หนังสือ และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง แล้วนำมาวิเคราะห์สังเคราะห์ข้อมูลโดยลำดับ ผลการวิจัยพบว่า พระพุทธศาสนาได้กล่าวถึงกระบวนการเรื่องความเจ็บป่วยว่าเป็นกระบวนการทางธรรมชาติซึ่งทุกคนและสรรพสัตว์ต่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ได้แก่ ๑. แนวคิด เรื่อง ความหมายของความเจ็บป่วยตามแนวพระพุทธศาสนาเถรวาท ๒ ความหมาย คือ โรคทางกาย (กายิกโรโค)และ โรคทางใจ (เจตสิกโรโค) และยังบอกความหมายของความเจ็บป่วย รวมถึงวิธีการรักษาความเจ็บป่วย หลักธรรมทางพุทธศาสนามาใช้ในการรักษา บรรเทาอาการได้ ๒. แนวคิด เรื่อง ความเจ็บป่วยตามแนวพระพุทธศาสนาเถรวาทนั้น สอนให้ทำทำความเข้าใจ เรียนรู้ ถึงกระบวนการของความเจ็บป่วยด้วยการดูแลรักษา วิธีการต่าง ๆ ในการรักษาความเจ็บป่วย ๓. แนวคิด เรื่อง ความเจ็บป่วยตามแนวพระพุทธศาสนาเถรวาทนั้น มีแนวคิดเพื่อการประยุกต์ใช้กระบวนการในการสร้างความเข้าใจเรื่องความเจ็บป่วยตามแนวพระพุทธศาสนา ซึ่งสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการดำรงชีวิตตามแนวพระพุทธศาสนาในสังคมไทยปัจจุบัน ดังนั้น จากการศึกษาเรื่องความเจ็บป่วยในทางพระพุทธศาสนานั้น สามารถสรุปได้ว่าในทางพระพุทธศาสนา มีวิธีการในการแก้ปัญหาด้วยการเจริญสติปัญญา โดยใช้หลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้ามาใช้ในการรู้เท่าทันความเจ็บป่วย การแก้ปัญหาเมื่อเกิดอาการ หรือการบรรเทาทุกข์จากอาการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้น ด้วยการแก้ไขปัญหาด้วยสติและสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในกระบวนการเรื่องความเจ็บป่วยกับสังคมไทยในปัจจุบันได้

Abstract: The objectives of this research were: 1) to study concept of the sickness according to Theravada Buddhism, 2) to study the comprehensive process on the sickness according to Buddhism, and 3) to study the application of the comprehensive process on the sickness according to Buddhism in the present society. This research applied qualitative research with focusing on studying documents from Tipitaka as the primary source and used academic textbooks, related documents and research as the secondary source. The results of the research were as follows: Buddhism explained the comprehensive process on sickness as a natural process that all animates could not avoid. Such process showed: 1. The concept of sickness according to Theravada Buddhism had two meanings, namely: physical sickness (Kayikarorogo) and mental sickness (Cetasikarogo). Besides, the meaning of those kinds of sickness included the application of Buddhism Doctrine or Dhamma to the treatment. That would enable relief to the symptom. 2. The concept of the sickness according to Theravada Buddhism led to understand and learn about the process of sickness comprehension as well as care taking and treatment methods. 3. The concept of the sickness according to Theravada Buddhism aimed to apply the comprehensive process on sickness according to Buddhism. This process could also be applied to help survival in the modern Thai society very well. In conclusion, the study was summarized in such a way that in Buddhism, any problem solution including one on sickness was done with one’s wisdom developed. Buddhism Doctrine or Dhamma was recommended to be used for comprehensive sickness, for solving the problems of symptom and for releasing the pain occurred. Mindfulness was a tool to solve both physical and mental sickness. More than anything else, mindfulness was absolutely workable to relieve all types of sickness in the modern Thai society of today.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. สำนักหอสมุดและเทคโนโลยีสารสนเทศ

Address: กรุงเทพมหานคร

Email: library@mcu.ac.th

Name: พระราชวชิรเมธี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: กาญจนา เงารังษี

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Name: วรกฤต เถื่อนช้าง

Role: อาจารย์ที่ปรึกษา

Created: 2554

Modified: 2555-07-23

Issued: 2555-07-23

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

tha

DegreeName: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: สาขาวิชาพระพุทธศาสนา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

©copyrights มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	322554.pdf	1.06 MB	89	2023-05-21 15:37:21

ใช้เวลา

0.031153 วินาที