อิทธิพลของทำนองเพลงมอญที่ปรากฏในเพลงไทยสากล

The influence of original Mon melody in Thai pop songs

Name: อาริสา อำภาภัย

ThaSH: เพลงไทยสากล

ThaSH: เพลงสำเนียงมอญ

Abstract: วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเรื่องของประวัติความเป็นมาของเพลงไทยสากลสำเนียงมอญ วิเคราะห์เปรียบเทียบเพลงไทยสากลเหล่านั้นกับเพลงไทยเดิมสำเนียงมอญ รวมทั้งได้บ่งชี้ถึงสำนวนสำเนียงมอญที่ปรากฏหรือนำมาใช้อยู่ในเพลงไทยสากลนั้น ๆ การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาทางมานุษยวิทยาการดนตรี ซึ่งใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร แถบบันทึกเสียง ข้อมูลจากการสัมภาษณ์และการวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า เพลงไทยสากลสำเนียงมอญ เข้ามามีบทบาทตั้งแต่ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งมีอยู่ 3 ลักษณะ ได้แก่ เพลงไทยสากลที่ได้นำทำนองเพลงไทยของเดิมทั้งเพลง มาบรรจุบทร้องใหม่ เพลงไทยสากลที่ได้นำทำนองมาจากเพลงไทยเดิมสำเนียงมอญมาใช้เป็นบางวรรคบางตอน และเพลงไทยสากลสำเนียงมอญที่ได้นำเอาเครื่องดนตรีไทยเข้าไปร่วมบรรเลงในวงดนตรีสากล ที่เรียกว่า เพลงสังคีตประยุกต์และเพลงสังคีตสัมพันธ์ โดยมีแหล่งที่มาขอเพลงต่าง ๆ กันไป เพลงทั้ง 3 ประเภทที่นำมาใช้ในการวิเคราะห์มีทั้งสิ้น 41 เพลง พบสำนวนสำเนียงมอญที่นำมาใช้บ่อย จำนวน 46 สำนวน โดยได้แสดงไว้เป็นโน้ตสากลทุกสำนวน ปัจจัยที่ทำให้เพลงไทยสากลสำเนียงมอญได้รับความนิยม มีหลายประการ ที่เด่นชัดได้แก่ ค่านิยมในนักแต่งเพลงและนักฟังเพลงที่ชื่นชอบสำเนียงมอญ อันเนื่องมาจากความไพเราะระคนเศร้า ทั้งมีความใกล้เคียงกับสำนวนเพลงไทยแท้ ความผูกพันทางวัฒนธรรมไทย-มอญ มีความแน่นแฟ้นต่อเนื่องกันมาหลายศตวรรษจนเกือบจะกลืนเป็นเนื้อเดียวกัน เพลงไทยสำเนียงมอญได้รับใช้สังคมไทยมานานเกินจะกำหนดเวลาได้ อีกประการหนึ่ง การที่เพลงสำเนียงมอญมีวรรคสั้น ๆ นั้น ชวนให้จดจำง่าย ตามมาด้วยความคุ้นหูซึ่งในที่สุดก็กลายเป็นที่นิยมอย่างต่อเนื่อง นักแต่งเพลงไทยสากลจึงนิยมนำสำนวนนั้นมาใช้บ่อย ๆ เพราะใช้แล้วเป็นที่พอใจของคนฟังจำนวนมาก และผู้แต่งก็มักจะประสบความสำเร็จในการนำสำนวนเพลงมอญเข้ามาใช้จนมีเพลงไทยสากลสำเนียงมอญที่เป็นอมตะเกิดขึ้นอย่างมากมาย ลักษณะเช่นนี้จะคงมีต่อเนื่องไปอีกนานแสนนาน และไม่มีใครคิดหรือติดใจว่าสำนวนนั้น ๆ เป็นสำนวนของมอญ แต่กลับรู้สึกว่าเป็นเพลงของไทยแท้จริงไปแล้ว งานศึกษาเรื่องเพลงสำเนียงอื่น ๆ เช่น จีน เขมร ลาว แขก ที่ปรากฏในเพลงไทยสากลยังมีอีกมาก สมควรจะได้มีการศึกษาวิเคราะห์ต่อไปในอนาคต

Abstract: The objective of this thesis is to study Mon melodies and styles appearing today in Thai popular music. This study aims to compare Thai pop music with traditional Thai melodies in the Mon style and to identify the Mon melodic phrases apprearing in Thai pop music. I collected documents and data from music tapes, CDs, and video tapes, and analyzed them. I found that Thai pop music with Mon melodies appeared before the Second World War. The meloody of Thai pop music with Mon melodies can be divided into three categories. The first group consists of popular songs that are a complete copy of the original melody of Thai traditional music in the Mon style. The second one is a kind of song in which some of the Mon phrases are brought into the new Thai pop composition. The last group is Thai pop music played by musical ensembles – called the sung keet pra yook and sung keet sum pan bands – consisting of both Western instruments and Thai or Mon instruments. I used 41 song samples of Thai pop music with Mon melody for analysis in this paper. I found 46 Mon melodic phrases in those song samples. Factors which make the Mon style musical melody become famous and well-loved by listeners include quite soft melody, its sweet and sad style and its short and easy to remember phrases that are well-loved and easily memorized by listeners. Thai pop music composers have enjoyed using these Mon melodic phrases in their compositions because they are well-loved by listeners and later became the immortal in Thai society. Further studies with the same idea as this paper should be done with other kind of melodic patterns that have appeared in the Thai pop world, such as the Thai/Chinese, Thai/Cambodian etc.

มหาวิทยาลัยมหิดล

Address: นครปฐม

Email: liwww@mahidol.ac.th

Name: พรทิพย์ อุศุภรัตน์

Role: ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์

Created: 2547

Modified: 2553-03-11

Issued: 2553-01-28

วิทยานิพนธ์/Thesis

application/pdf

ISBN: 9740443907

CallNumber: วพ อ667อ 2547

tha

DegreeName: ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต

Level: ปริญญาโท

Descipline: วัฒนธรรมศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยมหิดล

©copyrights มหาวิทยาลัยมหิดล

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	4236442.pdf	49.53 MB	346	2024-09-15 20:35:45

ใช้เวลา

0.279678 วินาที