รูปแบบการตั้งถิ่นฐานของชุมชนโบราณในจังหวัดสุรินทร์

Name: บุญสม สังข์สาย

Organization : สถาบันราชภัฏสุรินทร์. คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์

keyword: การตั้งถิ่นฐาน

Classification :.DDC: 307.14

; ชุมชนโบราณ

; จังหวัดสุรินทร์

Abstract: การศึกษาครั้งนี้มีจุดมุ่งหายที่จะศึกษารูปแบบการตั้งถิ่นฐานของชุมชนโบราณในจังหวัดสุรินทร์ ในเชิงปริมาณวิเคราะห์ รวมถึงการศึกษาปัจจัยทางกายภาพที่มีความสัมพันธ์ ต่อรูปแบบต่าง ๆ ของการตั้งถิ่นฐานของชุมชนโบราณ เกณฑ์ใช้พิจารณาในครั้งนี้ ใช้การวิเคราะห์แผนที่โดยกำหนดจุดอื่นข้างเคียงที่ใก้ลที่สุดทั้งจังหวัดและแบ่งเป็นรายอำเภอ รวมทั้งสภาพสมบูรณ์ภูมิประเทศ แหล่ง้ำ ลำดับของลำน้ำ ระยะห่างจากลำน้ำ เส้นชั้นความสูง และความลาดชันของพื้นที่ ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบการตั้งถิ่นฐานของชุมชนโบราณจังหวัดสุรินทร์เป็นแบบกลุ่ม แต่เมื่อศึกษารูปแบบการตั้งถิ่นฐานของชุมชนโบราณเป็นรายอำเภอพบว่า มี 4 อำเภอหรือร้อยละ 36.4 เป็นแบบกลุ่ม ได้แก่ อำเภอสำโรงทาบ ลำดวน จอมพระ และกาบเชิง อีก 4 อำเภอหรือร้อยละ 36.4 มีรูปแบบเป็นระบบ ได้แก่ ชุมชนโบราณอำเภอรัตนบุรี ชุมพลบุรี ศีขรภูมิ และอำเภอเมือง ที่เหลืออีก 3 อำเภอร้อยละ 27.2 มีรูปแบบทั่วไป ได้แก่ชุมชนโบราณอำเภอปราสาท ท่าตูม และสังขะ สำหรับปัจจัยทางกายภาพที่มีความสัมพันธ์ต่อการกระจายตัวของชุมชนโบราณนั้น พบว่าชุมชนโบราณจะตั้งอยู่ในสภาพภูมิประเทศแบบที่ราบลุ่มแม่น้ำใน 3 เขตที่สำคัญ ได้แก่ เขตลุ่มน้ำมูลทางตอนเหนือของจังหวัด มีชุมชนโบราณตั้งอยู่มากที่สุดร้อยละ 38.64 เป็นชุมชนโบราณในอำเภอชุมพลบุรี ถึงร้อยละ 52.9 รองลงมาได้แก่ เขตลุ่มห้วยทับทัน โดยเฉพาะห้วยลำพอก มีชุมชนโบราณกระจายอยู่ร้อยละ 39.3 ของชุมชนโบราณในเขตลุ่มห้วยทับทัน โดยที่อำเภอศีขรภูมิมีชุมชนโบราณกระจายตัวอยู่มากที่สุดร้อยละ 39.3 อันดับสามได้แก่เขตลุ่มน้ำชี โดยเฉพาะห้วยสะพานลาวกับห้วยเสนง มีชุมชนโบราณกระจายอยู่ร้อยละ 56 ของชุมชนโบราณในเขตลุ่มน้ำชี โดยที่อำเภอเมือง มีชุมชนโบราณกระจายตัวอยู่มากที่สุดร้อยละ 85.7 ชุมชนโบราณร้อยละ 69.3 จะตั้งอยู่ใกล้กับลำน้ำเจ็ดสาย โดยเฉพาะแม่น้ำมูล รองลงมาตามลำดับได้แก่ ห้วยลำพอกลำน้ำสาขาของห้วยทับทัน ลำพลับ พลาลำน้ำสาขาของแม่น้ำมูล ห้วยระวีลำน้ำสาขาของแม่น้ำมูล ห้วยทับทัน และห้วยสะพานลาวกับห้วยเสนง ลำน้ำสาขาของลำชี ลำน้ำดังกล่าวยกเว้นแม่น้ำมูลจะมี ลำดับศักย์ของลำน้ำอยู่ระหว่าง 2 ถึง 4 โดยมีห้วยทับทันที่มีลำดับศักย์ของลำน้ำสูงสุด ในส่วนของระยะห่างจากลำน้ำพบว่า โดยเฉลี่ยที่ตั้งชุมชนโบราณจะตั้งอยู่ห่างจากลำน้ำ 1 กิโลกรัมโดยมีระยะห่างที่ไกลสุด 1.9 กิโลเมตร ส่วนระดับความสูงพบว่า ร้อยละ 81.8 ของจำนวนชุมชยโบราณทั้งจังหวัดจะตั้งอยู่ที่ระดับความสูงต่ำกว่า 160 เมตร สำหรับความลาดชันของพื้นที่เป็นที่ตั้งชุมชนโบราณพิจารณาเฉพาะชุมชนโบราณที่ตั้งบนลำน้ำเจ็ดสายพบว่า ความลาดชั้นอยู่ในระดับต่ำกว่ามากโดยมีค่าความลาดชันต่ำกว่า 2 องศา

มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์

Address: สุรินทร์

Name: กรมการฝึกหัดครู

Role: ผู้ให้ทุนวิจัย

Created: 2536

Issued: 2548-09-07

งานวิจัย/Research report

application/pdf

CallNumber: 307.14 บ243ร

tha

Grantor: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์

©copyrights มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์

ลำดับที่.	ชื่อแฟ้มข้อมูล	ขนาดแฟ้มข้อมูล	จำนวนเข้าถึง	วัน-เวลาเข้าถึงล่าสุด
1	Content.pdf	68.12 KB	216	2024-05-18 11:50:36
2	Chapter 1.pdf	132.54 KB	346	2023-12-07 19:00:05
3	Title page.pdf	69.29 KB	144	2024-05-18 11:50:15
4	Chapter 2.pdf	88.85 KB	264	2024-08-17 13:50:43
5	Chapter 3.pdf	82.7 KB	143	2025-05-13 20:13:24
6	Chapter 4.pdf	332.59 KB	161	2021-07-21 14:13:03
7	Chapter 5.pdf	129.96 KB	140	2022-06-28 16:51:18
8	Bibliography.pdf	39.35 KB	103	2023-12-07 19:14:04
9	Appendix.pdf	174.79 KB	131	2023-06-30 10:32:17

ใช้เวลา

0.039931 วินาที