การพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้เพื่อการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานด้วยกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม

A development of the knowledge management model for academic administration in basic education school by participatory action research

Name: เตือนใจ รักษาพงศ์

keyword: การจัดการความรู้

; การบริหารงานวิชาการ

Abstract: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้เพื่อการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานด้วยกระบวนการการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม โดยใช้แนวคิดของเคมมิส และแม็คแทกการ์ท ผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ ผู้บริหาร จำนวน 3 คน ครูจำนวน 8 คน กรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 3 คน ของโรงเรียนวัดท่าเรือ "อุตสาหวิทยาคาร" ซึ่งได้มาจากการสุ่มตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ การเก็บรวบรวมข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เอกสาร การสังเกตและสัมภาษณ์เชิงลึก และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิธีวิเคราะห์เชิงปรากฎการณ์วิทยาผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการจัดการความรู้เพื่อการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานด้วยกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก คือ 1) ด้านการบริหารงานวิชาการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ได้แก่ การพัฒนากระบวนการเรียนรู้ ประกอบด้วยกิจกรรม การจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ การจัดกระบวนการเรียนรู้ และการนิทศการสอน 2) ด้านกระบวนการจัดการความรู้ ประกอบด้วย การระบุความรู้ การพัฒนาความรู้ การสร้างความรู้ การจัดความรู้ให้เป็นระบบ การเข้าถึงความรู้ การแบ่งปันความรู้ และการเรียนรู้ 3) ด้านปัจจัยที่สนับสนุนให้การจัดการความรู้ประสบผลสำเร็จ ประกอบด้วย ภาวะผู้นำ กลยุทธ์ วัฒนธรรมองค์การ เทคโนโลยีโครงสร้าง และการวัดผล ประสิทธิผลจากการนำรูปแบบการจัดการความรู้เพื่อการบริหารงานวิชาการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานด้วยกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมไปใช้ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในเชิงบริหารคือ การบริหารแบบมีส่วนร่วมของผู้บริหาร ทีมครูจัดการความรู้งานวิชาการ (ครู KM ทีมงานวิชาการ) ในทุกขั้นตอน ผู้บริหารสนับสนุนแบ่งปันแลกเปลี่ยนความรู้ การใช้เทคโนโลยีการจัดการเรียนการสอน ครูนำการจัดการความรู้ไปพัฒนากระบวนการเรียนรู้ และนักเรียนเกิดทักษะการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์และ การแลกเปลี่ยนความรู้ในการทำงาน

Abstract: The purpose of this study was to develop a knowledge management model for academic administration in a basic education school using participatory action research process as proposed by Kemmis and McTaggart. The major informants of this study consisted of three administrators, eight teachers, and three basic education committee who were randomly selected according to the set criteria from Wattareausahawittayakarn School. Data were collected by document analysis, in-depth interview and participatory observation. The phenomenological analysis was used to analyze the collected data. The results of the study were as follows:A knowledge management model for academic administration in a basic education school consisted of three main components: (1) Academic administration in a basic education school involved developing learning processes which include learning management planning, learning process management,a nd teaching supervision; (2) Knowledge management process involves knowledge identification, knowledge development, knowledge creation, knowledge organization, knowledge accessibility, knowledge sharing and learning; (3) Factors supporting successful knowledge management process encompassed leadership, strategies, organizational culture, technology, infrastructure, and evaluation. The implementation of knowledge management model for academic administration using participatory action research process in a basic education school resulted in changes in school administration. Specifically, it encouraged not only a participative administration style of administrators but also teamwork among academic KM teachers in every step as well as administrators' support of knowledg-sharing and technology using in teaching and learning processes. Teachers also knowledge management process to improve their teaching-learning process. For students, knowledge management process enabled them to analyze, synthesize, and share their knowledge in working.

มหาวิทยาลัยบูรพา. สำนักหอสมุด.

Address: ชลบุรี (Chonburi)

Email: buulibrary@buu.ac.th

Name: เจริญวิชญ์ สมพงษ์ธรรม

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก

Name: สมศักดิ์ ลิลา

Role: อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

Created: 2551

Issued: 2551-02-07

Modified: 2551-02-13

วิทยานิพนธ์/Thesis

tha

DegreeName: การศึกษาดุษฎีบัณฑิต

Level: ปริญญาเอก

Descipline: การบริหารการศึกษา

Grantor: มหาวิทยาลัยบูรพา

©copyrights มหาวิทยาลัยบูรพา

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	title.pdf	365.98 KB	1958	2025-10-15 17:30:54
2	chapter1.pdf	682.62 KB	2120	2025-10-15 17:30:59
3	chapter2.pdf	3.03 MB	2308	2025-10-15 17:31:01
4	chapter3.pdf	616.24 KB	1905	2025-10-15 17:31:05
5	chapter4.pdf	948.78 KB	1751	2025-10-15 17:31:07
6	chapter5.pdf	1.89 MB	1858	2025-10-15 17:31:09
7	chapter6.pdf	1.29 MB	1656	2025-10-15 17:31:12
8	bibliography.pdf	364.97 KB	1673	2025-10-15 17:31:16
9	appendix.pdf	1.59 MB	1928	2025-10-15 17:31:18

ใช้เวลา

0.03698 วินาที